…voor inspiratie, levenswijsheid en bezinning

Posts Tagged ‘soefisme’

Veertig regels van Liefde van Sjams van Tabriz

Hoewel Roemi veel prachtige teksten schreef en diep in de beleving ging, bleef hij aanvankelijk toch teveel aan de oppervlakte. Het verhaal gaat dat op een dag, toen hij bezig was met een manuscript, zijn leraar en vriend, de verlichte soefi derwisj Sjams van Tabriz, (‘Zon van het Geloof’, 1185-1248), hem kwam bezoeken. Sjams gooide het manuscript weg: “Heb je nog niet genoeg van al dat lezen en studeren? Het is nu tijd om het leven te bestuderen. Wat kun je meenemen van al die zaken die je nu belangrijk vindt, op de dag van je dood? Als je het antwoord op die vraag weet te vinden, dan leidt dat je naar de eeuwigheid.”

Roemi was zo geraakt door de opmerking van Sjams dat hij volgens de overlevering in een andere bewustzijnstoestand kwam: als door de bliksem getroffen stond zijn ziel in vuur en vlam en alles wat hij gedurende jaren van geestelijke opvoeding geleerd had, ontlaadde zich in zijn liefde voor de derwisj. ‘Jouw droombeeld was in onze borst. Het ochtendgloren kondigde de zon aan!’ Wekenlang trokken ze zich samen terug in eenzaamheid, discussiërend over het mysterie van de goddelijke liefde. Roemi liet alles achter, (wat zijn volgers niet op prijs stelden), om Sjams te volgen in zijn omzwervingen. Maar na een aantal maanden ging Sjams weer alleen zijn eigen weg. Dit was een les. Dit was zijn initiatie. Het was de geboorte van zijn ziel. Een tijdlang ervoer hij een grote extase en in deze periode schreef hij ‘De Diwan van Sjams Tabriz’ (Engelstalige link). Hij was voorgoed veranderd. Eerst was hij een asceet geweest, en hoe wijs hij ook was, hij was vooral een intellectueel. Nu stond hij in vuur en vlam vanwege zijn Liefde. Dag en nacht luisterde hij naar muziek (sema) en danste hij zijn derwisj dansen in onophoudelijke extase. Hij veranderde van leraar en van schrijver van proza, in dichter.

—————————————

Hoe we God zien, is een directe weerspiegeling van hoe we onszelf zien. Als God vooral angst en schuld in het hart oproept, betekent dit dat er te veel angst en schuld in ons zijn. Als we God vol liefde en mededogen zien, zijn wij dat ook.

Het pad naar de Waarheid is een werk van het hart, niet van het hoofd. Maak van je hart je primaire gids! Doe dat niet met je geest. Ontmoet, daag uit en overwin uiteindelijk met je hart jouw ‘nafs’ (je opgebouwde persoonlijkheid). Het kennen van je ego zal je leiden naar kennis van God.

Je kunt God bestuderen door middel van alles en iedereen in het universum, omdat God niet is opgesloten in een moskee, synagoge of kerk. Als je nog steeds wilt weten waar Zijn woonplaats is, dan is er maar één plaats om hem te zoeken: in het hart van een echte liefhebber.

Intellect en liefde zijn gemaakt van verschillende materialen. Intellect bindt mensen vast in knopen en riskeert niets, maar liefde lost alle wirwar op en riskeert alles. Intellect is altijd voorzichtig en adviseert: ‘Pas op voor te veel extase’, terwijl liefde zegt: ‘Oh, laat maar! Waag de sprong!’ Het intellect valt niet gemakkelijk uiteen, terwijl liefde zich moeiteloos tot puin kan laten reduceren. Maar veel ligt verborgen tussen de ruïnes. Een gebroken hart verbergt schatten.

De meeste problemen van de wereld komen voort uit taalkundige verwarring en uit misverstanden. Neem nooit woorden voor wat ze lijken. Als je het terrein van de liefde betreedt, wordt taal zoals we die kennen overbodig. Wat niet onder woorden kan worden gebracht kan alleen door middel van stilte worden begrepen.

Eenzaamheid en afzondering zijn twee verschillende dingen. Als je eenzaam bent is het gemakkelijk jezelf te misleiden door te geloven dat je op de goede weg bent. Afzondering is beter voor ons, want het betekent dat je alleen kunt zijn zonder je eenzaam te voelen. Maar uiteindelijk is het ‘t beste om iemand te vinden die jouw spiegel zal zijn. Bedenk dat je alleen in het hart van iemand anders echt jezelf, en de aanwezigheid van God kunt ervaren.

Afzondering is beter voor ons, want het betekent dat je alleen kunt zijn zonder je eenzaam te voelen.

Wat er ook in je leven ook gebeurt, hoe verwarrend de dingen soms ook lijken, blijf uit de buurt van wanhoop. Zelfs als alle deuren gesloten lijken zal God alleen voor jou een nieuw pad openen. Wees dankbaar! Het is gemakkelijk om dankbaar te zijn als alles goed is. Een Soefi is niet alleen dankbaar voor wat hij heeft gekregen, maar ook voor alles wat hem is ontzegd.

Geduld betekent niet passief verdragen. Het betekent kijken naar het einde van een proces. Wat betekent geduld? Het betekent naar de doorn kijken en de roos zien, naar de nacht kijken en de dageraad zien. Ongeduld betekent kortzichtig zijn, zodat je de uitkomst niet kunt zien. Minnaars van God raken nooit ongeduldig, want ze weten dat er tijd nodig is voor de maansikkel om vol kan worden.

Oost, west, zuid of noord, het maakt weinig uit. Wat je bestemming ook is, zorg ervoor dat je van elke reis een reis naarbinnen maakt. Als je binnen in jezelf reist, zul je naar de hele wijde wereld, en verder, reizen.

De vroedvrouw weet dat als er geen pijn is de uitweg naar buiten voor de baby niet kan worden geopend, en dat de moeder dan niet kan bevallen. Op dezelfde manier is ontbering noodzakelijk om een nieuw zelf geboren te laten worden. Net zoals klei door intense hitte moet gaan om sterk te worden, kan liefde alleen vervolmaakt worden door pijn.

De zoektocht naar liefde verandert de gebruiker. Er is geen zoeker onder hen die op zoek zijn naar liefde die onderweg niet volwassen is geworden. Op het moment dat je op zoek gaat naar liefde, begin je te veranderen, van binnen en van buiten.

