…voor inspiratie, levenswijsheid en bezinning

Archive for oktober, 2019

De vleesjas en de camerawacht

Teisho’s uitgesproken door Maurice Genko Knegtel Roshi tijdens de Izen intensive 2019 in Eerbeek. Deel 7 (slot).

Maar dat is niet het enige dat we ons herinneren. We herinneren ons ook iets anders, namelijk dat die peilloze, oneindige aanwezigheid zich bevindt in een min of meer strakke vleesjas, strak in de zin dat die aanwezigheid is beperkt tot bepaalde afmetingen. Die aanwezigheid is niet te scheiden van deze vleesjas, die benen, voeten, armen en handen heeft. Die jas heeft andere eigenaardige eigenschappen, namelijk het vermogen visuele beelden te laten verschijnen, auditieve ervaringen te laten weerklinken, om koude en warmte te voelen, om de soep in de keuken te ruiken en te proeven en nog veel meer vermogens.  De jas werpt vensters open op de wereld in bepaalde emoties, woede opent een venster  naar de wereld, net als angst, verdriet, vreugde. Al naar gelang de situatie, of niet. Je kunt zeggen: we kunnen ons herinneren dat het eindeloze Licht dat we op het kussen ervaren tegelijkertijd in een vleesjas is verstopt, een vleesjas met wonderbaarlijke vermogens, waardoor die aanwezigheid zichzelf in talloze kwaliteiten tot uitdrukking brengt. Wat zie ik? Wat hoor ik? Wat ruik ik?

Die vleesjas heeft het vermogen zaken te overdenken en door de geest te laten trekken, hij heeft verbeeldingskracht. En die vleesjas heeft specifieke eigenschappen omdat hij mede is geweven uit diepe, diepe patronen van handelen. Patronen als taaie draden, diep ingesleten sporen die veel verder teruggaan dan de tijd waarin die vleesjas zelf is gemaakt. Ze gaan terug naar de makers, vader en moeder en diens vader en moeder enzovoort. Ze komen allemaal in deze vleesjas samen, als in een netwerk. Die vleesjas is precies wat hij is, bij sommigen is ie wat klein, bij anderen wat groter en met een bepaalde kleur, maar hij is precies goed zoals hij is. Die aanwezigheid zit in niets anders dan juist deze vleesjas. Daar is niets mis mee. Soms kraakt ie of piept ie, maar er is niets mis mee.

Er is iets dat grenzeloos en peilloos is, licht, in rust en niet stuk te krijgen. Aan de andere kant herinneren we ons deze krappe verpakking. Hoe noemen we deze paradox in het boeddhisme? De bodhisattva. Aanwezigheid, grenzeloos, grondeloos, Licht: Bodhi. Sattva is de vleesjas met een netwerk van patronen en sporen. Een levende paradox. Als je niets uit deze dagen hebt gehaald, neem dan dit mee naar huis: Ik ben een paradoxaal dubbelwezen en het functioneert ook nog allemaal. Maar er is nog iets, iets heel eigenaardigs. Uit die vleesjas steekt een hand met een mobiele telefoon en deze neemt voortdurend selfies. Wij als bodhisattva richten het mobiel op onszelf, de vleesjas en de daarin verpakte aanwezigheid. En er is meer. Er zit ook nog iets in m’n oor, een oortje, een apparaatje met een draadje. Het draadje gaat naar een camerawacht die huist in dit lichaam. Heeft iemand die wacht ooit gezien? Nee. En toch praat ie voortdurend in dat oortje. Die stem praat veel en fluistert ons voortdurend in wat we te doen hebben, niet zelden heel dwingend. Die stem geeft geregeld waardevolle tips en adviezen, maar hij zegt ook dingen die we vaak niet willen horen of weten. Het heeft volop oordelen over van alles en nog wat. Hij weerhoudt ons om stappen te ondernemen en wekt onzekerheid, of hij zet ons juist aan tot handelen en wekt overmoed. Het is deze stem die zich afvraagt, wat we hier in deze zendo op dit kussen deze dagen zitten te doen. Waarom we met aandacht een zendo binnenkomen en bepaalde regels in acht houden. Waarom we niet gewoon de zaal kunnen binnenlopen en langs de kortste weg naar ons kussen gaan. Die camerawacht vindt dat gedoe. En waarom zitten we eigenlijk op een kussen? Wat levert het op? Moeten we niet aan het werk? Of thuis de kinderen opvoeden? Of hij wekt hooggespannen verwachtingen over deze dagen. Enzovoort, enzovoort.

Wellicht herinneren we ons op enig moment zoiets als een camerawacht en dat we in ons leven onszelf en de wereld vooral via de waarnemingen en oordelen van de camerawacht hebben bekeken, maar dat dit niet de werkelijkheid zelf is. Die camerawacht noemen we ‘ego’. We kunnen ons op het kussen herinneren dat we eigenlijk lange tijd, soms ons leven lang, in een beeldscherm hebben zitten kijken en naar die stem van de camerawacht hebben geluisterd. En dat we zelf zijn gaan geloven in zijn rare verhalen, naast het goede advies dat nu en dan wordt gegeven. Die stem doet teveel, hij heeft de overhand genomen. Wij zijn over-beveiligd!

Wat is nu een goed advies aan iemand die zich dit herinnert? Je kunt zeggen: keer geregeld terug naar je jas en realiseer je wat er in die jas gebeurt en wat daar aanwezig is, met andere woorden wat ruikt met de neus, hoort met de oren, voelt met de handen, loopt met de voeten, praat met de mond enzovoort. Zit regelmatig op het kussen om je de situatie te herinneren zoals ze is. Het is in feite heel simpel. Keer terug naar je adem, terug naar je vleesjas. We hoeven in feite niet veel meer te doen dan de zaak op het kussen neer te zetten, en alle aspecten van onze situatie lichten in de loop van de tijd op. Je kunt zelf bepalen even niet te kijken naar het camerabeeld van jezelf en het oortje het oortje laten. Waarbij we de camerawacht niet in de ban doen, dat is niet de bedoeling. Hij beschermt ons. Maar als je de stem weer hoort, kun je gewoon zeggen: ‘Nu even niet!’ Wie is degene die praat met de camerawacht? De meester, degene die de vleesjas bewoont, degene die deze woorden hoort, de ongeborene. Het herinneren van die camerawacht, dit ego, is een belangrijke realisatie. Die realisatie kan ons helpen het functioneren van deze beveiliger weer in het juiste perspectief te zien.

Een belangrijk vraagstuk is tenslotte hoe we de paradox die we zijn de wereld in te brengen, waarbij we dienen om te gaan met onze sterfelijke, beperkte jas en onze aanwezigheid, de Eeuwige, het onbeperkte. Waar we ook gaan of wat we ook doen, alles zit hier, in deze vleesjas, de manifestatie van de oneindige aanwezigheid. Zodra we die ervaring hebben, begint een taai proces, het voorleven van deze paradox die we zijn. We kunnen prettig zitten op de top van de berg maar uiteindelijk staan we op en voelen we de effecten en kenmerken van die vleesjas, zoals pijn in onze benen. We botsen tegen iemand op en de camerawacht meldt zich weer: ‘Verdorie, kijk toch ui!’. En als we thuis zitten, worden we geroepen: ‘Het eten is klaar!’ Of, ‘Doe de vuilniszak even in de container.’ Alledaagse handelingen, we ontkomen er niet aan. We proberen waakzaam te zijn om niet in een van de polen van de paradox te blijven hangen. Dat kost veel tijd en energie, waarbij we steeds weer teruggaan naar de vleesjas, steeds weer de paradox herkennen en teruggaan naar wat is en geregeld het oortje het oortje laten. We leven een spanningsveld. We zitten compleet in vrijheid, in Licht en staan op, gaan de begrensde, versluierde wereld in. Dit is ons dagelijks leven, dit spanningsveld. Een spanningsveld dat we telkens weer tegenkomen in een intensive als deze.

 

Wil je zelf een intensive bijwonen? Op woensdag 22 januari 2020 start in Eerbeek een nieuwe Izen intensive. Kijk voor meer informatie op: https://izen.nl/izen-intensive/ en schrijf je in!

