…voor inspiratie, levenswijsheid en bezinning

Archive for the ‘Artikel’ Category

De overeenkomsten en verschillen tussen tien klassieke meditatietechnieken door Patrick Zeis

(Waar in deze tekst een persoon wordt aangeduid als ‘hij’ heeft dat natuurlijk ook betrekking ‘zij’.)

Hoewel meditatie in de westerse wereld pas in de vorige eeuw breed in de belangstelling is komen te staan, wordt aangenomen dat meditatie al werd beoefend in de vroege Oudheid. De eerste geschriften die meditatievormen beschrijven zijn te vinden in de Veda’s, de heilige geschriften van de hindoes. Van de Veda’s wordt aangenomen dat ze rond 1.500 voor Christus werden geschreven. Geologen die opgravingen deden in de Indus Vallei, de geboorteplaats van het moderne hindoeïsme, vonden rond 1920 wandschilderingen waarop yogi’s in lichaamshoudingen waren afgebeeld waarvan ze vermoeden dat die nog vele eeuwen eerder zijn gemaakt. Sindsdien zijn allerlei vormen van meditatie over de hele wereld verspreid en geëvolueerd op manieren die hebben geleid tot een eindeloze verscheidenheid aan meditatietechnieken.

Tegenwoordig heeft een breed scala aan meditatietechnieken niet alleen een belangrijke plaats gekregen in bepaalde religies, ze worden ook zonder religieuze betekenis beoefend. Naast het hindoeïsme schrijven het boeddhisme, het taoïsme , het jainisme, en het sikhisme allemaal verschillende meditatie toepassingen voor aan hun volgelingen. Er wordt algemeen aangenomen dat elke vorm van boeddhistische meditatiebeoefening seculier van aard is, omdat de leer van de Boeddha volledig agnostisch was en is. Meer recentelijk passen sommige psychologen en natuurgeneeskundigen in de westerse wereld aanvullende meditatietechnieken toe.

Ongeacht iemands religieuze overtuigingen en meditatietechniek is er één vast gegeven: meditatie vergroot het vermogen om iemands leven op het mentale, fysieke en emotionele niveau te verbeteren.

Soorten meditatieoefeningen

Een Sikh die mediteert in de Gouden Tempel

Voordat we beginnen met het verkennen van de tien meditatietechnieken die in dit artikel worden gepresenteerd, is het verhelderend om eerst een ​​aantal grote overkoepelende meditatiecategorieën te onderscheiden waar de afzonderlijke toepassingen de exponenten van zijn. Hoewel er geen universeel vastgesteld aantal meditatievormen is, kan elke meditatietechniek worden ingedeeld in een of meer van de vier soorten meditatiepraktijken die we hier bespreken.

Opgemerkt moet worden dat, ongeacht de meditatiecategorie, of categorieën, waar een praktijk van is afgeleid, er twee primaire componenten zijn voor elke meditatieoefening: Mindfulness en Concentratie .

Voor elke mediterende, ongeacht diens ervaringsniveau, is het ontwikkelen en versterken van zowel aandacht als concentratie van vitaal belang voor de beoefening, en zullen deze van invloed zijn op de resultaten die ze bij het zitten verkregen kunnen worden. Bhante Gunaratana, een Sri Lankaanse boeddhistische monnik en auteur van Mindfulness in Plain English, vertelt ons:

“Aandacht (mindfulness) en concentratie zijn bij meditatie onafscheidelijk met elkaar verbonden. Mindfulness is de meest gevoelige van de twee, hij merkt dingen op. Concentratie voorziet in kracht, hij houdt de aandacht vast op één onderwerp. Idealiter maakt mindfulness er deel van uit. Mindfulness kiest ‘de objecten van aandacht’, en neemt waar als de aandacht is afgedwaald. Concentratie doet het eigenlijke werk om de aandacht op je gekozen object vast te houden. Als een van deze kwaliteiten verzwakt mislukt je meditatie.’’

