Zeven ervaringen die je het gevoel kunnen geven dat je ziel door een donkere nacht dwaalt
“Er is bijna geen passie zonder strijd”
– Albert Camus
Als we op het punt staan om ons te verenigen met de oneindige golflengte van de tijdloze trilling dan kan onze oude frequentie ons in een stagnatiecrisis storten. Met vallen en opstaan probeert die zich af te stemmen op het kosmische orkest.
Dan hebben we de neiging om te twijfelen aan alles waarvan we dachten dat het waar was. In het slechtste, (meest gunstige), scenario hebben we de neiging om in een existentiële crisis terecht te komen, of betreden we de Donkere Nacht van de Ziel. Maar als het ons lukt om door deze donkere tijd heen te komen, en dat wat ons teneer drukte te overwinnen, dan zullen we ons opnieuw kunnen openen, zelfs meer dan tevoren.
Dit kan ons op onze spirituele reis herhaaldelijk overkomen. En elke keer kunnen we ons nieuwe niveaus van wijsheid eigen maken. Lees hier over zeven ervaringen die je kunnen overvallen in de donkere nacht van de ziel.
1) Je ervaart ego-dood
“Ik kon niet langer met mezelf leven. En er kwam een vraag in me op waar ik het antwoord niet op wist: ‘Wie is die ‘ik’ die niet met zichzelf kan leven? Wat is het zelf?” Ik voelde me een leegte ingetrokken. Ik wist toen niet dat wat er echt gebeurde het door mijn geest gemaakte zelf was, met zijn zwaarte en zijn problemen. Een zelf dat leeft tussen het onbevredigende verleden en de angstige toekomst in. Deze constructie stortte in. Loste op in het niets.
– Eckhart Tolle
Je werkelijkheidsgevoel of je wereldbeeld is verbrijzeld. Je bent de illusoire aspecten van het ego gaan begrijpen, en je zit in een proces waarin je gehechtheden kunt loslaten. Je maakt een heroriëntatie door, een her-identificatie van de grenzen tussen jezelf en de kosmos.
Zoals Stanislas Grof schreef: “Ego-Dood betekent een onomkeerbaar einde van iemands filosofische identificatie met dat wat Allan Watts noemde ‘het ingekapseld ego’.”
Dit wordt ook wel ‘Night of Pan’ (Engelstalige Wikipedia) genoemd: de mystieke staat waarin een ego een kleine dood sterft, in de verwachting om als ziel te worden herboren. In mythologische termen is dit een reis naar de Onderwereld, waar moeilijke opdrachten moeten worden volbracht voordat de held terug kan keren naar de “echte” wereld. (Vertaler: wie zich wil verdiepen in strijd die “de held” moet leveren, vindt fascinerende er mythologische beschrijvingen van in de boeken van Joseph Campbell).
2) Pas als je alleen bent zal je beseffen dat je nooit alleen bent
“Het vermogen om alleen te zijn is het vermogen om lief te hebben. Dit klinkt misschien als een paradox, maar dat is het niet. Het is een existentiële waarheid: alleen mensen die in staat zijn om alleen te zijn, zijn tot liefde in staat, om te delen, om naar de diepste kern van een persoon te gaan – zonder die ander te bezitten, zonder van die ander afhankelijk te worden, zonder die ander te reduceren tot een ding, en zonder aan die ander verslaafd te raken.
Ze gunnen die ander absolute vrijheid, omdat ze weten dat als die ander vertrekt, hij of zij net zo gelukkig zal zijn als nu. Hun geluk kan niet door de ander worden weggenomen, omdat dat geluk hen ook niet door die ander is geschonken”.
-Osho
Je voelt je soms eenzaam en geïsoleerd in de wereld, maar je merkt dat de dingen juist begrijpelijker en samenhangender worden als je alleen bent. Je beseft het ultieme belang van eenzaamheid en mediatie. Je gaat ontdekken dat alleen zijn en zwijgen een heel belangrijk deel uitmaakt van het individualiseren van het ego en het ontplooien van de ziel.
Ieder van ons is een microkosmos binnen een macrokosmos, met kleine sterren in een groter universum, als waterdruppels in machtige kosmische oceaan.
Dit is de grote les over eenzaamheid: we kunnen net zomin de microkosmos als losstaand beschouwen van de macrokosmos, als de mens als los van de natuur. Beide zijn nodig om het geheel in een holistisch perspectief te plaatsen.
Het is de ondragelijke pijn van eenzaamheid die Kafka beschreef: “Deze ontzagwekkende wereld die ik in me heb. Hoe kan ik mezelf en deze wereld daarvan bevrijden, zonder mezelf in stukken te scheuren. Ik scheur mezelf liever in duizend stukken dan samen met deze wereld te worden begraven.”
3) Je bent anders naar je sterfelijkheid gaan kijken
“Dankzij vergankelijkheid
is alles mogelijk”
– Thich Nhat Hanh
Je bent buitengewoon introspectief geworden. Het gewicht van de tijd zit als een reus op je schouders. Maar je begint te leren hoe je die dynamiek kunt omkeren, en iemand kunt worden die over het vermogen beschikt om in plaats daarvan zelf op de schouders te staan van reuzen.
