…voor inspiratie, levenswijsheid en bezinning

Posts Tagged ‘seksualiteit’

De drie kardinale punten

De grootste illusie inzake de beoefening van meditatie is dat we denken dat we door te mediteren ergens vanaf kunnen komen. We denken de beperkingen van ons lichaam (ziekte, ouderdom, dood) met meditatie te kunnen overwinnen. We denken de tekortkomingen van onze communicatiemiddelen ermee te kunnen slechten. En we denken dat we middels meditatie onze seksuele begeerten kunnen controleren. De Santengo, of ‘De drie kardinale punten’ van Sung-yuan (China, 12e eeuw na Christus), brengen ons deze illusie in herinnering en meer dan dat, ze leiden ons naar een plek waar we eigenlijk helemaal niet willen zijn.

‘Waarom kan zelfs de meest verlichte Zen Meester niet uit een volle lotus opstaan zonder zijn handen te gebruiken?

Waarom kan zelfs de meest verlichte Zen Meester niet spreken zonder zijn tong te gebruiken

Waarom kan zelfs de meest verlichte Zen Meester de rode draad niet breken door er met beide voeten op te trappen?’

Zoals Deshans ‘dertig klappen’ is ook deze drietrapsraket in het formele onderhoud tussen leraar en leerling gemakkelijker te passeren dan in ons dagelijkse leven. We blijven immers aanlopen tegen de beperkingen van ons lichaam. Hoe lang we ook mediteren, we zullen onze handen moeten gebruiken als we willen opstaan uit een volle lotus meditatie houding. Telkens gaat het over de vraag hoe we ons verhouden tot de onbuigbare feitelijkheden van ons lichaam. Hoe verhouden we ons tot onze fysieke pijn en ons onvermogen? Tot onze ziekten en gebreken? Tot het gegeven dat onze krachten en mogelijkheden onafwendbaar afnemen, we meer en meer alleen komen te staan en afhankelijker worden met het verstrijken van de jaren? Hoe verhouden we ons tot de eindigheid van ons lijf?

Dezelfde vraag kunnen we stellen over onze middelen ter communicatie. Juist op basis van onze meditatie beoefening weten we hoezeer onze taal tekort schiet. Ons intiem ervaren van wat er in onze aanwezigheid verschijnt, toont ons dat we onmogelijk kunnen benoemen wat zich voordoet. Al onze woorden keren terug van wat we aan den lijve ervaren. Ook onze diepste emoties en meest ingrijpende ervaringen kunnen we niet onder woorden brengen. Toch hebben we taal nodig om met elkaar te communiceren. We kunnen niet spreken zonder onze tong te gebruiken. Ofschoon we het eigenlijk nergens over hebben, kunnen we niet anders dan ons in taal uitdrukken. Ook dit schrijven getuigt hiervan.

Het moeilijkste ‘kardinale punt’ om in ons dagelijkse leven te passeren is onze seksualiteit. Het niet kunnen breken van onze rode draad, hoe hard we er ook op trappen, confronteert ons met onze eigen taaie illusie en met de hooggespannen verwachtingen van anderen. Taai is onze illusie dat we door te mediteren meer onthecht raken van onze seksuele aandriften. Hooggespannen zijn de verwachtingen van anderen over de ethische invloed van meditatie op ons seksuele gedrag. De verlichte zen beoefenaar rijdt nooit meer een scheve schaats. Hij heeft zijn seksuele aandriften volledig in de hand. Hij is sereen, terughoudend, gelijkmoedig, beheerst, galant en stelt zichzelf altijd op de laatste plaats als het gaat om het bevredigen van zijn seksuele behoeften. Kortom, de meditatie beoefenaar is de voorbeeldige asceet, de model-heilige, de Opper Lama en iedereen houdt hem scherp in de gaten. Maar wanneer de beoefenaar op zijn meditatiekussen zit, krijgt hij ongevraagd bezoek van opwindende, seksuele fantasieën. En de controle over zijn seksuele behoeften en neigingen neemt niet bepaald toe, integendeel. Ja, zelfs de meest verlichte meester rijdt seksueel een scheve schaats – nee, we noemen geen namen. Het is ontluisterend. Het is stuitend. Het is ontoelaatbaar. Het is zo. De wakkere, alomvattende aanwezigheid, de Ene die ons beweegt en waarin wij ons bewegen, incarneert in dit weke, klamme vlees. Hij kan niet uit een volle lotus opstaan zonder zijn handen te gebruiken, hij kan de rode draad niet breken door er met zijn voeten op te trappen. Hij is een mens en zal zijn weerbarstige menselijkheid voor zichzelf moeten bekrachtigen om werkelijk vrij en wakker te zijn.