  • Gerichte aandacht meditatietechnieken: Hoewel mindfulness en concentratie voor elke meditatiebeoefening van belang zijn, kunnen bij individuele meditatietechnieken één van deze twee componenten soms sterker zijn dan de andere. Gerichte aandacht meditatietechnieken staan ​​erom bekend dat ze het concentratie aspect van meditatie gebruiken om de geest op een bepaald object van de focus te stabiliseren. Meditatiepraktijken die individuen instrueren om voortdurend op hun ademhaling te letten, om een mantra te herhalen, of zich op een beeld te concentreren, zouden als aandachtmeditatietechnieken kunnen worden beschouwd.
  • Open aandacht meditatietechnieken: Waar geconcentreerde aandachttechnieken zich vooral bezighouden met de concentratie component van meditatie, benadrukken open aandacht meditatietechnieken de andere component: mindfulness. Een mediterende die deze techniek gebruikt, zal open willen blijven en zich bewust willen zijn van zijn ervaringen, zonder gehechtheid of oordeel. Net zoals iemand de golven van een oceaan ziet komen en gaan, zal iemand die oefent met een open aandacht meditatietechniek zijn zintuiglijke en mentale stimuli willen volgen.
  • Analytische meditatietechnieken: analytische meditatie kan als een essentieel onderdeel van elke meditatieoefening worden beschouwd, en kan aanvullend worden gebruikt als een techniek die gericht is op gerichte waarneming of open aandacht. In analytische toepassing denken mediterenden bewust na over belangrijke vragen en onderzoeken ze onjuiste waarneming op onwaarheid. Op deze manier ontwikkelen ze positieve persoonlijke kwaliteiten en vergroten ze  het inzicht in spirituele waarheden. Zo stellen ze zich in staat om veranderingen aan te brengen op emotioneel en cognitief niveau. Een van de belangrijkste doelen van analytische meditatie voor spirituele aspiranten is om het ware zelf los te koppelen van het ego.
  • Creatieve meditatietechnieken: Vergelijkbaar met analytische meditatietechnieken, stellen creatieve meditatie-oefeningen mediterenden in staat om nuttige persoonlijke kwaliteiten te cultiveren en het begrip van de werkelijkheid te vergroten. Dit wordt bereikt door processen als visualisatie en het werken met energie in plaats van analytische vraagstelling. Er is een breed scala aan creatieve meditatietechnieken die gericht zijn op het ontwikkelen van specifieke innerlijke toestanden, door een combinatie van beeldtaal, energie en contemplatie. Daarnaast zijn er andere vormen van creatieve meditatie die worden gebruikt om zowel de interne als de externe gezondheid te bevorderen.

Nu we de overkoepelende vormen van meditatie hebben benoemd, kunnen we beginnen met het verkennen van tien beproefde meditatietechnieken die in deze vier categorieën vallen.

Gerichte aandacht meditatietechnieken

1) Zazen Meditatie (aandachtige ademhaling)

Zenmeester Thich Nhat Hanh

In de traditie van het Zen Boeddhisme is geen oefening zo belangrijk als Zazen-meditatie of  ‘zitmeditatie’. Omdat elke meditatietechniek die we hier zullen onderzoeken vereist dat mediterenden tijdens de oefening moeten zitten, is Zazen een geweldige methode om te beginnen. Er is een groot scala aan verschillende aanvullende technieken die Zen boeddhisten gebruiken in Zazen, waarbij de meest basale de mindfull ademhaling is .

Hoewel er meningsverschillen bestaan over welke meditatietechnieken de beste zijn zal meditatie, zowel religieus als niet religieus, ervan uitgaan dat ademhaling een onmisbaar hulpmiddel is. Door de aandacht op de ademhaling te richten, kunnen mediterenden de geest kalmeren en een staat van verhoogd bewustzijn bereiken.

Meditatie instructie

Om de bewuste ademhalingstechniek van Zazen toe te passen dienen mediterenden een comfortabele zithouding aan te nemen, met een rechte rug en met de kin loodrecht naar de grond gericht. Ze sluiten hun ogen en mond, ontspannen de rest van hun lichaam, en leggen hun handen soepel op schoot; (gebruik deze zitinstructie ook voor de andere negen technieken).