Hoe eet je meer groenten en fruit?

Beste lezer,

De afgelopen week heeft de Hoge Gezondheidsraad van België nieuwe aanbevelingen voor een gezond voedingspatroon bekend gemaakt. Onze zuiderburen adviseren nu om dagelijks minimaal 300 gram groente en 250 gram fruit te eten. Het advies is om veel te variëren en je hierin te laten leiden door het seizoen. Het advies om dagelijks 300 gram groenten te eten is een stuk meer dan de 250 gram die het Voedingscentrum adviseert. Tot voor kort was de norm in Nederland nog 200 gram groente per dag. Waarom is het eten van groenten zo belangrijk? Hoe kunnen we meer groenten eten? In deze nieuwsbrief bespreken we het!

Onderzoekers zagen dat mensen die dagelijks minstens 500 gram groenten en fruit eten, een lagere kans hebben om vroegtijdig te overlijden (1 ,2). Het blijkt dat 800 gram optimaal is, als het gaat om bescherming tegen cardiovasculaire ziekten en een overlijden in het algemeen (3). Het eten van veel groenten en fruit wordt geassocieerd met een lagere kans op (dikkedarm)kanker (4 ,5). Het eten van meer groenten en fruit is niet alleen goed voor de fysieke gezondheid, maar blijkt daarnaast ook goed te zijn voor je mentale gezondheid. Mensen die veel groenten en fruit eten zijn gelukkiger, tevredener en voelen zich over het algemeen prettiger (6 ,7). Dagelijks meer dan vijf porties groenten en fruit eten kan bescherming bieden tegen depressie (8). Onderzoekers zeggen dat verse en rauwe groenten en fruit nog krachtiger werken dan de bewerkte of verhitte varianten (9). De heilzame werking komt deels door de gunstige stoffen in groente en fruit, maar sinds kort weten we ook dat de positieve werking op de darmflora bijdraagt aan de versterking van onze gezondheid (10).

Groenten bevatten weinig calorieën en tegelijkertijd veel micronutriënten zoals vitaminen, mineralen en bioflavonoïden. Hierdoor kunnen ze op een voedzamere manier bijdragen aan het afvallen (11 ,12). Zowel groenten als fruit zijn zeer rijk aan vezels, waardoor klachten als obstipatie kunnen verminderen (13).

18 tips om meer groenten en fruit te eten:

  1. Eet niet alleen groente bij het diner, maar ook bij het ontbijt en/of middageten. Ontbijten kan bijvoorbeeld met een groenteomelet. De lunch kan prima met een salade en een soepje. Vooral wanneer je weinig tijd hebt is een soep zo opgewarmd.
  2. Veel mensen zeggen dat ze geen konijn zijn en laten groenten en fruit liggen. Dan is het beter om wat groentesap uit de slowjuicer te drinken. Deze draait heel langzaam waardoor de vitamines intact blijven.
  3. Kies voor een groentespread. Deze zijn steeds vaker kant-en-klaar te koop, of maak het zelf. Deze spread kun je op een (glutenvrije) cracker of boterham doen.
  4. Maak patat in de oven van aardappel, bataat, pastinaak of pompoen. Lekker met een knoflook-dipsaus, olijfolie en Keltisch zeezout.
  5. Maak een pizza met veel groenten. Er zijn steeds meer glutenvrije bodems te vinden. Je kunt ook zelf een bodem maken van ei en bloemkool (klinkt niet lekker, maar is heerlijk!).
  6. Neem een abonnement op een groentepakket. Een Odinpakket kun je afhalen bij de lokale biologische winkel, maar de Ekoplaza groentetas wordt in bijna heel Nederland aan huis gebracht.
  7. Koop een blender. Zelf heb ik een hoge snelheidsblender en dat geeft een smooth resultaat. Zo kun je heel veel groenten en fruit gemakkelijk binnenkrijgen. Het beste is wel om het resultaat met een lepeltje te eten, zodat de enzymen uit speeksel hun werk kunnen doen.
  8. Eet minder vlees. Als je minder vlees eet, heb je meer plek over voor groenten. Paddenstoelen of linzen kunnen prima als vervanger dienen van vlees.
  9. Koop een spiralisator. Zelf gebruik ik de Spirelli veel en maak van courgettes lekkere groentepasta. Deze sliertjes vervangen dan de pasta van tarwe. Veel voedzamer en erg smaakvol. Je kunt het ook rauw eten.
  10. Probeer ook af en toe nieuwe groenten uit. Er zijn steeds meer vergeten groenten in de normale supermarkt. Bijvoorbeeld: pastinaak, aardpeer, rammenas, koolrabi en snijbiet. Pas nog heb ik een cherimoya (fruitsoort) gekocht in de biologisch winkel, wat was deze lekker!
  11. Eet meer groenteburgers. Deze zijn tegenwoordig kant-en-klaar goed verkrijgbaar. Kijk wel op de ingrediëntenlijst voor verdachte toevoegingen. Helemaal gezond is het wanneer je zelf een groenteburger maakt, zoals deze vegetarische bietenburger.
  12. Eet meer zeewier. Zelf maak ik regelmatig heerlijke zeewierpasta. Een ideale manier om meer vezels binnen te krijgen. Zeewierpasta bevat daarnaast heel veel omega 3 en jodium. Dus ook geschikt als broodvervanger.
  13. Combineer vele groenten, zodat het een kleurig geheel wordt. Door de variatie eet je automatisch meer groenten, omdat het minder snel saai wordt.
  14. Eet af en toe rauwe groenten als tussendoortje. Voedzaam en lekker. Je kunt ook voor enkele dagen een dip maken, om het geheel nog smakelijker te maken. Een beetje Keltisch zeezout op tomaten doet het ook goed.
  15. Koop receptenboeken voor inspiratie, zoals 50x lunchen zonder brood, De receptenwijzer of Superdiners.
  16. Koop ook diepvriesgroenten. Deze kun je langer bewaren dan verse varianten en gebruiken wanneer het je uitkomt. Als je even een keer weinig tijd hebt, zijn voorgesneden verse groenten ook beter dan helemaal niks.
  17. Neem minder rijst, aardappelen, pasta of brood en schep hiervoor in de plaats meer groenten op. Groenten bevatten vele malen meer voedingsstoffen en minder suiker.
  18. Ga meer wokken. Met wokken zijn de groentes snel klaar. Je kunt de groenten ook altijd nog even kort stomen voor het wokken. Met stomen behoud je de nutriënten vele malen beter dan met koken in water.
  19. Door fruit in het zicht te leggen, ben je eerdere geneigd om dit te eten. Voor de tanden is het beter om fruit vlak voor de maaltijd te eten.
  20. Een goed idee voor een lekkere avondsnack is het roosteren van groenten in de oven. Dat kost niet veel tijd, want de oven doet het werk. Vervolgens kun je de groente eten met een hummusdip.
  21. Voor mensen die echt niet van groenten houden: verstop ze in de saus. Zo kun je de groenten in de tomatensaus zo fijn malen, dat de tafelgenoten geen idee hebben dat ze eigenlijk heel veel groente eten. Deze truc werkt helemaal goed bij kinderen en moeilijke eters 😉
  22. Bezoek je een grote stad? Dan is er vrijwel altijd een saladebar in de buurt. Niet duur, wel lekker! Een grotere keten is SLA, maar er zijn ook kleinere initiatieven zoals SEM in Amersfoort. Bij die laatste kom ik zelf vaak eten!

De meeste mensen denken dat ze de norm voor de hoeveelheid groenten met gemak halen, terwijl dat toch niet het geval blijkt (14). Onderzoek van het CBS toont aan dat bijna niemand de norm voor de aanbevolen hoeveelheid groenten en fruit haalt (15). Volgens sommige bronnen haalt slechts 2% van Nederland de norm (16). Ik hoop dat het door bovenstaande tips makkelijker voor je wordt om meer groenten en fruit te eten, zodat je gezondheid op de lange termijn een flinke boost zal krijgen!