Er zijn meer nep-goeroes en valse leraren in deze wereld dan het aantal sterren in het zichtbare universum. Verwar machtsbeluste egocentrische mensen niet met echte mentors. Een echte spirituele meester zal je aandacht niet op zichzelf richten, en zal geen absolute gehoorzaamheid of totale bewondering van je verwachten, maar je in plaats daarvan helpen om je innerlijke zelf te waarderen en te bewonderen. Echte leraren zijn zo transparant als glas. Ze laten het licht van God door zich heen gaan.

Probeer de veranderingen die op je pad komen niet te weerstaan. Laat het leven liever door je heen gaan. Maak je er geen zorgen over dat je leven op zijn kop gaat staan. Hoe weet je dat de kant waar je aan gewend bent beter is dan de kant die nog moet komen?

Een Soefi is niet alleen dankbaar voor wat hij heeft gekregen, maar ook voor alles wat hem is ontzegd.

God is bezig met de voltooiing van jouw werk, zowel uiterlijk als innerlijk. Hij is volledig met je bezig. Ieder mens is een werk in uitvoering dat langzaam maar onverbiddelijk in de richting van perfectie groeit. We zijn allemaal een onvoltooid kunstwerk. We wachten, en streven ernaar, om te worden voltooid. God behandelt ieder van ons afzonderlijk omdat de mensheid een fijne kunst is als een prachtig handschrift, waarbij elke stip even belangrijk is als het hele plaatje.

Het is gemakkelijk om een perfecte God lief te hebben, zo onberispelijk en onfeilbaar als Hij is. Veel moeilijker is het om medemensen lief te hebben, met al hun onvolkomenheden en tekortkomingen. Bedenk dat alleen jij over jezelf kunt weten hoe het is om iemand lief te hebben. Er is geen wijsheid zonder liefde. Tenzij we leren Gods schepping lief te hebben, kunnen we God niet echt liefhebben, en ook niet echt kennen.

Het echte vuil zit van binnen. De rest kan gewoon schoongewassen worden. Er is slechts één soort vuil dat niet met zuiver water kan worden gereinigd. Dat is de smerige vlek van haat en onverdraagzaamheid die de ziel besmet. Je kunt je lichaam zuiveren door onthouding en vasten, maar alleen liefde zal je hart kunnen zuiveren.

Het hele universum is vervat in een enkel menselijk wezen – jij. Alles wat je ziet, inclusief de dingen waar je misschien niet van houdt, en zelfs de mensen die je veracht of verafschuwt zijn in jou aanwezig. Zoek daarom ook niet naar Sheitan, (de naam waaronder Satan in de islam bekend staat), buiten jezelf. De duivel is geen buitengewone kracht die jou van buitenaf aanvalt. Het is een gewone stem in jouw binnenste. Doe voldoende moeite om jezelf te leren kennen, met eerlijkheid en hardheid.

Ieder mens is een werk in uitvoering dat langzaam maar onverbiddelijk in de richting van perfectie groeit.

Als je de manier wilt veranderen waarop anderen jou behandelen, moet je eerst de manier veranderen waarop jij jezelf behandelt, volledig en oprecht. Je kunt op geen enkele andere manier bemind worden. Zodra je die fase hebt bereikt, moet je dankbaar zijn voor elke stekelige doorn die anderen in je zouden kunnen prikken. Het is een teken dat je straks met rozen overladen zult worden.

Pieker niet over waar de weg je heen brengt. Concentreer je in plaats daarvan op de eerste stap. Dat is het moeilijkste deel. En dat is waarvoor je verantwoordelijk bent. Zodra je die stap hebt gezet, laat de natuur dan de rest doen, dat volgt vanzelf. Ga niet mee met de stroom. Wees zelf de stroom.

We werden allemaal naar Zijn beeld geschapen en toch zijn we allemaal verschillend en uniek gemaakt. Geen twee mensen zijn hetzelfde. Geen harten kloppen met hetzelfde ritme. Als God had gewild dat iedereen hetzelfde zou zijn zou Hij het zo hebben gedaan. Daarom is het niet respecteren van verschillen en het opleggen van je gedachten aan anderen een gedrag waarmee je Gods heilige plan niet respecteert.

Als een echte minnaar van God een herberg binnengaat, wordt die herberg zijn gebedsruimte. Maar als een zuiplap in dezelfde ruimte komt, wordt het zijn herberg. In alles wat we doen, maken onze harten het verschil, en niet ons uiterlijk. Soefi’s beoordelen andere mensen niet over hoe ze er uitzien of wie ze zijn. Als een Soefi naar iemand kijkt houdt hij beide ogen gesloten. In plaats daarvan opent hij een derde oog – het oog dat het innerlijke rijk ziet.

Het leven is een tijdelijke lening en deze wereld is niet veel meer dan een vage imitatie van de werkelijkheid. Alleen kinderen zouden een speeltje niet kunnen onderscheiden van het echte ding. En toch raken mensen ofwel verliefd op het speeltje, of breken ze het respectloos af, en gooien het opzij. Blijf in dit leven weg van allerlei extremiteiten, want ze zullen je innerlijke balans vernietigen. Soefi’s gaan niet tot het uiterste. Een soefi blijft altijd mild en gematigd.

Het leven is een tijdelijke lening en deze wereld is niet veel meer dan een vage imitatie van de werkelijkheid.

De mens neemt een unieke plaats in in Gods schepping. “Ik ademde Mijn Geest in hem” zegt God. Ieder van ons is zonder uitzondering ontworpen om Gods afgevaardigde op Aarde te zijn. Stel jezelf de vraag, hoe vaak je je gedraagt als een afgevaardigde, of heb je dat nog nooit gedaan? Ieder van ons beschikt over het vermogen om de goddelijke geest binnenin te ontdekken, en ernaar te leven.

De hel is in het hier en nu. De hemel ook. Stop dus met je zorgen te maken over de hel en dromen over de hemel, omdat ze op dit moment allebei al aanwezig zijn. Telkens wanneer we verliefd worden stijgen we op naar de hemel. Telkens wanneer we iemand haten, benijden of bestrijden, tuimelen we regelrecht de hel in.