Om vanuit rust en ontspanning te beginnen starten Zazen mediterenden met een bewuste ademhalingsoefening door hun inademingen en uitademingen te tellen, met hun aandacht gericht op hun ‘hara’. Zen boeddhisten geloven dat de ‘hara’, het gebied onder de navel, hun spirituele centrum is. Terwijl beoefenaren hun aandacht richten op de hara, en deze zien opkomen en neergaan, tellen ze in stilte elke inademing en uitademing. Bij de eerste inademing tellen ze in stilte ‘één’ en bij de eerste uitademing ‘twee’. Bij de tweede inademing tellen ze ‘drie’ en bij de tweede uitademing ‘vier’.

Het doel van deze Zazen aandacht ademhalingstechniek is om deze concentratie vast te houden tot tien, zonder dat er mentale gedachten ontstaan. Nadat een mediterende één cyclus van tellen tot tien heeft voltooid, zou hij het proces opnieuw bij één kunnen starten. Het is belangrijk om op te merken dat men in deze Zazen-oefening, en in elke andere meditatieoefening, moet streven naar een niet-oordelende acceptatie van wat de ervaring ook brengt. Het gaat erom zich bewust te worden van het moment waarop de geest afdwaalt, voordat die weer zachtjes wordt teruggebracht naar de ademhaling. Er wordt gezegd dat deze eenvoudige techniek een goede manier is om de voortgang in je vermogen tot  concentratie en het vasthouden van je aandacht te meten.

2) Ohm Meditatie

Het heilige symbool Ohm

In elke grote spirituele traditie van India zijn er meditatietechnieken die mantra’s gebruiken als hulpmiddel om de concentratie te bevorderen. Mantra’s kunnen een geluid zijn, een woord, of een korte spreuk met een bepaalde betekenis. Beoefenaren gebruiken deze mantra’s als hun focusobject, en ze herhalen die stilzwijgend voor zichzelf, of ze chanten de mantra hardop. In het hindoeïsme wordt de heilige  Ohm (Aum) klank gekoesterd als mantra omdat het wordt beschouwd als het ware geluid van het ontstaan van de schepping. Hindoes associëren de Ohm klank als symbool van een aantal belangrijke religieuze concepten, waaronder het eeuwige zelf, Atman, en de ultieme realiteit, Brahman. Niet alleen is Ohm belangrijk voor Hindoes, dit geldt ook voor Jains, Boeddhisten en Sikhs, die de klank op dezelfde manier gebruiken als een onderdeel van mantra meditatietechnieken.

Meditatie instructie 

Net zoals veel andere op mantra gebaseerde technieken, is het mogelijk om de Ohm Meditatie te beoefenen door deze heilige mantra stil te herhalen of hardop te chanten. Er wordt gezegd dat bij het herhaald stilzitten in meditatie Ohm de geest doet oplossen in zijn goddelijke bron. Om de Ohm meditatie te beoefenen moet je comfortabel zitten, zoals hierboven beschreven, de ogen sluiten, en beginnen met stil in het hoofd Ohm te ‘zingen’. Er is een aantal verschillende Ohm meditatie-oefenvariaties, waarbij een van de gemakkelijkste is om de Ohm klank met de ademhaling te coördineren. Dit betekent dat mediterenden bij het beoefenen stil Ohm reciteren op hun inademing en op dezelfde manier Ohm chanten op de uitademing. Voor nieuwe mediterenden die geïnteresseerd zijn in de Ohm-meditatie, is het raadzaam om te beginnen met oefenen door elke dag 10 tot 15 minuten te zitten.

3) Transcendente Meditatie

Een andere mantra meditatietechniek, afkomstig uit hindoe-kringen, is Transcendente Meditatie (TM). Halverwege de jaren-50 onderwees de hindoe goeroe Maharishi Mahesh Yogi de Transcendente Meditatietechniek. Eerst alleen in India. Maar al snel daarna explodeerde de populariteit van TM wereldwijd. In 1980 werd beweerd dat minstens een miljoen mensen over de hele wereld hadden geleerd hoe ze TM moesten beoefenen, waaronder vele beroemdheden zoals de Beatles. Hoewel de TM-techniek duizenden jaren terug te voeren is naar de Vedische periode in India, is TM nu een van de meest populaire vormen van meditatie. In schril contrast met de universeel bekende Ohm-mantra zijn TM-mantra’s gepersonaliseerd, en kunnen ze alleen worden verkregen na onderricht door een getrainde TM-leraar.