Gezonde groet,
Juglen Zwaan
aHealthylife.nl

Echt scheiden bestaat niet…

“Doe mij maar het verdriet”

– Maaike Oubouter

Hij vroeg mij: “maar is er dan nog hoop?” Ik antwoordde hem dat ik dat niet wist. “Er is misschien nog hoop voor een nieuwe jou en een nieuwe mij, maar die ken ik nog niet. Die twee bestaan nog niet.”

We besloten dat wat er ook zou gebeuren, we de lat voor onszelf hoog zouden leggen en ons niet zouden laten leiden door de vanzelfsprekendheden die we kenden rondom echtscheiding. De drama’s, de gescheiden families op verjaardagen, het gesleep met spullen, de afgunst, de pijn van elkaar uit je script schrijven. We zouden onze eigen regels bedenken en zoeken naar onze eigen oplossingen. Oplossingen die eren wie we samen waren en wat we gedeeld hadden in twaalf jaar tijd. En ja, we realiseerden ons op dat moment in 2014 nog niet wat dat van ons zou vragen maar we wisten wel dat we hoe dan ook verbonden zouden blijven. Echt scheiden bestaat namelijk niet…

Zoals ik het ‘wist’ toen ik hem voor het eerst zag, zo ‘wist’ ik het ook toen het einde van ‘ons’ naderde. Soms ‘moet’ je je losmaken van een persoon die tot dan toe als jouw grote liefde één van de meest belangrijke en vormende rollen in je leven speelde. ‘Moet’ tussen aanhalingstekens omdat het als een innerlijk moeten voelt. Vaak lijnrecht tegenover verstandig, logisch of prijzenswaardig. Lijnrecht tegenover ‘goed voor de kinderen’. Lijnrecht tegenover ‘wat zullen anderen denken’. Lijnrecht tegenover ‘alles wat we nog samen zouden doen’. Lijnrecht tegenover ‘onze ouders hielden het toch ook vol? En dat was heus niet altijd makkelijk…’.

Er zijn natuurlijk omwegen te bedenken, zoals apart wonen, in het buitenland werken of buitenechtelijke relaties aangaan, maar die doen vaak geen recht aan dit ‘innerlijk verder moeten op je eigen pad’.

Dit innerlijk moeten bleek sterker dan al mijn rationele kracht en angst bij elkaar. Ik weet nog dat één van mijn vriendinnen zich vol medeleven hardop afvroeg: “… en dat mooie klimrek naast jullie huis dan, dat is toch vreselijk als je dat moet missen?” Die opmerking maakte grote indruk.

Nu we in Nederland ook Scandinavisch ‘scoren’ op het gebied van echtscheidingen (50% van de huwelijken wordt ontbonden), moet je daar met elkaar over praten. Als van elke twee duurzame relaties er één eindigt, dan veranderen individuele en culturele waarden en moet je daar met elkaar over in gesprek. Over hoe je dat op een respectvolle manier kunt doen. Over de diversiteit aan oorzaken. Over schadebeperking. En zeker ook over de wens naar persoonlijke groei, emotionele verdieping, veerkracht en ziel-integriteit die we kennelijk massaal ambiëren. Zonder deze ingrediënten zou niemand het in zijn hoofd halen om zo’n stabiele situatie in te ruilen voor de chaos die een scheiding met zich meebrengt. Onze uitgangspositie was gewoon dertien in een dozijn en onze scheiding was een oersaaie; niet juicy, geen soap, geen rechtszaken of straatverboden. Maar de uitkomst is bovenverwachting. Het echte werk zat van binnen, dwars door de rouw en de tranen heen.

Ik kan me nog levendig herinneren dat we samen gingen eten want de relatietherapeut had gezegd dat je als jonge vader, de jonge moeder het huis uit moet slepen. Thuis kan ze niet uit haar rol. “Je moet haar vertellen dat ze een mooie jurk en hakken aantrekt en dat jij de rest regelt. Dus ook een goede oppas.”

Daar zaten we. Linea recta naar het Okura, of all places. Wat een stom idee! Saté met friet was beter geweest. Ik kon alleen maar huilen. Alle schaamte voorbij want mijn relatie was ten dode opgeschreven. De ooit zo magnetische aantrekking had zijn polen gekeerd. Ik had me al een paar weken verdiept in de historie van het huwelijk en voelde me misleidt. Hoe prop je de magie van levenslust en hartenwensen in de krappe werkelijkheid van het huwelijk? Mezelf afdoen als naïef of veeleisend was geen optie meer…

Ik stond om 5u ’s ochtends op om een rondje te lopen en terwijl de zon opkwam boven het IJsselmeer, sloeg een bliksem in… “Je mag het ook anders willen voor jezelf.”

Wanneer je innerlijk tot de conclusie komt dat je relatie ‘klaar’ is, breekt bij de meeste mensen eerst paniek uit. Dan volgen drie fases; (1) loslaten van de oude vorm – en je reptielenbrein de mond snoeren, (2) accepteren van de tussenfase – het oude niet meer en het nieuwe nog niet en (3) het opbouwen en invullen van een nieuwe vorm. Nota bene: in veel ex-relaties is het helemaal niet nodig om de ander uit het script van je leven te schrijven.

Door mijn eigen ervaring en de talloze mensen die ik energetisch heb mogen bekijken, zag ik dat echt scheiden niet bestaat. Het is eerder een vorm-verandering die beter weerspiegelt wat er nu is (of zelfs altijd ook al was).

Zoals alle mensen verbonden zijn met al het leven op aarde, zo blijf je ook als ex-partners energetisch verbonden met elkaar. Meer verbonden dan logisch lijkt. Ex-partners blijven verbonden via hun ziel. De ziel is eeuwig, tijd & plaats onafhankelijk, en neemt elke ervaring volledig in zich op. Een deel van jou wordt als het ware óók de ander. De ziel is derhalve niet in staat om definitief te ‘scheiden’. Vanuit je ziel herkende je in de ander een soort template; wie de ander vanuit zijn of haar potentie zou kunnen worden. En daar werd je verliefd op. Als die potentie tijdens jullie relatie door jezelf (*) of de ander niet gerealiseerd wordt, of ten koste gaat van je eigen ontwikkeling, dan blijft dat template toch bestaan.

(*) Je wordt verliefd op een deel in de ander dat je in jezelf tot ontwikkeling wilt brengen.

Het was angstig en onoverzichtelijk om te spelen met de gedachte dat ons gezin in z’n huidige vorm zou ophouden te bestaan. De jongste was pas één. Ik kan me nog herinneren dat we de bruiloft van mijn broer vierden, in Spanje, en ik op het allerlaatste moment mijn tekst met liefdevolle woorden kwijt was. Wat een symboliek! Tijdens onze verder prachtige reis vertelde ik dat ik onze relatie zoals die was niet meer zag zitten maar het gezin wel wilde voortzetten. Het lukte ons niet meer om ons hart te openen voor elkaar en ik voelde me daar heel schuldig over. Ik gunde onszelf méér van alles; meer liefde, meer genegenheid, meer nieuwsgierigheid, meer verwondering, meer co-creatie, meer enthousiasme, meer seks, meer kwetsbaarheid, meer nieuwigheid. Kortom meer levenslust.

Mijn vertrouwen in een toekomst samen was verzwakt en mijn wijze lerares vroeg me of ik met de huidige situatie nog eens 10 jaar genoegen kon nemen. De benauwdheid van die vraag liet me niet meer los.

Ik streepte mogelijke oorzaken voor ons gedoe weg. Communicatie? Best goed, zeker als we er tijd voor maakten. Gedrag? Heel acceptabel. Ik was nog steeds trots om naast hem te lopen. Ik vond de weekenden samen heel fijn en ik had ruim voldoende tijd voor mijn eigen interesses, zelfs met de kleintjes thuis. Gezamenlijk toekomstbeeld? Nooit gebrek aan inspiratie. Dat was het allemaal niet…

Het was eerder een diep weten dat je pad verder gaat; ieder zijns weegs. Het weten van waaruit je je angsten en de risico’s die erbij komen, hebt te accepteren. Volgens de meeste standaarden was er niets mis met onze relatie. Behalve dat ik voelde hoe we binnen de relatie niet verder konden groeien, we stagneerden elkaar.