Elke lezer begrijpt de Heilige Koran op een ander niveau, afhankelijk van de diepte van zijn begrip. Er zijn vier niveaus van inzicht. Het eerste niveau is de uiterlijke betekenis van de woorden. Dat is waar de meerderheid van de mensen tevreden mee is. Hierna komt de ‘Batin’ – het innerlijke niveau. Ten derde is er het innerlijke van het innerlijke. En het vierde niveau is zo diep dat het niet onder woorden te brengen is, en dat daarom onbeschrijfelijk blijft.

Het universum is één wezen. Alles en iedereen is met elkaar verbonden door een onzichtbaar web van verhalen. Of we ons ervan bewust zijn of niet, we voeren allemaal een stille conversatie. Geen kwaad doen. Medeleven oefenen. Roddel niet achter iemands rug – maak zelfs geen schijnbaar onschuldige opmerking! De woorden die uit onze mond komen verdwijnen niet, maar worden eeuwigdurend opgeslagen in de oneindige ruimte. En ze zullen te zijner tijd bij ons terugkomen. De pijn van één mens kan ons allemaal pijn doen. De vreugde van één mens zal iedereen laten glimlachen.

Wat je ook zegt, goed of kwaad, het zal op de een of andere manier bij je terugkomen. Als iemand slechte gedachten over jou koestert, en jij daarom slechte dingen over hem zegt, zal dat de uitkomst alleen maar erger maken. Je zult opgesloten zitten in een vicieuze cirkel van kwaadaardige energie. Ga in plaats daarvan veertig dagen en nachten lang goede dingen over die persoon denken. Aan het eind van die veertig dagen zal alles anders zijn, omdat jij dan van binnen anders zult zijn.

Het verleden is een subjectieve interpretatie. De toekomst is een illusie. De wereld gaat niet door de tijd heen alsof het een rechte lijn is, begonnen in het verleden en op weg naar de toekomst. In plaats daarvan beweegt de tijd zich door ons en in ons, in eindeloze spiralen. Eeuwigheid betekent niet oneindige tijd, maar gewoon tijdloosheid. Als je eeuwige verlichting wilt ervaren, zet dan het verleden en de toekomst uit je hoofd, en blijf in het huidige moment.

Als je eeuwige verlichting wilt ervaren, zet dan het verleden en de toekomst uit je hoofd, en blijf in het huidige moment.

Je bestemming betekent niet dat je leven vooraf nauwkeurig zou zijn bepaald. Daarom is het een teken van pure onwetendheid om naar het lot te leven en niet actief bij te dragen aan de muziek van het universum. De muziek van het universum is allesdoordringend, en is gecomponeerd op 40 verschillende niveaus. Je bestemming is het niveau waarop jij je liedje speelt. Je kunt je instrument misschien niet veranderen. Maar hoe goed je speelt, ligt volledig in jouw handen.

De ware Soefi zal zelfs wanneer hij ten onrechte wordt beschuldigd, aangevallen en van alle kanten wordt veroordeeld, dat geduldig verdragen en geen enkel slecht woord uiten over zijn critici. Een Soefi geeft niemand de schuld. Hoe kunnen er tegenstanders of rivalen zijn, of dat er ‘anderen’ zouden bestaan, als er helemaal geen ‘zelf’ bestaat? Hoe kan iemand de schuld krijgen als er alleen maar de Ene is?

Als je je geloof wilt versterken, zul je je innerlijk moeten verzachten. Voor een rotsvast geloof moet je hart zo zacht worden als een veertje. Door ziekte, ongeluk, verlies of angst, worden we soms op de een of andere manier, geconfronteerd met gebeurtenissen die ons leren minder zelfzuchtig en veroordelend te worden en meer mededogend en genereus zijn. Sommigen van ons worden daar milder van, terwijl sommige anderen uiteindelijk nog harder worden dan ze al waren …

Er mag niets tussen jou en God staan. Geen imams, priesters, rabijnen of andere bewakers van moreel of religieus leiderschap. Geen spirituele meesters en zelfs niet je geloof. Geloof in je waarden en je regels, maar wees nooit meester over anderen. Als je de harten van andere mensen blijft breken, is de religieuze plicht die je denkt te verrichten niet goed. Blijf weg van alle soorten afgoderij, want dat zal je visie vertroebelen. Laat God en alleen God je gids zijn. Leer de Waarheid, mijn vriend, maar pas op dat je geen fetisj maakt van je waarheden.

Terwijl iedereen op deze wereld ernaar streeft om ergens terecht te komen en om iemand te worden, uitsluitend om straks alles achter zich te laten na de dood, streef jij naar het allerhoogste stadium van nietsheid. Leef dit leven als licht en leeg, als het getal nul. We zijn niet anders dan een pot. Het zijn niet de decoraties aan de buitenkant maar de leegte binnenin die ons op onze koers houdt. Het gaat niet om wat we willen bereiken, maar het is het bewustzijn van het niets dat ons in beweging houdt.

Onderwerping betekent niet dat je zwak of passief bent. Het leidt noch tot fatalisme, noch tot capitulatie. Juist het tegenovergestelde. Ware macht ligt in de onderwerping aan een kracht die binnenkomt. Degenen die zich onderwerpen aan de goddelijke essentie van het leven zullen in ongestoorde rust en vrede leven, zelfs de hele wijde wereld turbulentie na turbulentie doormaakt.

In deze wereld zijn het niet de overeenkomsten of regelmatigheden die ons een stap vooruit doen maken, maar botte tegenstellingen. En alle tegenstellingen in het universum zijn ook aanwezig in ieder van ons. Daarom moet de gelovige de ongelovige ontmoeten die binnenin woont. En de ongelovige moet de stille gelovigen in zich leren kennen. Tot de dag waarop men het stadium bereikt van Insan-i-Kamil, de volmaakte mens, is geloof een geleidelijk proces dat zijn schijnbaar tegenovergestelden noodzakelijk maakt: ongeloof.

Deze wereld is gebouwd naar het principe van wederkerigheid. Noch een druppeltje vriendelijkheid, noch een tikkeltje kwaad, zal onbeantwoord blijven. Dat geldt ook voor de misleidingen of trucs van andere mensen. Als iemand een valstrik zet, denk er dan aan, dat kan God óók. Hij is de kampioen. Zelfs een blad beweegt niet zonder dat Gods het weet. Geloof daar eenvoudig en volledig in. Wat God ook doet, Hij doet het prachtig.