Meditatie instructie

Omdat TM-mantra’s gepersonaliseerd en duur zijn, is het onmogelijk om hier voorbeelden te geven. Er wordt gezegd dat de criteria voor het kiezen van mantra’s alleen bekend zijn bij opgeleide TM-leraren. Maar veel antagonisten van de techniek gaan ervan uit dat de mantra’s gebaseerd zijn op een unieke combinatie van iemands leeftijd en geslacht. Als iemand een ‘eigen’ TM-mantra heeft, wordt gezegd dat die fungeert als een voertuig dat de mediterende meeneemt naar een plaats van natuurlijke mentale rust die ten alle tijde aanwezig is, maar die toch verborgen blijft. Mediterenden die de TM-techniek gebruiken wordt geadviseerd om elke dag 15-20 minuten te oefenen. Een andere populaire meditatiepraktijk die nauw verwant is aan TM is Primordial Sound Meditation (PSM), die is ontwikkeld door de toenmalige collega van Maharishi, Deepak Chopra. Zowel TM als PSM zijn kritisch onder de loep genomen vanwege de pittige prijzen die ze in rekening brengen aan mensen die gepersonaliseerde Vedische mantra’s willen hebben.

Open-aandacht meditatietechnieken:

4) Mindfulness Meditatie

In het afgelopen decennium leek er in de westerse wereld een soort revolutie in mindfulness gaande te zijn. Tegenwoordig publiceren grote nieuwsmedia als The New York Times, Time en The Huffington Post, regelmatig artikelen over mindfulness. Hoewel de oorsprong van mindfulness meditatie terug te voeren is op oude hindoeïstische en boeddhistische praktijken, komt vooral de westerse mindfulness pionier Jon Kabat-Zinn de eer toe veel te hebben gedaan voor het populariseren van mindfulness meditatie. Kabat-Zinn, directeur van het Centrum voor Mindfulness aan de Universiteit van Massachusetts, is vooral bekend door het ontwikkelen van een Mindfulness-gebaseerd-stress-reductieprogramma  MBSR  in 1979. Hij heeft zijn academische en professionele onderscheidingen positief gebruikt om onderzoek te bevorderen naar de voordelen van meditatie als middel om het leven te verlichten.

Meditatie instructie

Zoals in aandachtgerichte meditatieoefeningen een focusobject is gekozen, zo adviseren westerse mindfulness meditatietechnieken je om je te concentreren op het continu veranderende ‘huidige moment’. Je kunt de oefening het best beginnen door je te concentreren op een aantal in- en uitademingen. Zo kom je langzaam in een verhoogde staat van bewustzijn. Zodra mediterenden het gevoel hebben dat de geest rustig is en volledig aanwezig, zullen ze zich helemaal ontspannen in de stroom van de voortdurend veranderende ervaring.

Het is voorspelbaar dat tijdens het oefenen van mindfulness, mediterenden afgeleid zullen worden door gedachten, lichamelijke gewaarwordingen, emoties, en geluiden van buiten. Als dit gebeurt is het de taak van de beoefenaar om zich ervan bewust te zijn dat de aandacht is weggevoerd van het huidige moment. Geen probleem: het advies is niet-oordelend terug te keren naar gewoon zijn. Het enige dat je dan hoeft te doen is rustig zitten en kijken hoe gedachten, emoties, geluiden en lichamelijke gewaarwordingen, als wolken in de lucht zijn die komen en gaan.

Een belangrijk doel van mindfulness meditatie voor westerlingen is om te leren genieten van het huidige moment, zonder zich zorgen te maken over allerlei zaken die nog gedaan of bereikt moeten worden. Docenten mindfulness-meditatie leren hun studenten hoe ze vrij kunnen komen van alsmaar iets te moeten doen, en ze stimuleren hen om plezier te krijgen in het verkeren in een staat van aanwezig zijn. 