Scheiden roept vaak extra verdriet en schuldgevoel op wanneer je ook samen kinderen hebt. We zijn nu ruim vijf jaar verder sinds we voor het eerst de mogelijkheid van uit elkaar gaan, bespraken. Het werd mijn grote spirituele inwijding, mijn emotionele vaardigheidstest en persoonlijke hero’s journey.

Het belangrijkste was dat ik altijd heb gevoeld dat we onze eigen ‘functieprofielen’ mochten bedenken… Building the plain while flying. Een aantal van de spelregels waaraan ik mezelf wilde houden, beschrijf ik hieronder.

  • Neem je voor dat je de nieuwe fase hanteert als fase van groei (en gun elkaar oefentijd en fouten). Je relatie is niet mislukt omdat je uit elkaar gaat. Het is een ode aan de complexiteit van het leven en de groei die je mede dankzij de ander hebt kunnen doormaken.
  • Wees net zo ambitieus voor het resultaat van je scheiding als voor elk ander levensgebied dat je aan het hart gaat. Leg de lat hoog en zorg dat je keuzes maakt waar je langdurig trots op kunt zijn.
  • Onderhandel alleen over echt belangrijke onderwerpen en probeer over zoveel mogelijk dingen heen te stappen. En dan niet bijhouden of balanceren hoe vaak je dat doet of hoe weinig de ander dat doet. Dat breekt je op.
  • In het begin waren er geen nieuwe partners in het spel. Daardoor konden we onszelf een onmisbare traagheid permitteren en hadden we niet het gevoel dat we de belangen van nog een derde (of vierde) persoon moesten meewegen.
  • Mijn ex-man had meer tijd nodig om zich te realiseren dat een scheiding ook voor hem beter was. Die tijd hebben we elkaar kunnen geven, zodat we beiden achter het besluit en proces konden staan.

Nadat het voor ons beiden duidelijk werd dat we een andere vorm voor onze relatie wilden vinden, konden we pas echt vooruit kijken. We hebben toen nog een heel liefdevol en eerlijk jaar gehad waarin we nog samen woonden (achteraf bleek dat een groot geschenk aan onszelf). De druk was van de ketel; de relatie hoefde niet méér te zijn dan het was. We werden weer de twee mensen die van elkaar konden houden als mens, zonder verwachtingen als partners. Ineens kreeg ik weer een heel leuk iemand te zien die door alle ergernissen en afstand uit mijn beeld verdwenen was.

  • Ik heb moeten leren om me te houden aan een strikte scheiding tussen gevoelens en verhalen. Het uiten van mijn pure gevoelens zónder het verhaal dat de legitimiteit van mijn gevoel moest aantonen… Zonder het ‘verhaal’ kon hij gemakkelijker in contact blijven met mij en met alle emoties die tijdens een scheiding langskomen.
  • Deel je emoties in eerste instantie met elkaar i.p.v. in een dramatisch verhaal met vriend(inn)en. Ik vroeg hem wel eens of hij een update wilde van waar ik stond en welke angsten of herinneringen ik aan het verwerken was… Het updaten van elkaar maakte het ook tot een iets minder eenzaam proces (want dat is het).
  • We probeerden vanaf het begin onze partnerrelatie los te zien van de gezinsrelatie waardoor we ruimte creëerden om ondanks de scheiding, toch nog invulling aan het gezinsleven te geven. We eten bijvoorbeeld nog steeds elke week samen.

    Ik: “Wat was het ergste moment van de afgelopen jaren dat jij je kunt herinneren?”Hij: “Ik geloof toen we trots op onszelf en op elkaar, twee jaar na de scheiding, op weg waren naar Friesland. Om samen een week vakantie op een boot te gaan vieren (misschien qua ruimte ook niet de slimste keuze…). Ik heb je toen na een half uur al bijna uit de auto gezet van woede, en de vakantie moest nog beginnen! Dat was wel een memorabel dieptepunt, ja.”

  • Op de momenten dat ik even een vreselijke hekel aan hem had, hielp het mij om een ‘template’ voor ogen te houden van de meest respectvolle, toeschietelijke, meedenkende, liefdevolle, behulpzame en vrijgevige persoon die hij ooit voor me was. Soms had dat niets met de realiteit van het moment te maken maar het fungeerde als een energetisch ‘mal’. En geloof me, het werkte! Al was het maar omdat ik dan niet vanuit woede, pijn of teleurstelling reageerde maar vanuit mijn vertrouwen. Vertrouwen in onze wens om ondanks alles altijd het goede te willen zien in de ander. Ik weet zeker dat hij dat andersom ook zo heeft ervaren.Vrij snel nadat ik was verhuisd, werd ik ziek. Uiteindelijk heb ik twee maanden met een zware longontsteking in bed gelegen. Alles stoerheid verdween en ik rolde keihard de helling af. De diepte in van rouw, verlies en angst voor de toekomst. En toch was er altijd die stem die me vol vertrouwen bleef toespreken dat alles een fase is en verandering nooit ver weg…

 

  • Ons jongste kind was twee jaar toen ik verhuisde. Het huis dat ik kon huren was veel te groot en veel te duur maar het was i.i.g. heel dichtbij ons gezamenlijke huis. Het was een veel te groot financieel risico, maar ik wilde zoveel mogelijk aspecten van het leven van de kinderen onveranderd laten, zoals de afstand naar school en vrienden, hun thuisplek en de onderlinge afstand tussen de huizen. Ik kon het bedrag voor de kinderopvang, zo redeneerde ik, beter in een huis en in de kosten voor een au-pair stoppen. Daar zouden we alle vier profijt van hebben.
  • Uiteindelijk is financiële onzekerheid een motor geweest achter mijn ontwikkeling. Toen ik merkte dat ik die angst kon verdragen en toch creatief kon blijven, durfde ik nog veel meer risico’s aan te gaan. Het heeft me nu en dan wel stress opgeleverd maar het heeft me ook geleerd dat de meeste angsten illusies zijn.

    “Ik weet nog dat ik je nariep dat je die godvergeten Tinder-radius niet op 150 km moest zetten omdat je dan nooit meer op zaterdag ochtend op tijd op het hockey-veld zou kunnen staan!”

  • Een rustgevende tip die ik van een vriendin kreeg, was dat je als gescheiden ouder de ander niet een betere ouder hoeft te laten lijken in de ogen van je kinderen. (M.a.w. bemoei je met jezelf en niet met het ouderschap van de ander.) Binnen een relatie zullen veel ouders elkaars gebreken compenseren en dat kan niet altijd als je uit elkaar bent. Kinderen krijgen na een scheiding meer variatie te zien tussen hun ouders en daardoor een eerlijker mensbeeld van hun vader en moeder.
  • Van dezelfde vriendin kwam de suggestie dat je de ander juist moet prijzen in zijn of haar rol als vader of moeder. Er is maar één persoon in de wereld die dat geloofwaardig kan doen en dat is je ex. Het doet pijn als je voelt dat de ander je geen goede vader of moeder vindt terwijl je je best doet. Vanuit die pijn kan alleen maar verdere verwijdering groeien. Wanneer je elkaars ouderschap complimenteert, kan over die lijn de verbinding steeds opnieuw weer tot stand komen.
    Hij: “Wat was dan jouw mooiste herinnering aan het laatste jaar samen?”

    Ik: “Ik denk bijvoorbeeld die keer dat ik bijna twee uur huilend op de bank zat en niet meer kon praten of stoppen. Dat je toen bleef zitten… al kon je verder niet veel voor me doen. Je hield me vast en gooide de tissues weg. Je zei alleen maar ‘ik ga niet weg’. Dat is een moment dat ik nooit vergeet.”