Noch een druppeltje vriendelijkheid, noch een tikkeltje kwaad, zal onbeantwoord blijven.

God is een nauwgezette klokkenmaker. Hij is zó nauwkeurig dat alles op Aarde op zijn eigen tijdstip gebeurt. Noch een minuut te laat, noch een minuut te vroeg. Voor iedereen, zonder uitzondering, werkt de klok nauwkeurig. Voor iedereen is er een tijd om lief te hebben, en een tijd om te sterven.

Het is nooit te laat om je af te vragen: “Ben ik er klaar voor om het leven dat ik leef te veranderen? Ben ik er klaar voor om vanbinnen te veranderen? “. Zelfs als een dag in je leven hetzelfde is als de dag ervoor, is dat al jammer. Op elk moment, en bij elke nieuwe ademhaling, moet je opnieuw worden vernieuwd en vernieuwd. Er is maar één manier om in een nieuw leven geboren te worden: sterven voor de dood.

Terwijl een onderdeel verandert, blijft het geheel toch altijd hetzelfde. Voor elke dief die deze wereld verlaat, wordt er een nieuwe dief geboren. En elke afstammeling die overlijdt, wordt vervangen door een nieuwe. Op deze manier blijft niet alleen niets hetzelfde, maar verandert er ook nooit iets echt. Voor elke Soefi die sterft, wordt een andere Soefi ergens geboren.

Een leven zonder liefde is betekenisloos. Vraag je niet af wat voor liefde je moet zoeken, spiritueel of materieel, goddelijk of alledaags, oosters of westers. Onderverdelingen leiden alleen maar tot nog meer verdeeldheid. Liefde kent geen etiketten, geen definities. Het is wat het is, puur en eenvoudig. Liefde is het water van het leven. En een geliefde is een ziel van vuur! Het universum wordt anders als vuur van water houdt.

Bron

Vertaling: Hansjelle Dijkstra

Luister en geniet op YouTube

van alle veertig regels van Sjams van Tabriz

Video 1 Video 2 Video 3

Lees er meer over in dit boek:

In deze vertaling van de woorden en gesprekken van Sjams wordt de bijzondere mens achter de legende zichtbaar als een buitengewoon individualistisch en hartstochtelijk man, wiens intense, kleurrijke en spirituele persoonlijkheid, ongezouten kritiek en eigengereide methodes van onderricht vandaag de dag nog even treffend en onvergetelijk zijn als ze dat waren voor Roemi en zijn tijdgenoten.

De Intimiteit van de Veelheid met de Ene

Toen ik een jonge reiziger op het spirituele pad was verlangde ik naar vereniging met de Ene. Ik stelde me voor dat er een einde was gekomen aan deze reis. Een definitief Thuiskomen in het Goddelijk Licht zodra mijn kleine zelf zou verdwijnen in God’s Zelf. De Soefi aanroeping “Tot de Ene!” was het gebed van mijn hart, mijn marsorde. En dat nam ik letterlijk.

Natuurlijk genoot ik van – en was ik gefascineerd door – de wereld van de zintuigen. Maar mijn metafysische opvatting was dat deze wereld van de Veelheid, hoe betoverend ook, blokken waren aan mijn spirituele benen. Ik dacht dat spirituele vrijheid zou kunnen worden bereikt als deze betovering me niet langer belemmerde.

Misschien was die opvatting dankzij het ouder worden veranderd. Het voelt niet langer een kwestie van “hier” en “daar” – dat onze levens zoiets zijn als verblijven in de school van Veelheid, waar we worden klaargestoomd om te kunnen worden toegelaten tot de Eenheid. Ik kwam tot het inzicht dat dat veel subtieler is en magischer, dan dat. Veelheid en Eenheid zijn niet twee, ook al zijn ze niet aan elkaar gelijk. Ze zijn innig en tegelijkertijd met elkaar verbonden, zoals vochtigheid dat is met water en de dans met de danser.

De Eenheid waar ik volgens mij naar op weg was is niet ver verwijderd – en wacht niet tot ik verlicht zou zijn, of zich voor mij zal openen als ik sterf. Eenheid is net zo aanwezig als het papier waarop ik deze woorden schrijf. De fysieke gewaarwordingen en mijn gevoelens en gedachten die door me heen stromen zijn uitdrukkingen van alomtegenwoordige Eenheid. Zelfs de bewering dat ze “uitdrukkingen” zijn van Eenheid is een beetje misleidend, omdat dat een scheiding suggereert tussen zowel ruimte en tijd; tussen dat wat daarmee wordt uitgedrukt en de uitdrukking zelf. Het is niet belangrijk om dit verstandelijk re kunnen begrijpen. Hoewel het grappig zou kunnen zijn als je van metafysische speculaties houdt. Wat belangrijker voor mij is geweest is om dit mysterie op te laten gaan in mijn moment-tot-moment ervaring.

Ik zal proberen uit te leggen hoe mij dat overkwam, zo kort en zo eenvoudig als ik kan, in de hoop dat dit ook nuttig voor jou zou kunnen zijn. Als ik naar mijn moment-tot-moment ervaring kijk, ondervind ik dat het onscheidbare van dit moment mijn bewustzijn ervan is. En mijn aanwezigheid erin. Mijn bewuste aanwezigheid ligt niet buiten dit moment. Het is precies hier. In feite kan ik niet beweren dat het “mijn” bewuste aanwezigheid is – alles dat wat dan ook uniek zou kunnen zijn voor mij als mens – mijn eigenheid, gevoelens, gedachten, herinneringen – maken deel uit van het mysterie van bewuste aanwezigheid.

Als ik kijk naar wat bewuste aanwezigheid eigenlijk is, vind ik niets definieerbaars op de manier waarop de dingen die in de wereld verschijnen definieerbaar zijn. Bewuste aanwezigheid is niet op dezelfde manier waarneembaar. En wat het ook moge zijn, het is duidelijk en vanzelfsprekend: bewuste aanwezigheid is altijd hier en nu. De dingen die ik waarneem veranderen voortdurend, terwijl ze noch bewegen, noch stilstaan. Ze maken eenvoudig geen deel uit van ruimte of tijd waarin de dingen wèl bewegen of statisch zijn.

Het is hier steeds innig aanwezig in de steeds-veranderende verschijnselen. En er wordt niet van ons verwacht om afstand te doen van de wereld van de Veelheid om de Eenheid waar te nemen. We zijn het al.