Verscheurd van liefdesverdriet

Ha Felix
Heb je een advies voor mij.
Ik ben verscheurd van liefdesverdriet
Hoe kan ik hier verder mee.
Ik hoor graag van je, vriendelijke groet, Els van Noord

Beste Els,
Liefdesverdriet is een pijnlijk levensgegeven, maar kan ook een grote zegen blijken. Het is een opener van ons hart. We zijn vervuld van verlangen – een verlangen, dat als zoveel verlangens in ons leven, leidraad kan zijn, want het gaat over de liefde.
Maar misschien zal het verlangen nooit zijn vervulling kennen zoals wij ons dat voorstellen. Als we ons alleen op die wens tot vervulling richten dan proeven we de liefde niet en zal er waarschijnlijk verbittering opkomen.Wonderlijk, dat liefdesverdriet altijd zo op het scherp van de snede ligt. Het kan ons doen opbloeien – met liefde is niks verkeerds en met verdriet al evenmin – en ons breken. In dat laatste geval willen we bijna altijd iets of iemand in de concreetheid hebben of we willen de pijn, het verdriet niet dragen. Dan kan er dus niet zijn wat er is: de liefde en het verlangen die ons hart vullen en tegelijkertijd de pijn van de afgescheidenheid.

Zo kan de extatische mysticus lijden als hij het contact met de Ene niet meer ervaart, maar dat lijden is hem honderd keer liever dan te leven zonder de momenten van afgescheidenheid – en ook die van eenheid.

Ik heb dus weinig meer dan het advies toe te laten wat is, wat in je leeft. Als we onze gevoelens niet manipuleren, en niet omgeven met beelden, maar ze er gewoon laten zijn, dan zijn ze zuivere schepping in het moment.

Wens je van harte alle goeds toe, Felix

Ha Felix
dankjewel voor je reactie.
Ik heb het nu een aantal keer gelezen.
Ik vind het best moeilijk te begrijpen, of toe te laten wat er staat.
Ik heb liever een toverdrankje en weg is de pijn!!
Vooral de laatste zin snap ik niet.
Het toelaten zonder beelden van verwachting is erg moeilijk.
Ook omdat hij nu (al) een ander heeft.

Ik ga mijn best doen.

Dankjewel

Vriendelijke groet, Els

Hoi Els,
Toverdrankjes gaan voorbij de beleving. Die wil je hebben als je alleen mooie gevoelens wilt hebben. Als je de wereld wilt beleven zoals die zich nu eenmaal ontvouwt – in al zijn facetten – dan zit daar onder andere liefdesverdriet bij en pijn.
Het leven ontvouwt zich altijd anders dan de beelden die wij erover vormen. Als jouw beeld is ‘ik wil bij hem zijn en alleen dan kan ik me gelukkig voelen’ dan wil je daarin iets pakken dat blijkbaar niet voor jou bestemd is. Het is voor jou nu moeilijk voor te stellen, maar misschien ontmoet je iemand die beter bij je aansluit.
Dus het verdriet mag er gewoon zijn, maar als je de beelden loslaat en ‘het pakken’ dan komen weer nieuwe zaken en mensen op je pad.
Als het nog nodig is Google dan op Roel van Duijn. Hij heeft een boek geschreven over liefdesverdriet en hij heeft een praktijk die zich daarop richt.
Allerbeste, Felix