  • Wacht met het definitief maken van de ‘aardse zaken’ tot er weer een betere emotionele balans is ontstaan. Emoties zijn sterker dan materie en zolang ze nog aan het ‘regeren’ zijn, voel je niet wat je materieel kunt weggeven. Dan blijft er altijd een emotionele claim rusten op de punten waarover je hebt moeten onderhandelen. En een emotionele claim moet je linksom of rechtsom altijd nog inlossen… ;).
  • We maakten een (co-)ouderschapsverdeling op basis van praktische behoeften en evalueerden vaak. Praktische ongemakken hebben nl. dagelijks een negatieve invloed op je leven. Wij willen bijvoorbeeld op een afstand wonen die de kinderen gemakkelijk zelfstandig kunnen overbruggen zodat we nooit echt ver weg voelen. Dit zorgt er o.a. voor dat we regelmatig in elkaars huis komen en daardoor niet van elkaar vervreemden.
  • Als je elkaar regelmatig uitgebreid ‘moet’ zien, kunnen spanningen niet langdurig broeien. Dit heeft ons zeker de eerste twee jaar soms moeite gekost omdat er dan wat speelde. Tegelijkertijd heeft het ons verplicht om conflicten snel te bespreken of eroverheen te stappen. Het gaf ook het nodige zelfvertrouwen dat onze ‘nieuwe’ relatie niet een schijnvertoning was.Het heeft mij tijd gekost om te herkennen dat ik ondanks mijn angst en verdriet, in essentie uit liefde voor mezelf en voor hem, deze moeilijke beslissing heb ‘uitgenodigd’. Dat ik het voor mezelf over had om zoveel pijn en verdriet te doorstaan omdat ik diep van binnen wist dat het voor ons allebei een noodzakelijke vormverandering zou zijn.

Er lijkt nu zelfs meer liefde, authenticiteit en openheid te zijn dan tijdens onze relatie als partners. Onze ontwikkeling zonder elkaar komt onze huidige relatie ten goede en daar profiteren de kinderen van. Die dat hele scheiden heus geen goed idee vinden maar af en toe zeker de voordelen erkennen.

Het leek belangrijk om de kinderen niet enkel zielig te vinden maar ook creatief en veerkrachtig. Niet dat ze het zouden moeten begrijpen, nee! Maar hen vreselijk zielig vinden, werkte mijns inziens contraproductief op hun persoonlijke kracht om ook eigen oplossingen in te brengen en te leren omgaan met de nieuwe situatie. Op dit vlak miste ik positieve suggesties van andere gescheiden ouders. Veel begeleiding is gericht op het voorkomen van conflict verergering maar niet op ‘van goed naar beter’.

Mij is opgevallen dat ik mezelf een betere moeder ben gaan voelen omdat ik gelukkiger ben. Ik heb ze daardoor meer te bieden. Na de scheiding heb ik ervaren op welke innerlijke kracht ik altijd kan rekenen en dat heeft me vleugels gegeven. Het is me daarnaast opgevallen dat mijn ex-man nu met veel meer eigenheid en vertrouwen in zijn vaderrol staat. Hij is daardoor zichtbaarder en kleurrijker als vader en voelt veel meer ruimte om ook andere kanten van zichzelf te leren kennen en te ontwikkelen.

Dit stuk is bedoeld als ervaringsverhaal en is nauwelijks van toepassing op situaties waarin heel andere criteria gelden, zoals onveiligheid, ongeduld, verslaving, ziekte of een ex-partner die besluit te emigreren.

Esther Perel heeft de afgelopen jaren gesprekken met zo’n 30 stellen gevoerd over hun relatieproblemen. Haar sessies zijn online te beluisteren en via podcast. Zo luister je mee bij de uitdagingen waarmee stellen te maken krijgen en de manier waarop je het gesprek met je partner weer kunt openen en naar een hoger niveau kunt tillen. Leerzaam, ontroerend en essentieel om eerlijker (en vollediger) in relatie met jezelf en de ander te staan.

Mocht je naar aanleiding van dit verhaal je eigen verhaal willen delen, dan kun je reageren op dit stuk Als je benieuwd bent naar de energetische verbindingen en bewustzijnsontwikkeling in jouw relatie met je partner, dan kunnen jullie een afspraak maken voor een relatie reading. Het helpt altijd als je samen weet waarover je het moet hebben!

Karakterkracht

Er is regelmatig onduidelijkheid over de scheiding tussen persoonlijke ontwikkeling enerzijds en spiritueel bewustzijn anderzijds. Boven alles is het integreren van deze twee delen een traag proces, tergend traag, en met meer wilskracht gaat het nóg langzamer. Maar zeer de moeite waard om te leren begrijpen zodat je jezelf kunt begeleiden.

Dit wordt een artikel in drie delen waarin ik de wederzijdse relatie tussen persoonlijkheid (karakter) en spiritualiteit bespreek.
Deel 1 In dit eerste deel bespreek ik de noodzaak van persoonlijke ontwikkeling om spirituele wijsheid te kunnen manifesteren. De term ‘containment’ en het leren hanteren van onze vaak chaotische en onbegrijpelijke werkelijkheid is een sleutel naar innerlijke en uiterlijke harmonie.
Deel 2 Zal gaan over de energetische structuur van emoties en hoe deze zich verhoudt tot je spirituele verbinding en sturing vanuit je totaliteit.
Deel 3 Besluit met een vergelijking tussen je innerlijke leven en hetgeen je in je buitenwereld aantreft als reflecties van je groei.

Alle mensen zijn gevoelig voor de energie van anderen.
We reageren op energie uitstraling en ervaren het in ons lichaam als liefde, ontspanning, hartelijkheid, verbinding, vertrouwen, ruggensteun maar ook als terugtrekking, afwijzing, verwarring, verwijten, manipulatie, enz.
Mentale energie komt binnen als inspiratie, inzicht, humor of bijvoorbeeld informatie overload.
Spirituele energie kan ervaren worden als uitwisseling met een zgn. overkoepelende ‘ordening’; een bewegend en levend systeem met eigen principes en mogelijkheden. Je kunt je verbonden weten met dit levende systeem in ‘spirit’, dus zonder dat je dagelijkse omstandigheden het bestaan ervan bewijzen.

Persoonlijke ontwikkeling is in deze context het zgn. individuatie proces.
Het proces dat Carl Jung omschreef als rijping van de persoonlijkheid gedurende het leven. Door persoonlijke en collectieve ongeleefde delen terug te halen, bekwamen we onszelf om met de werkelijkheid om te gaan zoals die in z’n volledigheid is. Vrij van illusie of valse vangnetten. De mytholoog Joseph Campbell beschrijft dit proces in The Hero’s Journey, waarin hij de verschillende groeifasen beschrijft.
Individuatie leidt uiteindelijk tot een stabiele, volwassen en onafhankelijke ‘held’ die in staat is om fysieke en psychische ontberingen te doorstaan. Iemand die keuzes maakt volgens zijn of haar hoogste waarheid, voorbij de ‘culturele codes’ van familie of sociale omgeving.
Zo iemand voelt een innerlijke heelheid en creatiekracht. Hij of zij verloochent zichzelf niet en onderwerpt zich niet aan belangen van anderen die tegen zijn of haar principes ingaan. Zo iemand laat niet toe dat waardering door anderen belangrijker wordt dan waardering voor zichzelf en houdt consequent de integriteit ten opzichte van zichzelf in stand.
Alleen door Zelf-respect, Zelf-redzaamheid, Zelf-beschikking en correcte waardering van ons Zelf, kunnen we de noodzakelijke keuzes maken die ons hoogste potentieel in ons échte, dagelijkse leven uitnodigen. Dat maakt je meestal niet tot de volgende Beyoncé of winnaar van een Nobelprijs, maar het brengt je in contact met dat unieke deel in jezelf dat van werkelijke waarde is voor anderen, gezien of ongezien!

Individueren gaat over het bevrijden van dat unieke deel door jezelf te verlossen van onbewuste manipulatie, behoeftigheid, machtsstrijd en te stoppen met het maskeren van je zwaktes.
En dit is het deel waar mensen soms verward raken tussen het persoonlijke en het spirituele. Ze willen dan wel de spirituele verbondenheid met het bestaan voelen maar niet ten koste van de voordelen van comfort en frivoliteit. Zodra je grote verbondenheid ervaart, krijg je immers ook verantwoordelijkheid voor je positieve bijdrage daaraan. Het is véél makkelijker om een afslag eerder te pakken naar een ‘spiritueel fantasieland’ dan om je persoonlijkheid te versterken en je oordelen, onbetrouwbaarheid, machtsmisbruik, slachtofferschap, controledrang en je zelfbedrog onder ogen te komen en als deel van jezelf te erkennen. Daar komt bij dat je in onze samenleving ALTIJD een mogelijkheid tot ontsnappen hebt, zodat je deze delen niet hoeft te zien. Er is altijd een verslaving, een andere schuldige, een sociale gebeurtenis, een deadline of een plicht die je kan afleiden van het voelen van het conflict dat deze delen oproepen in jezelf. Je kunt altijd zeggen “Ik kon niet anders want ik had…”.