Als je mij tot hier kunt volgen heb je ongeveer een beeld van wat ik “bewuste aanwezigheid” noem. Dit ondefinieerbare maar voor de hand liggende veld waarin alles verschijnt is identiek aan de Eenheid waar ik als jonge zoeker naar verlangde. Het “Ene” dat ik probeerde te benaderen stond niet aan het eind van de spirituele zoektocht op me te wachten. Het is hier steeds innig aanwezig in de steeds-veranderende verschijnselen. En er wordt niet van ons verwacht om afstand te doen van de wereld van de Veelheid om de Eenheid waar te nemen. We zijn het al.

Ik haast me om hier de volgende vanzelfsprekendheid aan toe te voegen: we zijn niet alleen de Eenheid die door onze bewuste aanwezigheid wordt onthuld, we zijn ook wezens van de Veelheid – ieder van ons zo uniek en bijzonder, ieder van ons verschijnend in deze levende veranderingen, van moment tot moment, ieder van ons vergankelijk en dierbaar.

Het lijkt misschien een tegenstrijdigheid – onze ervaring als vergankelijke en menselijke wezens (de Vele) en onze ervaring dat we onze persoonlijkheid overstijgen (de Ene) – maar zijn deze twee echt tegenstellingen? Zijn ze misschien op de een of andere manier met elkaar “verbonden”? Zoals de beroemde vraag van Yeats: “Hoe kunnen we de danser van de dans kennen?”

Als we over deze dingen spreken bestaat altijd het risico ons in abstracties te verliezen. Zoals ik hier al heb opgemerkt, dat het belangrijkste voor me was om het mysterie in de moment-voor-moment ervaring in me op te nemen, en me blijvend en steeds opnieuw te openen voor de intieme openbaring.

Het is altijd verrassend, altijd fris. De dans van de Ene en het Vele, van bewuste aanwezigheid en steeds veranderende ervaringen, is geen abstracte oefening- in tegendeel. Het is het meest intieme en liefdevolle spel dat we kunnen ervaren, hier en nu.

Zeven Soefi-lessen die je pad kunnen verlichten

Kunnen deze leringen een heilige gids zijn in moeilijke tijden?

Verhef je woorden, niet je stem. Het is de regen die bloemen laat groeien, niet het onweer. – Rumi

Het eeuwenoude pad van het Soefisme, of Tasawwuf zoals het in de moslim wereld, bekend is, is de innerlijke dimensie van de Islam, in wezen de diepste islamitische mystiek. Soefi beoefenaars proberen de waarheid van goddelijke liefde en kennis te vinden door middel van een directe persoonlijke ervaring met de Geliefde. Het is een extatisch, diep toegewijd en vaak moeizaam pad, maar met enorme beloningen.

Soefisme is de weg naar God via gevoel en spiritualiteit, in plaats van via de rede, en viert de intieme relatie van de zoeker met Allah. De oude mystieke leringen en de gebruiken van de Soefi’s zijn tegenwoordig zeer relevant voor zoekers, en kunnen je helpen je spirituele beoefening te verdiepen, of je naar een nieuw niveau tillen.

De oude leringen van het soefisme vieren een intieme relatie met het Goddelijke.

De vurigheid aanwakkeren

Sommige spirituele paden zijn vooral gericht op de geest, met oefeningen die streven naar het zuiveren van de mentale toestand, naar ingetogen gedachten, en het verkrijgen van een rustig evenwicht. Deze ‘verkoelende’, meditatieve oefeningen brengen gelijkmoedigheid, rust en helderheid van geest. De mystieke gebruiken van het Soefisme zijn hartstochtelijke uitingen, omdat ze vanuit het hart werken, en de hartstocht van gepassioneerde wilde liefde aanwakkeren.

Rumi vertaler Andrew Harvey een bekende spirituele leraar, geleerde en mysticus, beschrijft het Soefi-pad als volgt:

Het is een weg naar de kern van het hart, naar de uiterste directe intense ervaring van iemands heilige identiteit.

Maak hier kennis met de wijsheid van dit extatische en prachtige pad.

Liefde is de kern van de Soefi-traditie. Liefde is de oorzaak waarom wij hier zijn. We zijn allemaal op Aarde gekomen om te leren over de liefde. Er wordt gezegd dat naarmate we hogere liefde ervaren, en we leren om onszelf te openen voor het geven en ontvangen van liefde, we ‘het gezicht van God’ zullen zien. We zien de vele gezichten van het Goddelijke in alles wat we tegenkomen, en in onszelf. Uiteindelijk bereiken we een fase waarin we de ‘vele’ niet meer zien, en in plaats daarvan alleen de Ene zien.

“Soefi’s zeggen dat de hele reden van de schepping is dat het volmaakte Wezen Zichzelf wilde leren kennen. Hij deed dat door de liefde van Zijn natuur op te wekken, en om van daaruit Zijn object van liefde te creëren dat schoonheid is. Vanwege deze betekenis groeten derwisjen elkaar door te zeggen: “Ishq Allah Ma’bud Allah” – “God is liefde en God is de geliefde”.

Geef je over aan Liefde

Soefi’s praten over het vernietigen van zichzelf in de Geliefde door het pad van liefde te bewandelen. Dr. Javad Nurbankhsh van de Nimatullah Soefi Orde zegt in een van zijn verhandelingen dat menselijke liefde kan worden onderverdeeld in drie basiscategorieën. De eerste vorm van liefde is vriendschap, gebaseerd op sociale conventies, waarbij twee mensen zich ten opzichte van elkaar gedragen volgens het principe:

Ik voor mezelf, jij voor jezelf; we houden van elkaar, maar we hebben geen verwachtingen van elkaar.

Deze vorm van liefde is die van gewone mensen, van wie de liefdesrelatie meestal van deze aard is. De tweede vorm van liefde is gebaseerd op een meer solide basis. Degenen die zo samenleven, ervaren meestal dit soort liefde:

Ik voor jou, jij voor mij; we houden van elkaar, we hebben wederzijds verwachtingen van elkaar.

Deze vorm van liefde omvat diepgaande liefde, en is ongeveer gelijk aan de liefde die in de meeste gezinnen bestaat. Geven en nemen zijn dan min of meer met elkaar in evenwicht.