5) Vipassana Meditatie

Veel vooraanstaande mensen in de boeddhistische gemeenschap geloven dat Vipassana-meditatie de door de Boeddha zelf onderwezen techniek was. Mede dankzij de instructies, afkomstig van een van de meest geliefde figuren van de  meditatiegemeenschap, SN Goenka, is Vipassana nu in bijna elk deel van de wereld toegankelijk. Goenka volgde zijn eerste 10-daagse Vipassana-cursus in 1956, op 32-jarige leeftijd, onder leiding van de beroemde Vipassana-leraar Sayagya U Ba Khin.

Goenka, op dat moment een toegewijde hindoe en prominente Birmese zakenman, was in eerste instantie op zoek naar Vipassana-meditatie met als enige doel zijn migrainehoofdpijn te verlichten. Hij raakte helemaal in de ban van deze techniek en zette een wereldwijde Vipassana-organisatie op die momenteel 170 meditatiecentra over de hele wereld telt. Toen Goenka in 2013 op 89-jarige leeftijd overleed, liet hij een imposante erfenis achter. Nog altijd heeft iedereen, ongeacht zijn of haar religieuze overtuiging, sociaal-economische status of geslacht, de mogelijkheid om gratis een Vipassana meditatiecursus te volgen en de techniek mede te leren met behulp van video- en audio-opnames van Goenka zelf.

Meditatie instructie

Vipassana meditatie heeft wereldwijd veel bijval gekregen. Vooral omdat deze techniek een uniek vermogen biedt om mediterenden inzicht te geven in de ware aard van zichzelf, van anderen, en van de wereld in het algemeen. In de traditie van Vipassana wordt ervan uitgegaan dat iemands begeerte naar en afkeer van bepaalde lichamelijke gewaarwordingen, een mens vasthouden in een cyclus van lijden. Mediterenden wordt geleerd om lichamelijke gewaarwordingen in hun lichaam te onderzoeken en waar te nemen. Omdat de vergankelijke aard van de werkelijkheid het onmogelijk maakt om uitsluitend positieve ervaringen en sensaties te ervaren, leren beoefenaars een techniek van gelijkmoedigheid en onverschilligheid naar elke gewaarwording.

Lichaamskaart van Vipassana

Een Vipassana meditatieoefening begint met het sluiten van de ogen om vanuit een bewust gewaarzijn het hele lichaam systematisch te scannen, en de verschillende gewaarwordingen die zich daarbij voordoen uitsluitend te observeren. De lichaamskaart van Vipassana (hierboven) schetst ruwweg de gebieden, zo groot als een hand, die mediterenden waarnemen. Deze reeks begint bij de kruin op het hoofd en gaat methodisch naar elke plek van het lichaam, zowel aan de voor- als achterzijde. Daarbij kan een afgekaderd gevoel in elke ruimte worden waargenomen, voordat men naar het volgende gebied gaat. Hoewel het aanvankelijk een uitdaging kan zijn om lichamelijke gewaarwordingen, die zich in veel verschillende vormen manifesteren, te observeren, is het zeker dat ze echt aanwezig zijn. Omdat het lichaam in de eerste plaats bestaat uit kleine moleculen van bewegende energie, treden er altijd sensaties op.

Het doel van Vipassana meditatie is om bewustzijn en gelijkmoedigheid te ontwikkelen van zowel positieve als negatieve gewaarwordingen. Daarvan wordt gezegd dat het iemands geconditioneerde gehechtheid aan positieve sensaties, en aversie ten opzichte van negatieve sensaties, kan opheffen. Er wordt gezegd dat mediterenden door volhardend en ijverig op deze manier te oefenen, kunnen evolueren naar een staat van niet-aflatende gelijkmoedigheid, en uiteindelijk van bevrijding.

Analytische meditatietechnieken

6) Nar-Yar zelfonderzoek meditatie (wie ben ik?)