De meesten van ons zijn inmiddels bekend met de intelligentie van het leven dat ons met eindeloos geduld perfecte uitdagingen serveert. Ervaringen die je keer op keer in hetzelfde innerlijke conflict brengen en die je dwingen je persoonlijkheid steeds opnieuw te onderzoeken. Nooit gemakkelijk of voor de hand liggend, maar precies goed voor jou om je bewust te worden van zowel je capaciteiten als je zwaktes. Ervaringen die je uitnodigen om wederom in je eigen valkuilen te stappen en steeds je creativiteit te gebruiken om tot nieuwe conclusies te komen. Ervaringen die je leren om te gaan met onzekerheden, verlangens, gebrek aan eigenwaarde en angst voor falen en vernedering. En alleen door dit proces van ervaren en doorleven kun je robuust genoeg worden om de verantwoordelijkheid te dragen voor een werkelijk bezield ‘doel’ in je leven. Een doel dat je bereid bent door weer en wind naar de finish te brengen.

In de lichaamsgerichte therapie wordt verwezen naar het woord ‘containment’; de innerlijke ruimte waarbinnen je bewust ervaart. Volwassen worden, of groeien naar meer heelheid, betekent dat je steeds meer in staat bent om tegengestelde gevoelens gelijktijdig te ervaren zonder de spanning die dit veroorzaakt, te ontvluchten. Zowel in je lichaam (de sensaties van verwarrende gevoelens) als in je denken (tegengestelde meningen en perspectieven). Door bewust paradoxen; tegenstrijdige belangen, belachelijke wensen, pijnlijke situaties etc. in je bewustzijn toe te staan, laat je de spanning toe die ze innerlijk opwekken in plaats van deze naar buiten te projecteren en anderen te beschuldigen van afwijkend gedrag, denkbeelden of gevoelens.

Alchemisten noemen dit staying in the fire. De hitte van het innerlijke conflict verdragen totdat de druk oplost en er nieuwe antwoorden ontstaan.
Deze menselijke vaardigheid van het verdragen van het conflict, opent de innerlijke ruimte voor je ziel om zich ten volle te manifesteren. Juist het verdragen van tegengestelde delen helpt je om jezelf dóór schaamte, angst en pijn te duwen en oervertrouwen in jezelf op te bouwen.
Geluk komt uiteindelijk niet voort uit een comfortabel leven of uit vermijding of bescherming. Geluk wortelt in de overwinning van het tolereren en zelfs waarderen van moeilijkheden. Dat soort geluk kan immers niemand je ontnemen.

Oude tradities weten dat hoe meer pijnlijke aspecten van het leven je kunt verdragen, hoe groter de risico’s die je durft te nemen en dus hoe groter de kans dat je erin slaagt om bij te dragen aan gunstige vooruitgang en welzijn. In traditionele culturen wordt dit lijden nagebootst of zelfs opgelegd via inwijdingen. Deze culturen simuleren de verscheidenheid aan pijn die het leven onvermijdelijk met zich meebrengt, om de jongeren te laten voelen hoeveel pijn, angst, vernedering en lijden ze kunnen volhouden. Ze hoeven hun kracht daarna niet te smoren uit angst voor lijden.

Als mens ken je je capaciteiten niet totdat je gedwongen wordt om ze te gebruiken. Ondanks je angst voor lijden iets tòch doen, vergroot je zelfvertrouwen. Na het doorstaan van lijden, weet je hoeveel fysieke, emotionele en mentale veerkracht je al hebt. Dit vermindert je behoefte aan comfort, geruststelling en veiligheid waardoor je vrijer kunt leven; vanuit je eigen wijsheid en volgens je eigen normen.

Bewustwording vindt plaats door fysieke, emotionele en mentale ervaringen; niet buiten het lichaam als concept maar ín jezelf, ín de werkelijkheid van jouw leven.
Iedereen doorloopt dit proces van individuatie maar niemand volgt hetzelfde pad. Niemand ontwikkelt dezelfde kwaliteiten. Niemand gaat met dezelfde snelheid vooruit. Het is een zeer individueel en intiem proces. Vaak eenzaam, soms diep ontroerend, meestal confronterend en nooit gladgestreken. Alleen door het ervaren van tegenstrijdigheid, kun je leren dat manipuleren en jezelf laten manipuleren, beide in jezelf zitten. Misleiden en misleid worden zijn kanten van dezelfde medaille. Door het verkennen van je innerlijke wereld zul je je opportunisme en verleidingen tegenkomen. Je zult begrijpen hoe jouw gesloten hart anderen zal dwingen hetzelfde te doen en andersom, hoe jouw vertrouwen in de kracht van je liefde anderen kan helpen hun eigen liefde weer te vertrouwen.

De twijfelachtige beloning van deze reis van bewustwording, is dat je helderheid krijgt over het leven en steeds meer in staat bent om door illusies heen te kijken.
Hoewel het ‘wordingsproces’ van oudsher een proces is dat beschreven en beoefend wordt door mystici, hoeft het in principe niet wollig, spiritueel of geheimzinnig te zijn. Echter, door online beschikbaarheid van mystieke kennis, de vele plant ceremonies en de uit context gehaalde ‘leefregels’, lopen meer en meer mensen deze weg in tegengestelde richting. Ze beginnen met verbinden met de grootsheid van het bestaan en zoeken vervolgens uit hoe ze deze inzichten en inspiratie in hun dagelijks leven kunnen brengen.
Een groot nadeel van deze omgekeerde volgorde is dat je kunt gaan ‘zweven’, wiebelen of in de verleiding komt om met je nieuwe ‘wijsheid’ te pronken. Je persoonlijkheid mist nog het vermogen, de ‘containment’, om tegenstrijdigheden te weven tot een complexe harmonie en onvermijdelijke verandering toe te laten.

Dit leidt tot een reeks nieuwe uitdagingen:
Het niet kunnen verdragen van de lelijke delen van de realiteit en dan alleen concentreren op licht & liefde.
Of andersom, je verantwoordelijk voelen voor groot leed maar geen handelingsvermogen hebben om bij te dragen aan oplossingen.
Het niet kunnen waarmaken van je nieuwe weten kan depressief en moedeloos maken; je hebt grootsheid ervaren, maar je herkent het bestaan ervan niet in je leven, noch in de wereld om je heen. Het kan je euforisch maken en je de indruk geven dat je meer toegang hebt tot dé overkoepelende waarheid. Dit gebeurde vaak binnen structuren zoals religies: “Alléén wij hebben toegang tot de enige echte waarheid”.
En natuurlijk kunnen dergelijke openbaringen je ook waanideeën en maniakale gedachten geven over wie je werkelijk bent: “Er is mij verteld dat ik uitverkoren ben om…”.
Dat zou natuurlijk zo kunnen zijn, maar vaak niet meer of minder dan andere dappere zielen hier op aarde … 😉

Mijn grote wens is dat we opnieuw de taal in gebruik nemen waarmee we de multidimensionale aspecten van onszelf kunnen verwoorden. Zonder woorden kunnen we ons niet genuanceerd uitdrukken noch ons bewustzijn aansturen. Zonder taal kunnen we niet de totaliteit van een ander zien. Zonder taal verdwijnen deze kwaliteiten van onszelf steeds meer in het onderbewuste, als buitengesloten delen van het leven. Taal is de noodzakelijke brug tussen ééndimensionaal en multidimensionaal leven. Zonder een rijke vocabulaire wordt de innerlijke ervaring platgeperst en verliest haar bestaansrecht in ons collectieve denken.
Het kost tijd om een woordenschat voor je bewustzijn te ontwikkelen (en moed), maar de bonus is een diepe en betrouwbare relatie met jezelf. Het leren waarnemen en vertalen van energie helpt je om al deze rijkdom onder woorden te brengen. Je zou dit je energetische anatomie kunnen noemen. Deze kennis is nooit bedoeld om meer macht te krijgen over anderen. Het is bedoeld om jou en anderen te helpen het proces te herkennen van opgroeien, ontwaken en het opbouwen van karakterkracht. En om je weerstand tegen de emoties die het oproept te verzachten.