De derde soort liefde overstijgt alle conventies op basis van wederzijdse verwachtingen, en is gebaseerd op het volgende principe:

Ik ben er voor jou, jij bent voor wie je ook maar kiest; Ik accepteer je zonder enige verwachting.

De Soefi reageert met liefdevolle vriendelijkheid op wie hem schade berokkent, want hij ziet alles in zichzelf en zichzelf in alles, en daarom wordt er gezegd dat de hoogste vorm van menselijke liefde ‘Soefi-liefde’ is.

Soefisme vraagt om overgave van verwachtingen om een transcendentale liefde te bereiken.

Zing de Goddelijke Naam

Veel spirituele gebruiken houden zich bezig met het zingen van de goddelijke naam, als onderdeel van spirituele beoefening voor het verkrijgen van goddelijke eigenschappen en het zuiveren van de geest. In de Hindoe-religie wordt met het chanten van de 108 namen uit oude geschriften het goddelijke bejubeld, als de beste manier om met uitdagende tijden om te gaan.

Harten worden rustig door de herinnering aan Allah. – Koran 13:28

Mantra-chanten of zikrs zingen helpt je te focussen en je geest te ontwikkelen. Er wordt gezegd dat het beoefenen van mantra chanten je vibraties transformeert, je chakra’s en de geest activeert, en je lichaam en geest naar een hogere staat van bewustzijn verheft.

Het Soefisme gaat nog een stap verder met meer extatisch gezang dan de meeste andere tradities, en voert ook rituele dansen uit. Beoefenaren gaan op in de ritmische herhaling van de naam van God en van Zijn kwaliteiten. Deze herinnering aan het goddelijke vult je leven met heiligheid en richt de focus op hogere wijsheid, weg van de kleinzielige zorgen van het zelf. Sommige prachtige Soefi-mantra’s zijn: La ilaha illa’llah, er is niets anders dan God, en de mantra: God is liefde, minnaar en geliefde: Ishq allah mahbud lillah.

Soefi’s beoefenen Dikhr, de devotionele beoefening van de herdenking van God. Dikhr wordt uitgevoerd door het herhaald aanroepen van de namen en kwaliteiten van God, en is gebaseerd op het Koran vers waarin God zegt: ‘Herinner mij en ik zal me jou herinneren’ . Dit wordt individueel of in groepen beoefend. God is liefde, minnaar en geliefde. Ishq is het woord voor deze vurige toewijding, en voor de liefde die de zoeker heeft voor het Goddelijke. Soefi’s praten over dronken worden van goddelijke liefde.

Werk met Je dromen

De oude Soefi’s wendden zich tot hun dromen voor het verkrijgen van leiding, helderheid en wijsheid. Het was een belangrijk hulpmiddel om hen te helpen op hun spirituele pad. De Soefi-traditie kent een goed ontwikkelde filosofische psychologie, waaronder droominterpretatie.

Als we slapen keren we terug naar waar we vandaan kwamen. We rusten in de armen van inspiratie. Het is een krachtige toestand voor spirituele groei, genezing en herstel. We worden opnieuw onschuldig, en als we wakker worden hebben we misschien een duidelijk antwoord op veel van de uitdagingen van ons leven. Neem de tijd om je dromen te onthouden als je wakker wordt. Door dromen te delen met anderen, krijg je meer inzicht in de wijsheid die je droomstaat je te bieden heeft. De droomwereld is een belangrijke poort naar het Goddelijke en naar hogere leiding. De Soefi-benadering van droomwetenschap is om je dromen te delen met een spiritueel leraar die jou een goddelijke interpretatie van je dromen kan geven, in plaats van te vertrouwen op alledaagse interpretaties.

Soefi’s gebruiken droominterpretatie voor spirituele groei, genezing en wijsheid.

Doe mee met toewijding en eerbetoon

De essentiële boodschap van het Soefisme is om God te gedenken en om anderen te dienen. De daadwerkelijke praktijk van toewijding is dienstbaarheid. Als je de Geliefde wilt dienen moet je ook anderen dienen. In onbaatzuchtige dienstbaarheid beginnen we onszelf duidelijk te zien. Het ruwe ego begint af te vlakken en we leren nederigheid, tederheid en liefde. Harde oordelen, arrogantie en verdelende eigenschappen verwateren in de rivier van onze intenties om anderen te kunnen helpen. De tweelingzuilen van het Soefisme zijn onbaatzuchtige dienstbaarheid en liefde. Alleen iemand die liefheeft, kan dienen.

De Soefi houdt van God, en net als elke andere minnaar bewijst hij zijn liefde door voortdurende herinnering aan zijn Geliefde. Deze constante aandacht voor God heeft twee effecten: de ene naar buiten toe en de andere naar binnen. – Dr. Javad

Verdiep je in Rumi

Jouw taak is niet om naar liefde te zoeken, maar vooral om alle barrières in jezelf op te zoeken en te vinden die je er tegen hebt opgericht. – Rumi

De belangrijkste Soefi-dichter leefde in de 13e eeuw, Jalaluddin Rumi. Rumi geloofde hartstochtelijk in het gebruik van muziek, poëzie en dans als een pad om God te bereiken. Voor Rumi hielp muziek toegewijden om hun hele wezen op het goddelijke te richten, en om dit zó intens te doen dat de ziel zowel werd afgebroken als opgewekt. De praktijk van wervelende derwisjen ontwikkelde zich tot een ritueel. Deze ideeën en Rumi’s onderricht, vormden de basis voor de orde van de Mevlevi. In de Mevlevi-traditie onderneemt de zoeker een mystieke reis van spirituele opgang naar God door de transformatie van geest en hart. Hij groeit door liefde en bevrijdt het ego, zet zich in om de waarheid te vinden, en keert daarna terug om de hele schepping van dienst te zijn.

Rumi is altijd een zeer invloedrijke figuur geweest in het Oosten. Zoals Andrew Harvey, Rumi-vertaler en auteur van The Way Of Passion: ‘A Celebration Of Rumi’, wijst op:

Zijn odes werden eeuwenlang door groepen op bedevaart, en met de grootste eerbied, gedeclameerd. Van Tanger, Caïro, Lahore en Sarajevo, naar nederige afgelegen dorpen in Afghanistan, Turkije, Iran en India. Geen enkele andere dichter in de geschiedenis, zelfs Shakespeare of Dante, heeft zo’n verheven en alomvattende invloed gehad.