Ramana Maharshi

De jonge Hindoe Venkataraman Iyer zou in 1896 een ervaring hebben gehad die het meditatielandschap voor altijd veranderde. Toen hij in zijn kamer zat -hij was toen 16 jaar- werd hij overmand door een hevige angst om dood te gaan. Hij was er zeker van dat hij op dat moment zou sterven, maar in plaats van zijn voogd of broer daarover te vertellen, besloot de jongen dat hij het probleem zelf moest oplossen. Venkataraman, die bekend werd als Ramana Maharshi, begon zichzelf vragen te stellen over de betekenis van de dood. Hij raakte in een diepe staat van contemplatie en probeerde vast te stellen wie of wat precies sterft als je doodgaat. Wat Maharshi ontdekte, was dat hij niet zijn lichaam of zijn geest was, maar zijn ziel, waarvan hij besefte dat die eeuwig is. Spoedig daarna, verliet Maharshi zijn huis en ging naar de heilige Arunachala heuvel, waar hij de rest van zijn dagen op zou doorbrengen met mediteren en onderwijzen. Zijn leerweg is bekend geworden als ‘Selfinquiry Inquiry meditatie’, Zelfonderzoek.

Meditatie instructie

Het uitgangspunt van de zelfonderzoekende meditatietechniek van Maharshi is redelijk gemakkelijk te begrijpen, omdat het alleen gebaseerd is op de activiteit van het je voortdurend en consequent afvragen: ‘Wie ben ik?’

Mediterenden die de Self Inquiry meditatie beoefenen, proberen afstand te doen van hun ego en zich te bevrijden van gehechtheid aan de buitenwereld, zodat ze alleen vanuit hun ziel kunnen leven. Maharshi vertelt ons dat door bewust en volhardend de vraag te stellen ‘Wie ben ik?’, de gedachten, overtuigingen en oordelen van ons ego uiteindelijk zullen verdwijnen. Als iemand zich afvraagt ​​’Wie ben ik?’, zal het duidelijk worden dat er feitelijk geen echt bestaan is ​​naast het ware zelf. Maharshi vertelt spirituele zoekers dat zij door zich deze vraag te stellen regelmatig zullen worden teruggebracht naar hun hartcentrum, wat de plaats is waarvan hij zegt dat alle mensen ernaar zouden moeten streven om daar permanent in te leven.

In aanvulling op de vraag ‘Wie ben ik?’, formuleerde Maharshi een tweede vraag die kan worden gesteld als mensen terecht komen in allerlei gedachtespinsels. Door jezelf af te vragen ‘wie is het die deze dingen denkt?’ worden mediterenden gedwongen om eerst terug te keren naar de vraag ‘Wie ben ik?’. Door gedwongen te worden om de oorspronkelijke vraag opnieuw te stellen, worden mediterenden teruggestuurd naar hun hartcentrum.

7) Neti-Neti meditatie (niet dit, niet dat) 

Er zijn veel overeenkomsten tussen de Net-Neti meditatietechniek en de zelfonderzoekstechniek van Ramana Maharshi. Net zoals de zelfonderzoek toepassing van Maharshi erop is gericht om de sluier van onwetendheid weg te nemen door te kijken naar de ware aard van jezelf, wordt de Neti-Neti meditatie gebruikt als een middel dat mensen helpt om waanideeën, overtuigingen en vooroordelen uit te wissen, met als doel om terug te keren naar het permanent leven in het absolute. Maharshi’s zelfonderzoekstechniek kan worden gezien als een toepassing van de oude Neti-Neti techniek, zoals deze wordt vermeld in enkele van de oudste en belangrijkste hindoe-geschriften, waaronder de Upanishads. Grote hindoeïstische zieners en wijzen zijn ervan overtuigd dat de beoefening van Net- Neti, wat betekent ‘niet dit, niet dat’ of ‘noch dit, noch dat’, iemand kan helpen om zich los te maken van zijn ego en om zijn misvattingen over de wereld te ontmantelen.