Een vraag over macht en liefde

Beste Hanneke, Ik heb een vraag. Ik ben 37. De afgelopen jaren ben ik vrijer geworden in fantaseren over macht hebben en ondergaan. Het wekt geweldige lust in me op. Tot een paar maanden geleden. Ik fantaseerde over een paar mannen die mij verwenden, en langzaam ging in mijn fantasie de behoefte om liefgehad te worden een rol spelen. De mannen begonnen mijn lichaam zacht te verwennen en één vroeg mij op een gegeven moment, wat ik het allerliefste zou willen. Toen (leek het of mijn geweten zich erin drong en) besefte ik ineens dat ik niets liever wilde dan met mijn eigen man (vriend) vrijen en hem liefhebben. De mannen in mijn fantasie vroegen wat ik dan nog bij hen deed en stimuleerden mij liefdevol om naar mijn vriend te gaan. Daar hield de fantasie op. Het was een zachte schok, omdat ik tot dan toe nooit onvoorwaardelijk van mijn vriend heb gehouden. Het was ook frustrerend om de lustbeleving met deze mannen op te geven, maar mijn relatie voelde belangrijker. De grote schok is, dat onze relatie dit niet heeft overleefd. Mijn vriend kan mijn emotionele behoeftes niet volgen, waardoor echte intimiteit niet mogelijk is. Daarbij kon ik zijn seksuele wensen, die veel verder gaan dan de mijne, niet bijhouden noch hem vrij laten. Nu heb ik ons beiden bevrijd door het uit te maken. Mijn vriend is nu uitgebreid zijn lusten aan het leven, ik blijf in ontreddering, depressief en met verlies van mijn schaamteloze lustfantasieën achter. Lust is voor mij nu het monster dat ons uit elkaar gedreven heeft. Terwijl er ook weinig ruimte was voor liefde. Intussen zijn we allebei ook nog vreselijk verdrietig maar komen we niet over de kloof heen. Kun jij een licht werpen op wat er met mij is gebeurd in die ene fantasie en hoe ik nu verder kan?

 

***

 

Mijn antwoord hierop is:

Beste Paradijsje,

Je vraagt me licht te werpen op  wat er is gebeurd in die ene fantasie en hoe je nu verder kunt.

Dit is mijn antwoord.

Je hebt jezelf  dus eigenlijk de das omgedaan door voor de liefde te kiezen. De vraag in je fantasie was: ‘wat wil jij het allerliefste?’ En toen ‘leek het of je geweten zich erin drong’ en besefte je: ‘wat ik het allerliefste wil is met mijn eigen man vrijen en hem liefhebben’.

Ik vind dat eigenlijk heel mooi. Het gaat je niet meer om de macht, het gaat je om de liefde.

Alleen, dit blijkt niet de wens van je man, en nu zijn jullie uit elkaar gegaan.

Dat is droevig en moeilijk, maar ik raad je aan om je af te blijven stemmen op de wens om lief te hebben. Die ontspringt in jezelf, die is levend en creatief.

Afscheid is pijnlijk, maar het hoeft de wens niet te doven. Houd moed ook al ben je verdrietig, en heb lief wat er nu in je leven is. Dat is de beste remedie tegen depressie. En begrijp ook dat het wel even wennen zal zijn, dat je zult moeten afkicken van het lustvolle bestaan, waarin je als het ware macht had over het leven.

Liefde en macht gaan niet samen. Bij liefde hoort bijvoorbeeld ook dat je verlegen wordt als het erom gaat voor je wensen uit te komen, en in lustfantasieën ben je niet verlegen.

Treur niet langer, blijkbaar ben je overgestapt naar de werkelijkheid.