Andrew Harvey gelooft dat Rumi onze heilige gids is voor de verwarde wereld van vandaag en dat hij degene is die ons kan verlossen van het kwaad van het kapitalistisch materialisme. Hij ziet Rumi als:

… een essentiële gids voor de nieuwe mystieke renaissance die worstelt om in deze tijd geboren te worden. Hij is de spirituele inspirator voor de 21e eeuw.

Voel je niet eenzaam, het hele universum zit in je. – Rumi

Sterven voor je sterft

Soefi’s houden van het leven en maken geen onderscheid tussen de aspecten van het leven die ze zouden moeten vieren. Alles in het leven is een reden om te vieren. Voor een Soefi kan elk moment het laatste moment zijn. Het is dus belangrijk om in heel het leven aanwezig te zijn, en te leven alsof je op dit moment dood zou kunnen gaan. Met een zuiver hart, je goede acties en je innerlijke vrede.

Een soortgelijke overtuiging is te vinden in de Tibetaanse leer over leven en dood. Soefi’s geloven dat God ons de kracht kan geven om ons ego te doden, en er voor te zorgen dat we ‘sterven voor we sterven’. In essentie is dit een lering over het leven eren, en te leven met dankbaarheid en nederigheid.

Het Soefisme leert ons om op elk moment aanwezig te zijn en diepe dankbaarheid voor het leven te hebben.

Eer het Goddelijke Vrouwelijke

De vrouw is de uitstraling van God; zij is niet jouw geliefde. Zij is de Schepper – je zou kunnen zeggen dat ze niet is geschapen. – Rumi

Het Soefisme heeft altijd het Goddelijke Vrouwelijke geëerd. Het is een esoterisch aspect van een naar buiten toe gerichte patriarchale religie. In feite staat het Goddelijke Vrouwelijke in het centrum van de Islam. Sommigen zeggen dat zij het medelevende hart van de Islam is. Het Goddelijke Vrouwelijke in de Islam manifesteert zich metafysisch, en in de innerlijke expressie van de religie. Als we het Goddelijke Vrouwelijke eren, stellen we ons open voor het ontvangen van hogere wijsheid.

Het Soefisme koestert het esoterische geheim van de vrouw, ook al is het Soefisme het esoterische aspect van een ogenschijnlijk patriarchale religie. Moslims bidden vijf keer per dag in de richting van de stad Mekka. In elke moskee is een nis, of uitsparing, die Mihrab wordt genoemd – een verticale rechthoek die aan de bovenkant is gebogen en naar de richting van Mekka wijst. De Soefi’s weten dat de Mihrab een visueel symbool is van een abstract concept: de transcendente vagina van het vrouwelijke aspect van het goddelijke. – Laurence Galian

De moskee-uitsparing, of Mihrab, is een visueel symbool van het eren van het Goddelijke Vrouwelijke.

Het Echte Werk gebeurt in het Hart

Rabia Basri was een vrouwelijke islamitische heilige en Soefi-mystica, en wordt herdacht als een van de grote heiligen van de 8ste eeuw.

Het echte werk is in het Hart. Maak je Hart wakker! Omdat wanneer het Hart helemaal wakker is, het geen Vriend nodig heeft. – Rabia Basri

De oorspronkelijke Soefi waren mystici die een vrome vorm van de Islam volgden, en die geloofden dat een directe, persoonlijke ervaring van God kon worden bereikt door meditatie.

Met zoveel mensen die in de wereld op drift zijn, biedt het Soefi-pad een koers terug naar hereniging met de Geliefde. In deze zoektocht vervallen de verschillen tussen de religies, en zijn er uitsluitend de minnaar en Geliefde.

Mijn hart is in staat geweest om elke vorm aan te nemen: het is een weiland voor gazellen en een klooster voor Christenen, en een tempel voor afgoden en voor de pelgrims Ka’ba, en de tafels van de Thora, en het boek van de Koran. Ik volg de religie van Liefde: welke weg de kamelen van mijn Geliefde ook nemen, dit is mijn religie en mijn geloof. – Ibn Arabi

Bron

Auteur: Azriel ReShel

Vertaling: Hansjelle Dijkstra

Over Honderd Jaar?

Er zijn steeds meer tekenen dat het leven op Aarde over honderd jaar een ongunstige wending zal hebben doorgemaakt. Wij zullen daar natuurlijk niet bij zijn. Maar onze kleinkinderen en achterkleinkinderen wèl. Waar zullen ze mee te maken krijgen?

Denken aan de toekomst met sombere verwachtingen zoals deze kan verontrustend en angstaanjagend zijn. Zoals een zwaard van Damocles dat aan een draad boven onze hoofden slingert. We kunnen nare fantasieën krijgen over wat er tussen nu en honderd jaar zou kunnen gebeuren. Visioenen van landen die ineenstorten, gewapende burgers, ondergelopen kusten, brandende bossen, zandstormen die over uitgedroogde landbouwgrond waaien, hongerende vluchtelingen die het land afstropen, de laatste olifanten die worden dood geschoten voor hun vlees, stervende zeeën, dystopische mega-steden vol zwermen gezichtloze vreemdelingen, seksrobots, doelloze oorlogen … We blijven maar over deze dingen fantaseren. We zien het al beginnen, en we verafschuwen onszelf over wat we aan het doen zijn.

Ik wil kunnen zeggen dat het nog niet te laat is. Ik wil geloven dat deze beelden, die elke dag echter worden, ons wakker zullen schudden. En met de schok van dit ontwaken zullen we ons herinneren wat belangrijk voor ons is, wat voor wereld we voor onze kinderen willen achterlaten, en voor die van hen en van hen.

Maar zelfs als we wakker zijn blijven deze donkere toelomstbeelden doorzeuren. We voelen ons machteloos en te nietig om de veranderingen door te voeren die nodig zijn. Dat is ook een van de boze dromen: onze machteloosheid. Maar net als de rest van onze angstige dromen hoeven ze nog niet waar te zijn. We zijn niet machteloos.

