Deze week stond er in de krant te lezen dat er steeds meer kinderen rondlopen met ziektes die normaal alleen volwassenen treffen. Er zijn in ons land bijvoorbeeld peuters met diabetes type 2 en kinderen van acht met hoge bloeddruk. Hoe komt het dat de gezondheid van kinderen zo hard achteruit holt? Wat zouden hiervoor de oplossingen kunnen zijn? We bespreken het in deze nieuwsbrief!
In Nederland lopen er kinderen van de lagere school rond met een vervette lever of een verhoogd cholesterol (1). Het aantal kinderen met overgewicht is de laatste 20 jaar toegenomen (2). Er zijn zoveel kinderen met een tekort aan vitamine D, dat de zogenaamde ‘Engelse ziekte’ (de botziekte rachitis) bezig is aan een opmars (3). Als kinderen meer buiten zouden zijn en beter zouden eten, zouden ze voldoende vitamine D binnenkrijgen en zouden ziektes als rachitis op afstand blijven (4). Veel kinderen hebben slaapproblemen en redden het niet meer zonder melatonine (5).
Gelukkig is er ook goed nieuws te melden. Het lichaam van kinderen is zeer flexibel, waardoor de gezondheid heel snel verbeterd kan worden wanneer er actie wordt ondernomen (6):
Kies voor onbewerkte voeding!
De advertentiebudgetten van de groente- en fruithandel vallen in het niet bij die van de voedselindustrie. Makers van junkfood geven gezamenlijk ruim 6 miljard per jaar uit aan het promoten van ongezonde voeding (7). Dit ligt ruim 30 keer hoger dan wat overheden uitgeven aan het promoten van gezonde voeding (8). Het lukt kinderen maar niet om ze aan groenten, fruit en vis te krijgen (9). Niet zo gek als je bedenkt dat kinderen gek gemaakt worden door de levensmiddelenindustrie. Op elke straathoek is voedsel te verkrijgen, iets dat nog nooit eerder in de menselijke geschiedenis heeft plaatsgevonden. De kwaliteit van het voedsel is zeer bedenkelijk, want het valt bijna altijd in de categorie junkfood. Junkfood is rijk aan de calorierijke macronutriënten vetten, eiwitten en koolhydraten, maar zeer arm aan voedzame micronutriënten zoals vitamines en mineralen. Tekorten aan micronutriënten kunnen ziektes zoals diabetes vervolgens in de hand werken (10). Kinderen eten tegenwoordig zoveel suiker, dat ze halverwege dit jaar al over hun taks aan suiker voor het hele jaar zaten (11). Door als volwassenen het goede voorbeeld te geven, gezonder eten in huis te halen en zo jong mogelijk te beginnen met het eten van gezond voedsel, kan het voedingspatroon van een kind positief beïnvloed worden (12).
Meer beweging
Veel kinderen vertoeven in de digitale wereld. Sommige moeders geven zelfs toe dat de iPad als oppas wordt gebruikt (13). De jeugd zit vooral op YouTube, Instagram en Snapchat (14). Veel mensen denken dat kinderen slimmer worden door weinig tijd aan gym te besteden en vooral veel bezig te zijn met taal en rekenen. Het omgekeerde is waar. Sporten en bewegen zorgen ervoor dat onze hersenen zich ontwikkelen. De gymleraar maakt de leerlingen dus pas echt intelligent (15). Voldoende beweging is dus extreem belangrijk voor het brein van een kind (16). Door de motorische prikkels ontwikkelt het brein van een kind zich (17). Ook voor volwassenen is beweging goed voor het brein en in het bijzonder het geheugen (18). Steeds minder kinderen spelen nog buiten (19). Door buiten te spelen worden kinderen socialer, creatiever en gezonder. Hun botten en spieren worden krachtiger, waar ze de rest van hun leven plezier van hebben (20, 21). Buiten spelen maakt ook vrolijk. Door met kinderen duidelijke afspraken te maken en de hoeveelheid schermtijd te beperken, kan de gezondheid van kinderen sterk verbeterd worden (22).
Meer sociaal contact
Recent is er een studie uitgekomen, waaruit blijk dat sociale isolatie kan zorgen voor ontstekingen en hoge bloeddruk, waardoor het risico op cardiovasculaire ziektes en kanker kan toenemen (23). Veel kinderen leven in een isolement, onder meer dankzij de komst van de digitale wereld (24, 25). Sociaal contact kan ons gelukkiger maken (26). Mensen die zich gelukkig voelen eten vaak gezonder en bewegen meer (27). Het kan zorgen voor een positieve opwaartse spiraal. Sociale affectie kan zelfs zorgen dat reuma vermindert en de gewrichten soepeler worden (28, 29). Daarbij ervaren blije mensen volgens onderzoek minder pijn (30, 31).
Herziening onderwijs
Dat kinderen te weinig bewegen is zeker niet alleen de ouders aan te rekenen. Kinderen worden opgezadeld met enorme pakken huiswerk (32). Soms willen kinderen wel naar buiten, maar worden ze gedwongen aan hun huiswerk te zitten (33). Veel ouders werken beiden om rond te komen, waardoor er geen tijd meer is om naar de kinderboerderij of het bos te gaan (34). De politiek ziet kinderen als een financiële investering voor de toekomst. Zaken als taal en rekenen krijgen voorrang en essentiële vaardigheden worden niet geleerd. Wat is gezonde voeding? Hoe wapen je jezelf tegen het marketinggeweld van multinationals? Hoe zorg je goed voor jezelf, zodat je later ook nog gezond en fit bent? De overheid subsidieert ruim 7500 uur onderwijs per leerling (35). Het lijkt me dat er dan zeker ruimte gemaakt moet kunnen worden om gezondheidsvaardigheden bij te brengen. Op sommige scholen staat er nog altijd een snoepautomaat, waardoor de consumptie van ongezond voedsel wordt aangemoedigd (36, 37).
Jong geleerd is oud gedaan
Professor Jaap Seidell pleit voor een gezamenlijke aanpak, om zo de omgeving van kinderen gezonder te maken (38). De ouders, overheid, scholen, voedingsindustrie, supermarkten en kantines zouden allemaal moeten samenwerken. Seidell ziet dat er wel animo voor is, maar dat vooral de voedingsmiddelenindustrie tegenstribbelt. Volgens de professor zouden ouders al in de eerste vier tot zeven maanden na de geboorte van een baby moeten beginnen met het aanbieden van gezonde nieuwe voeding zoals groente. In deze fase staan de baby’s ervoor open om nieuwe smaken aan te leren. De voedingsindustrie heeft helaas vooral mierzoete hapjes in het assortiment, waardoor kinderen vaak de rest van hun leven zoetekauwen blijven. Er is nog veel werk aan de winkel.
Gezonde groet,
Juglen Zwaan
aHealthylife.nl