De energetische dimensie bevat al deze informatie over jezelf en anderen. Het leren waarnemen van je energetische anatomie met je innerlijke oog, is een manier om deze onzichtbare kant van je werkelijkheid te eren.
Letterlijk, hoe meer talen je spreekt, hoe meer variaties van het leven je kunt ervaren. Dit geldt ook voor de taal van energie!

Positieve gedachten maken gezond

Beste lezer,

De afgelopen week hebben onderzoekers bekend gemaakt dat positieve mensen gemiddeld langer leven. Mensen die de gewoonte hebben om positief tegen het leven aan te kijken, hebben een veel grotere kans om ouder dan 85 te worden. De rasechte pessimist zal er waarschijnlijk niet aan moeten denken om zo oud te worden, want ouderdom komt toch met vele gebreken. Ook daar hebben onderzoekers eens naar gekeken: het blijkt dat positief in het leven staan zowel je mentale als fysieke gezondheid ten goede komt. In deze nieuwsbrief geven we je vele tips om positiever te worden.

Mensen die positief zijn ervaren minder stress in hun leven. Langdurige stress is volgens wetenschappers een grote ziekmaker, want het vergroot de kans op onder meer astma, reuma, depressie, angsten, cardiovasculaire ziektes, pijn, beroerte en kanker. Mensen die veel stress hebben, kunnen ook minder goed denken, waardoor herinneren en nieuwe dingen leren moeilijker wordt. Het hebben van veel stress wordt geassocieerd met spijsverteringsklachten zoals een lekkende darm, disbalans in de darmflora en een verstoorde darm-hersencommunicatie.

12 tips voor een positieve levensinstelling:

1. Zorg dagelijks voor een moment waarop je even mediteert of aan yoga doet. Deze rustgevende activiteiten kunnen volgens onderzoekers zorgen voor meer positiviteit. Ook het beoefenen van pilates kan negatieve emoties en angsten op afstand houden.

2. Fysiek in beweging komen door meer te wandelen of sporten, kan ervoor zorgen dat negatieve emoties en gedachten minder worden.

3. Wees vriendelijk en behulpzaam naar de mensen om je heen. Onderzoek suggereert dat vriendelijkheid een goed gevoel kan geven en dat je daardoor positiever over jezelf en het leven gaat denken.
4. Kijk regelmatig naar alles in je leven waar je dankbaar voor bent. Hierdoor kan je algehele emotionele gevoel sterk verbeteren, met positievere gedachtes als gevolg (15). Je kunt alles waar je dankbaar voor bent opschrijven, opnoemen of tegen anderen zeggen.

5. Regelmatig schrijven over positieve ervaringen, kan sterk helpen om positiever tegen het leven aan te kijken en minder lichamelijke klachten te ervaren. Je zou dit ’s avonds in je dagboek kunnen doen.

6. Neem onder de loep hoe je tegen jezelf praat. Door positief en motiverend tegen jezelf te spreken, kun je veel meer uit jezelf en het leven halen. Door negatief over jezelf te denken, rem je jezelf in het leven.

7. Neem het leven minder serieus en maak regelmatig grapjes. Dit kan ervoor zorgen dat je humeur sterk verbetert, waardoor je niet alleen positiever wordt, maar ook nog eens gezonder.

8. Door er een gewoonte van te maken om jezelf regelmatig te bekrachtigen met positieve affirmaties, kun je op termijn een stuk positiever in het leven staan (19). Door de kracht van herhaling raak je er steeds meer van overtuigd dat je het wel kan en dat je de moeite waard bent.

9. Zorg voor voldoende nachtrust. Door goed te slapen beschik je over meer energie en ben je beter opgewassen tegen tegenslag, waardoor het makkelijker is om positiever te blijven. Onderzoekers stellen vast dat dit twee kanten opgaat: de twee kunnen elkaar positief en negatief versterken. Als je positief in het leven staat, is het vaak makkelijker om in slaap te vallen dan wanneer je negatief blijft doormalen in bed.

10. Kies de juiste mensen om je heen. Mensen die veel betekenisvolle vrienden om zich heen hebben, staan vaker positief in het leven. Waar je mee omgaat, daar raak je door besmet. Zorg dus dat je veel omgaat met mensen die je vrolijk maken.

11. Eet meer groente en fruit. Tot 8 porties per dag zorgt volgens recent onderzoek voor toename van geluk, een goed gevoel en tevredenheid in het leven. Andere onderzoekers zeggen dat deze voeding nog krachtiger werkt als je het rauw eet in plaats van gekookt.

12. Als je vrolijker en positiever wil worden is het volgens onderzoek slim om regelmatig de natuur op te zoeken, het liefst met direct zonlicht. Als er water bij in de buurt is, werkt dit nog heilzamer. Ook de kleur groen schijnt krachtig tegen stress en spanning te kunnen werken, misschien dat veel mensen daarom in de lente en zomer extra positief zijn.
Voor veel mensen is het lastig om altijd positief te zijn. Positief zijn kost ook kracht. Gelukkig helpt ons brein ons onbewust een handje, want de hersenen zijn in staat om negatieve ervaringen te vergeten en positieve ervaringen juist vast te houden.

Je kijk op het leven is deels genetisch bepaald, maar er spelen nog veel meer factoren een rol, waardoor je ook zelf in de hand hebt welk standpunt je omarmt. Hopelijk draagt deze nieuwsbrief eraan bij dat je het glas vaker halfvol gaat zien in plaats van halfleeg. Tegenslagen krijgen we allemaal, maar hoe je ermee om gaat is aan jou…

Gezonde groet,
Juglen Zwaan
aHealthylife.nl

Wat je je herinnert

Wat je je herinnert

Teisho’s uitgesproken door Maurice Genko Knegtel Roshi tijdens de Izen intensive 2019 in Eerbeek. Deel 6.

We beginnen met een vraag van Koún Yamada, een leerling van Yasutani Haku’un Roshi, die een tekst schreef in het boek van Maezumi Roshi en Bernie Glasmann Roshi, een tekst met als titel ‘Is zazen een religie?’ Daarop zijn vier antwoorden mogelijk. 1. Ja, zazen is een religie. 2 Nee, zazen is geen religie. 3. Ja en nee, zazen is wel en geen religie. 4. Weet niet, geen mening. Doe maar een gooi.
Gisteren werd gezegd: alles hier zoals we het hebben opgebouwd en ingericht, is een hulpmiddel ter herinnering. Zazen is een hulpmiddel ter herinnering. Koun Yamada zegt: het is een hulpmiddel tot zelfrealisatie. Wat herinneren we ons precies? Onze boeddhanatuur, ja. Wat nog meer? Sommigen van ons hebben zich herinnerd dat we benen hebben. En dat er iets boven de benen bestaat. Anderen hebben zich herinnerd dat ze een zitvlak hebben. Wat herinneren we ons nog meer. Openheid. Ruimte. Dingen waar geen woorden voor zijn. Wat er fysiek door je heen gaat. Zijn, ja. Wat is dat, zijn? Pijn. Verbondenheid. Gedragen worden.