Ik heb een groot deel van mijn leven besteed aan projecten voor positieve sociale verandering – praktische initiatieven in samenwerking met mijn omgeving. Dit soort burgeractivisten-werk is een essentieel onderdeel van de kracht die we wel degelijk samen hebben. Ik wijs hier op een nog diepere kracht. Als die kracht er niet zou zijn zou al ons werk doelloos en van korte duur zijn. Die kracht heeft nu ieder van ons, en die kun je op elk moment inzetten. Achter elke daad van welwillendheid, achter elk pleidooi voor gerechtigheid, achter elke inspanning die we doen om geweldsstructuren die er op uit zijn om de menselijke samenlevingen te verdelgen, schuilt iets helders, iets stralends. Die heldere glans is onze liefde, onze liefde voor wat belangrijk voor ons is. Daar staan we voor; het is wat ons op de been houdt. Keer op keer. Het gaat niet om de emotie; het is dieper dan dat. Uiteindelijk gaat het zelfs niet om het behoud van specifieke dingen die belangrijk voor ons zijn – het omvat dat wel, maar het gaat verder dan dat. Het is de liefde zelf waar het om gaat. Het is de stroom van het leven die in en door ons ontstaat, en die de kern vormt van elke kracht waar we over beschikken om de wereld te genezen.

Ik besef dat dit wazig en misschien wel onpraktisch klinkt – woorden als ‘liefde’ kunnen dat oproepen. We zijn eraan gewend geraakt te denken dat alleen acties die meetbare veranderingen in de ‘echte wereld’ veroorzaken een verschil kunnen maken. Iemand met een praktische instelling zoals ik kan ik die gedachte waarderen. Maar hoe langer ik leef, hoe duidelijker ik besef dat er andere werkelijkheden of ‘energieën’ aan het werk zijn die vormgeven aan wat er gebeurt. Wat wij ‘liefde’ noemen is er zo een, en is misschien wel het belangrijkste.

Ik ben gaan geloven dat hoe meer we liefhebben, hoe meer liefde er in de wereld leeft. Ik voel dat liefde een soort licht is dat van ons afstraalt. Een onzichtbaar licht, maar met de kracht om overal in door te dringen, en de dichtheid van de wereld te doordesemen. Als dit waar is, zijn we niet machteloos. Zelfs als onze levenssituatie ons niet toestaat om direct en actief betrokken te zijn bij een of andere actie, kunnen we dienstbaar zijn. Kunnen we liefhebben.

Wat betekent dat? Waar kunnen we van houden? Mijn gevoel is dat het niet veel uitmaakt waar we van houden. We moeten gewoon houden van alles waar we al van houden. We moeten blijven ontdekken wat dat is. We kunnen bijvoorbeeld heel dichtbij beginnen. De liefde ontdekken die we voelen voor de warmte van ons lichaam, voor onze ademhaling, voor ons vermogen om te zien. We kunnen van de eenvoudige dingen van de wereld houden. Houden van de manier waarop ochtendlicht zich over de ontbijttafel verspreidt. Van het gevoel van onze voeten op een bospad. Van het gezelschap van een goede vriend. Van het geluid van spelende kinderen. Van alle mensen die we vandaag zullen ontmoeten, ondanks hun onvolkomenheden. We kunnen onder een boom zitten en van de wortels, de takken en van de lucht erboven houden. Houden van de baby’s die op dit moment worden geboren, van hun moeders en vaders, van iedereen die hen tijdens hun hele leven zullen helpen. Houden van alle mensen die lijden. Dichtbij en ver weg. Mensen die onderdrukt worden, van wie het leven wordt vergald door het egoïsme en de angst van andere mensen. Houden van de vriendelijkheid die overal aanwezig is, de vrijgevigheid en de zelfopoffering. Heb het wonder van het liefhebben zelf lief. Zoals soefi-leraar Fazal Inayat-Khan zei: “Je kunt altijd meer liefhebben.”

Besef dat op elk moment waarop we de wereld liefhebben we de wereld met die liefde verlevendigen. De wereld wordt door onze liefde lichter, vrijer. Zie dat liefde een stroom is het hart van de dingen kan verwarmen en de last van onze zwaarte en onwetendheid kan verdrijven, evenals onze donkere en angstige blik op de toekomst. Liefde is een levende kracht, een energie, zelfs als het erop lijkt dat die liefde specifieke acties niet verder helpt.

We leven in angstige tijden, en het valt niet te ontkennen dat zich stormachtige wolken om ons heen verzamelen. Ik beweer niet dat we die werkelijkheid moeten negeren. Ik zeg eenvoudig dat de toekomst van de wereld ervan afhangt of we onze liefdesvlam brandend weten te houden. Zelfs als onze angstige dromen allemaal zouden uitkomen en de wereld een lange tijd van duisternis te verduren krijgt, dan zal, als de vlam van onze liefde nog steeds brandt, dit ons nageslacht vooruit helpen.

Ik herinner me iets dat enkele jaren geleden gebeurde, dat me diep heeft geraakt en me een les heeft geleerd. Ik was in Gaza, en interviewde een Hamas-leider, als onderdeel van mijn werk aan het project ‘Nonviolent Peaceforce’. Ook al was ik erop voorbereid, was ik diep geschokt door de toestand van de anderhalf miljoen mensen die in dat kleine stuk land waren opgesloten. Vernielde gebouwen, een wirwar van kleine straatjes, die bezaaid waren met afval. Er heerste extreme armoede, en een allesoverheersend gevoel van wanhoop. Onze boze dromen waren daar werkelijkheid geworden.

Tegen de tijd dat ik Gaza verliet en in een gammele taxi over de kustweg reed, was ik diep gedeprimeerd. En toen …, toen ik uit het raam van de taxi staarde, werd mijn oog getroffen door iets in de lucht. Het was een vlieger! Fel gekleurd, dansend op de kustwind. Toen zag ik er nog een, en nog een. Kinderen waren op het strand aan het vliegeren! Plotseling blies de aanblik van die vliegers die hoog boven de sombere toestanden van Gaza vlogen dwars door mijn depressie heen. Mijn hart haalde adem. Ik besefte dat zolang kinderen nog vliegers laten vliegeren in de vrije lucht, en ze de wind, hun vliegers en elkaar liefhebben, er nog hoop is.

Minnaars vinden in deze vernielzuchtige wereld geheime plekken
waar ze in de weer zijn met schoonheid.

De Rede zegt dat dit onzin is.
Ik heb de dingen de maat genomen.
Zulke plekken bestaan niet.

Liefde zegt van Wel.

Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (Perzië, 1207 – 1273)

www.sufiway.org

Vertaling Hansjelle Dijkstra