Je gaat het verstrijken van de tijd meer waarderen: je herinnering aan het verleden, kijkt beschouwelijk naar het heden en onbevangen naar de toekomst. Alles samen is het een gigantische telescopische projectie van je derde oog, dat gericht is op de intrinsieke waarde van sterfelijkheid, en hoe dat betekenis verleent op een manier die niet voor onsterfelijkheid is weggelegd.
4) Het doel van je leven heeft een nieuwe betekenis gekregen
“Vraag niet wat de wereld nodig heeft. Vraag wat jou tot leven doet komen, en ga dat doen. Omdat wat deze wereld nodig heeft mensen zijn die tot leven zijn gekomen.”
-Howard Thurman
Je beseft dat de zin van het leven alles is waarvan jij vindt dat het je leven zin geeft. Maar dit is een enorme verantwoordelijkheid die bijna neerkomt op een existentiële crisis. De adem stokt je in je keel.
Je bent nu plotseling verplicht om betekenis te geven aan een verder betekenisloos leven. Het is aan jou, en aan jou alleen, om de held in je eigen verhaal te zijn.
Het is aan jou, en aan jou alleen, om voorbij te gaan aan de kunstmatige scheiding die je hebt gecreëerd tussen jou en de wereld. De berg van betekenisloosheid waar je tot nu toe op hebt gestaan wacht op de vlag van je eigen unieke betekenis die je daar nu in gaat steken.
Het pad naar je eigen betekenis is ontmoedigend, maar het is een pad dat alleen jij kunt lopen.
5) Je bent je meer bewust van de betekenis van je leven
“Vraag telkens als je in de verleiding komt om op dezelfde oude manier te reageren, of je een gevangene van het verleden wilt zijn of een pionier van de toekomst.”
– Deepak Chopra
Je begrijpt dat vrijheid voorop staat. Maar jezelf vrij willen maken is niet gemakkelijk. Vrijheid is iets dat je doet, niet wat je bent. Vrijheid is geen vast gegeven. Het vergt inspanning, moed en vastberadenheid, meestal tegenover degenen die jou zouden kunnen dwingen om hun wijze van leven te leiden.
Je ziet hoe de inerte, beschaafde mens aan de angst voor de vrijheid is ontsnapt, om te vervallen tot preoccupatie en paranoia.
Je ziet hoe de inerte stijl van leven kan leiden tot nihilisme en tirannie (extremisme). Je ziet hoe moedig handelen in het aangezicht van inertie een krachtige manier is om de zogenaamde tiran binnen in je te dwarsbomen.
Je wordt langzaam zelf een vrijheid. En hoewel het verschrikkelijk pijn doet, besef je dat het beter is om een onbevredigd vrij mens te zijn dan een tevreden slaaf.
6) Je ervaart anomie en cognitieve dissonantie
“Het is het vermogen van de geest om datgene af te breken
wat het geweten weigert te assimileren.”
– William Faulkner
Anomie is een uitdrukking die werd gepopulariseerd door de Franse socioloog Émile Durkheim. Het is een aandoening die voortkomt uit een gebrek aan moraliteit en sociale ethiek in de eigen cultuur. Je hebt de pijn van deze toestand ervaren, en je bent bezig die te omarmen en los te laten om je eigen waardengevoel te ontdekken.
Op dezelfde manier is je oude wereldbeeld overtroefd door het nieuwe wereldbeeld dat te weeg is gebracht door de individuatie van je ego en de actualisatie van je ziel. Dit staat bekend als cognitieve dissonantie. Het is een verontrustend gevoel om twee wereldvisies binnen in je te laten botsen. Maar daar werk je je doorheen, en uiteindelijk zul je sterker uit deze strijd tevoren komen.
7) Je beseft dat je vermogen om uit elkaar te vallen en weer samen te vallen je werkelijke kracht is
“Plotseling ben je uit elkaar getrokken om tot leven te komen. En leven betekent pijn, leven is lijden, het leven is een gruwel, maar goeie god, je leeft en het is spectaculair”.
– Joseph Campbell
Je beseft dat dat een gezonde vernietiging mogelijk en zelfs noodzakelijk is. Zoals de hindoe godin Never Not Broken, (Engelstalige site), leer je het vermogen om samen te komen en weer uit elkaar te vallen, telkens opnieuw.
Inderdaad, je ontdekt dat je kracht juist voortkomt uit je vermogen om de Donkere Nacht van de Ziel te ervaren en daar weer uit te komen, met littekens die vlammen als eretekenen.
Je bent constant in de greep van Metanoia*.
Je hebt de vuurproef doorstaan. Je kunt wisselvalligheid aan. Je kracht komt voort uit het vermogen om je aan te passen en om je uit elkaar vallen te overleven en terug te komen, van heelheid en terugvallen, naar een nog sterkere vorm.
Vertaling: Hansjelle Dijkstra