En niet te vergeten – anders zou dit iets te plechtig kunnen worden: liefde en lust gaan heel goed samen. Als je de gehechtheid aan de machtsfantasie loslaat, zul je merken dat de lust zich voegt bij de liefde. En dat vraagt tijd.

Liefde is niet heilig, liefde is instaan voor wat je het liefste wilt en het lekkerste vindt. Heel spannend en heel intiem.

Ik wens je veel geluk.

Hanneke

Overspel – onderspel (II)

Er bestaan veel sprookjes waarin ‘Hans’ (de vrijmoedige, open, hulpvaardige geest) leert hoe hij moet omgaan met de dualiteit. In het sprookje de Wondernachtegaal geeft een duif die door Hans is gered hem als dank de aanwijzing dat hij de wondernachtegaal zal vinden in een hof.

Hij moet de hof betreden door een poort met twee deuren waarvan er een open staat en de ander dicht. Hij moet de open deur dicht doen en de dichte open en dan naar binnen gaan. Vervolgens is er in het hof een bron met bedorven water waarvan hij moet drinken en uitroepen hoe lekker dat water wel is. Dan zal hij een wonderschone vrouw zien liggen die slaapt. Hij moet haar wakker kussen en haar toevoegen dat ze oerlelijk is (ook een manier om wakker te worden voor een vrouw). Hans krijgt in dit sprookje duidelijk het inzicht aangereikt dat de dingen niet altijd zijn wat ze lijken en dat hij moet leren doorzien dat de dualiteit ook een illusie is.

Op een subtieler niveau zal Hans door deze ervaringen gaan aanvoelen dat er evenwicht is in het leven op aarde en dat het leven altijd weer streeft naar harmonie. Het zijn precies die zaken die in ons relatieleven zo buitengewoon zinvol zijn om te onderkennen. Op heel veel manieren speelt dit natuurlijke spel van polariteiten en ons bewuste of onbewuste streven naar harmonie daarin een belangrijke rol. Zo kunnen we vallen op onze geliefde omdat die een nog niet geactiveerd of onbewust deel van onze eigen psyche juist wel heeft ontwikkeld. Wij herkennen dan in de ander iets van onszelf. Maar het kan in de loop van onze relatie zomaar zijn dat we ons juist daaraan gaan ergeren – tenminste als we niet zo wijs zijn geweest om dat minder bewuste of onderontwikkelde deel in onszelf te activeren. In plaats daarvan gaan we polariseren met onze geliefde.

We kunnen bijvoorbeeld onszelf aangeleerd hebben om ons niet volledig uit te spreken en niet op de voorgrond te treden, maar ten diepste kunnen we die wens wel hebben. Onze partner is juist daarin vaardig en ‘vanzelfsprekend’. We kunnen dan als we niet oplettend zijn de ander gaan verwijten dat die zich telkens in gezelschap zo op de voorgrond plaatst en onze eigen ‘bescheidenheid’ gaan promoten als het enig juiste gedrag.

Het spel der evenwichten en balans kan ook werkzaam zijn bij het aangaan van relaties buiten onze eigen relatie. Dat thema van ‘de affaire’ duikt elke maand wel een keer op in een damesblad. Het wordt daar vaak omgeven met de flinterdunne mores dat het iedereen wel een keer overkomt en dus verexcuseerbaar is. Wat ik bij mij tijdens relatiesessies zie als er ontrouw heeft plaats gevonden is diep verdriet, een geschonden vertrouwensband (zeker als het al een tijd gaande is), wantrouwen en een kwetsing die maar moeilijk weer te herstellen lijkt.