Laten we preciezer gaan bekijken, wat we ons herinneren. Als je naar de houding kijkt op het kussen, het lichaam in zazen, dan kun je zeggen, dat is een houding van waakzaamheid, aanwezigheid. Wat je je herinnert is dat er ‘iets’ aanwezig is. Je kan je ook herinneren dat in die aanwezigheid alle mensen en alle dingen zijn en dat ze heel dichtbij zijn. Als je verder in die aanwezigheid zakt, kun je je herinneren dat die aanwezigheid, oneindig is. Want waar houdt ze op? ‘Zijn’ eindigt niet. Zittend in die aanwezigheid heb ik geen idee waar die aanwezigheid begint of eindigt. Gisteren werd gevraagd: is er ook maar iets uitgesloten van jouw aanwezigheid in dit moment? Hoe groot is die aanwezigheid? Waar is de grens? Bij het raam? Bij het eind van dit bos, de hekken? Bij Eerbeek? Bij de provincie Utrecht? Tot hoever reikt die aanwezigheid? Dat kun je je herinneren en dat is best opmerkelijk. Wat je ook kunt herinneren is dat alles wat zich in deze aanwezigheid voordoet, zich op een volkomen vrije wijze voordoet. Volkomen vrij, er zit niets gebondens in, niets geconditioneerd. Elke bel plopt vrijelijk op. Elke vogel zingt vrijelijk. Alles vindt en heeft er een vrije plek, zonder iets anders te hinderen. Je kunt zeggen dat deze aanwezigheid ongeboren is. In deze aanwezigheid is niet zoiets als een geboorte te vinden. Het einde in de tijd van deze aanwezigheid is niet vast te stellen. Boeddha sprak van het doodloze. En er is nog iets anders dat je je kunt herinneren, namelijk dat deze aanwezigheid volledig in rust is. Zelfs in de snelle kinhin-stijl is deze aanwezigheid volledig in rust. Iedereen kan er doorheen rennen, en toch is deze aanwezigheid in rust. Een gladde spiegelende oceaan. Je kunt je herinneren dat deze aanwezigheid de enige basis is die er is, terwijl er niet zoiets als een grond is te vinden . Er is niets solide, maar het is compleet in rust, het is een basis van waaruit alles oprijst en waar alles weer in verdwijnt. Sterker, je kunt je wellicht herinneren dat deze aanwezigheid niet stuk kan. Deze aanwezigheid breekt niet, ze ‘is’.

We begonnen met de vraag: is zen een religie? Wel, als dit wordt herinnerd, namelijk er is iets in mij wat onpeilbaar diep, grenzeloos, niet geboren, doodloos is, dan zou je dat een religieuze ervaring kunnen noemen. Het is iets totaal anders dan wat ik me altijd voorstelde bij wie of wat ik ben. De Joden noemen het de Eeuwige. Christenen noemen het God. Sommigen noemen het Licht, anderen noemen het Duisternis. Sommigen noemen het Bodhi of Boeddhanatuur. Anderen weer een Oceaan waaruit alles oprijst en waar alles naar terugkeert. Allah. Als dit wordt herinnerd, dan is dat een ervaring van een totaal andere orde dan de wetenschappelijke, psychologische, zelfs dan onze levenservaring. Alles in die ervaring, zoals Maezumi Roshi stelt, is in intieme verbondenheid met elkaar. Religiare betekent ook ‘verbinden met’. Per definitie is deze herinnering een religieuze ervaring, het betekent een zeer intiem verbonden zijn als basis van je bestaan. Niet als een gedachte of een geloof, maar als een levende herinnering van dit eigenaardige fenomeen, als je werkelijk aanwezig bent. Je vindt een grond die geen grond is. Een bron met onuitputtelijke mogelijkheden en energie. Je vindt een thuis, zonder muren, het is eindeloos groot, zonder deur en dak en fundament. Het is een plek waar je altijd in rust kunt terugkeren. Zazen kan als hulpmiddel kan dit in herinnering brengen, deze religieuze ervaring. Boeddhisten noemen het ontwaken, Japanners noemen het satori. Zelfrealisatie. Ik herinner me iets dat veel en veel groter is dan ik me ooit kan voorstellen en het kan niet stuk.

Wordt vervolgd. Wil je zelf een intensive bijwonen? Op woensdag 22 januari 2020 start in Eerbeek een nieuwe Izen intensive. Kijk voor meer informatie op: https://izen.nl/izen-intensive/ en schrijf je in!

Wat het ritueel bewaart

Teisho’s uitgesproken door Maurice Genko Knegtel Roshi tijdens de Izen intensive 2019 in Eerbeek. Deel 5.

Maezumi schrijft over samu, het werken tijdens een sesshin. Bijvoorbeeld in de keuken. Als de tenzo vraagt om de wortels op een bepaalde manier te snijden, dan kun je denken: zo snijd ik ze nooit. Je kunt ook jezelf afstemmen en doen wat er gevraagd wordt. Het mooie van een retraitemodel is dat we de mogelijkheid bieden om te ervaren dat één lichaam de maaltijd bereidt, dat al die verschillende mensen in de keuken samenkomen in jouw wijze van snijden van de prei. Elke handeling is een gewijde, verlichte activiteit, die niet van mij komt maar van alles en iedereen. Ze is niet beperkt door mijn eigen patronen, ze komt van een intiem verbonden zijn met de hele groep in die keuken. Werken is dan ook een prachtige uitdrukking van dit mysterie in de wereld.

Maezumi over de sesshin: ‘The most important thing, the fundamental principle of sesshin is the realization and actualization of harmony.’ De realisatie, het jezelf herinneren, en het actualiseren, het incarneren van de harmonie, letterlijk handen en voeten geven.

Maezumi over rituelen: ‘There are two ways of looking at rituals. On the one hand rituals are an external expression of our inner state. And on the other hand we strenghten and reinforce our inner state by these external actions.’

De functie van een ritueel is om tot expressie te brengen wat we in woorden en op andere wijze niet tot expressie kunnen brengen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van teksten, rituele handelingen, symbolen. Als rituelen verdwijnen, dan is dat een teken dat het mysterie, het sacrale, geen plaats meer heeft. Het ritueel bewaart onze meest eigen essentie.

De volle buiging is een hele mooie uitdrukking van het ‘ik’, La Ligna, neerleggen. Onze aanwezigheid, datgene wat alles met alles verbindt boven onszelf uit tillen. Er is iets meer dan ‘ik’. Dat drukken we uit door de buiging. Als je 500 buigingen zou doen, dan begint in die fysieke activiteit het zelf op te lossen. De hele ruimte, alles en iedereen buigt door jou heen op jouw unieke wijze. Je opent jezelf. Bij de transmissie, de priester en leraarsoverdracht worden 8100 buigingen gemaakt. Je bent niet alleen je knieën kwijt, je verliest ook je regie, je bent compleet geopend. Alle religieuze tradities kennen de beoefening van buigen. Shuke Tokudo, de monnikswijding met het voornemen om je leven onvoorwaardelijk te leiden, gaat met het een heleboel buigingen gepaard, om de persoon ontvankelijk te maken. Zodat de persoon ook daadwerkelijk kan ontvangen wat hem of haar wordt gegeven. Het is tegelijk de uitdrukking van de essentie.

Maezumi over chanting: ‘Chanting is an effective means of harmonizing body and mind. Chant is with your ears, not with your mouth. When chanting, be aware of of the others who are also chanting. Blend your voice with their voices. Make one voice, altogether.’

.. others who are also chanting – dat woordje also, dat is zo belangrijk. Er zijn anderen die reciteren, niet alleen ik!

‘Always adjust yourself to the others, rather to expecting the to adjust to you.’ Dit is cruciaal, hang deze zin boven je bed! Hoe vaak zegt dat La Ligna poppetje in ons het tegenovergestelde?! We willen toch vasthouden aan ons eigen ding. Er is een voortdurende klaagzang over anderen en over de omstandigheden en een behoefte aan aandacht voor onszelf. Er zijn genoeg redenen voor ‘ja maar’. En dan toch doen wat er wordt gevraagd. Het gaat erom afgestemd te zijn, op de situatie, de personen en de voorwerpen in de ruimte.

Tot besluit. Over oryoki, het Japanse ritueel van eten. Oryoki betekent ‘precies de juiste hoeveelheid’. Maezumi stelt: We zijn zélf oryoki. ‘Not only us but everything we see in de zendo – Buddha’s image, candleholders, vase, bowing mat, floor ceiling – each contains everything completely. It is all oryoki. The whole universe itself is the container of the Buddha Tathagatha.’
Het is allemaal precies de juiste maat en hoeveelheid.

Wordt vervolgd. Wil je zelf een intensive bijwonen? Op woensdag 22 januari 2020 start in Eerbeek een nieuwe Izen intensive. Kijk voor meer informatie op: https://izen.nl/izen-intensive/ en schrijf je in!