Overspel is over het algemeen een symptoom van de ‘ongezondheid’ van de relatie en in die zin kan het bevrijdend zijn dat de ziekte manifest wordt. Er kan ook een relatiecrisis ontstaan die achteraf  een hele heilzame blijkt te zijn geweest.
De overspelige krijgt vaak het nodige over zich heen van vrienden en familie (als er open kaart wordt gespeeld) en die wordt over het algemeen ook als een schuldige van de relatiecrisis aangemerkt. Maar ook in deze situatie  kun je de ‘polaire’ vraag stellen aan de niet-overspelige partner of die misschien onderspelig is geweest. Of er sprake is geweest van langdurige terugtrekking uit de relatie of het bewust of onbewust ‘vergeten’ van intimiteit.  Ik heb gelukkig regelmatig meegemaakt dat na een eerste verbazing over deze vraag naar onderspeligheid er een bevrijdend en inzicht scheppend gesprek ontstond. Het wel en wee binnen de relatie werd weer een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid en niet de zoektocht naar de schuldige.

Bisschop Desmond Tutu ziet 4 stappen die kunnen leiden tot herstel van een relatie waar schending heeft plaats gevonden. De eerste is dat er volledige erkenning is van het aangedane. Ik voeg daaraan toe, een erkenning zonder daaraan een verklaring te koppelen (ja, ik deed het, maar het komt omdat jij…). De fout wordt ten diepste erkend en toegegeven en er is oprecht berouw. Dan volgt als tweede dat er echt ruimte moet zijn voor ‘het verhaal’ van de geschondene en de emoties die zijn opgewekt. Iemand die een trauma heeft doorgemaakt moet soms vele malen zijn verhaal kwijt. De derde stap is die van vergiffenis vragen en vergeving schenken. Dit is een bijzonder belangrijke stap die ieder zal beamen die de bevrijdende werking kent van deze stap na grote en kleine schendingen. En de laatste stap is die van herstel van de relatie en dat vraagt dan ook het werkelijk voorbij gaan aan het achterliggende en weer in vertrouwen samen zijn. Dat laatste blijkt in de praktijk vaak een lastige opgave.

Onderspel doet zich op heel veel manieren voor en vraagt wat meer uitleg. Met name vrouwen kunnen geneigd zijn om seks te ‘vergeten’. De seksuele impuls of behoefte kan makkelijker ‘ondergronds’ gaan. Het is niet voor niks dat in sprookjes de ridder zich vaak eerst door een dicht braambos moet hakken om bij de ‘slapende’ vrouw terecht te komen, waarna hij haar pas door een kus weer kan wekken. Seks wordt ook vaak als machtsmiddel ingezet en dat is echt spelen met vuur. Mannen kunnen als reactie daarop met hun opspelende verlangens andere ontladende wegen gaan zoeken. Afsluiten of afweren kan het begin zijn van veel gedoe en een negatieve spiraal van verwijdering inzetten.

Mannen kunnen op hun beurt onderspelig worden in hun preoccupatie met hun werk of hun zorgen. Sowieso zijn het af en toe van die trekpaarden met oogbeschermers op. Blik vooruit en blijven gaan. Volle agenda’s, ook nog sporten en met vrienden op stap. Allemaal mogelijk onderspel in een liefdesrelatie.

Een meer mystieke benadering van de dualiteit in ons relatieleven en een mooie meditatietekst om mee te eindigen staat in Tot Zover, inspiraties van Hans Korteweg: ‘De tegenstelling van man en vrouw komt aan de orde in iedere wordingsgeschiedenis van de individuele mens. De grote strijd is de noodzakelijke voorbode van het heilig huwelijk. Ieder mens, of deze nu man of vrouw is, ontmoet de ander, het andere geslacht, als de ongewenste tegenstander. Slechts indien de mens de Ongewenste en het ongewenste leert te ervaren als de realiteit waarvan hij, tezamen met het totaal andere, deel uitmaakt, kan hij toetreden tot de grote broederschap van het leven. (…)’

Hartelijke groet, Felix Erkelens

tekening Albert Hennipman (De Ruimte ontwerpers: http://bit.ly/WaIGXL)