Meditatie instructie

Net-Neti meditatie is gebaseerd op het uitgangspunt dat ieder van ons deel uitmaakt van de absolute goddelijke realiteit die alle etiketten verwerpt en die niet in woorden kan worden beschreven. De hindoeïstische theologie vertelt ons dat mensen zich ten onrechte identificeren met hun ego dat bestaat uit de fysieke lichamen, cognities, emoties, maatschappelijke rollen en andere individuele kenmerken. De Net-Neti meditatie heeft tot doel om deze illusoire veronderstellingen te doorbreken door te onderzoeken wat een individu niet is.

Om Net-Neti meditatie te beoefenen, kan je je onjuiste aannames over wie je werkelijk bent analytisch onderzoeken op een manier die misvattingen opheft, en die laat zien wat ze niet zijn. Mediterenden die met de Neti-Neti-techniek oefenen, zullen in de loop van de tijd afzonderlijke lichaamsdelen, hun hele lichaam, zintuigen, verschillende percepties en emoties, de rollen die ze in de maatschappij spelen, de verhalen die ze zichzelf vertellen en hun ego verder willen onderzoeken.

Een mediterende die Net-Neti begint te beoefenen kan zich vragen stellen over zijn fysieke lichaam, zoals: ‘waar begint dit lichaam?’, ‘ben ik dit lichaam?’, ‘ben ik deze tenen?’, ‘waar is het ik in dit hoofd? ‘, en ‘ben ik dit lichaam?’ Door actief over deze dingen na te denken zou de mediterende vragen alleen mogen beantwoorden met ‘nee’,  of met ‘Neti-Neti,’ of ‘niet dit, niet dat’. Nadat een beoefenaar zijn lichaam heeft onderzocht, en zich heeft bevrijd van misvattingen over het lichaam, kan hij zich verplaatsen naar de andere eerder genoemde kenmerken. Het wordt aangenomen dat door gebruik te maken van de Neti-Neti-techniek, iemand in staat is om de sluier van onwetendheid te verwijderen die je ervan weerhoudt om te leven vanuit het goddelijke absolute.

Creatieve meditatietechnieken

8) Metta Meditatie (Liefdevolle Vriendelijkheid) 

De volgende twee meditatietechnieken die we zullen onderzoeken zijn afkomstig uit het boeddhisme en beogen deugdzame toestanden van liefdevol mededogen te cultiveren. Volgens boeddhistische geschriften zijn er vier sublieme staten, of vier onmetelijkheden, die ontwikkeld moeten worden: liefderijke goedheid, mededogen, gedeelde vreugde en gelijkmoedigheid. Om het ontwikkelen van deze staten te ondersteunen, wordt een aantal toepasselijke meditatietechnieken aanbevolen, die al honderden eeuwen door spirituele leerlingen worden toegepast. Een bekende techniek is de Metta, of de ’liefdevolle vriendelijkheid’ meditatie, die op een creatieve manier liefdevolle vriendelijkheid bevordert door mediterenden op te dragen om wensen van welzijn naar jezelf, naar anderen en naar de hele mensheid te sturen.

Meditatie instructie

Er is een aantal verschillende variaties van Metta Meditatie die mediterenden helpen om liefderijke goedheid voor zichzelf en voor anderen op te roepen. Voordat we met Metta meditatie beginnen moeten we onze aandacht eerst richten op ons hartcentrum met als doel om positieve gevoelens van liefdevolle vriendelijkheid teweeg te brengen. Als je met de oefening begint kun je jezelf visualiseren en goede wensen naar je ‘zelfbeeld’ sturen, en de volgende wensen herhalen: Moge ik gelukkig zijn. Moge ik gezond zijn. Moge ik veilig zijn. Moge ik vredig en op mijn gemak zijn.

Na een periode van liefderijke vriendelijkheid tegenover zichzelf, kunnen mediterenden vervolgens doorgaan met het visualiseren van andere mensen en deze wensen herhalen, door ook naar hen deze goedwillende energie te sturen. In Metta meditatie is het gebruikelijk om dit samen met andere mensen te doen. Veel Metta instructies geven de mediterenden aan om te werken met een geliefde, met een neutrale persoon die ze niet kennen, en ook met een persoon met wie ze eerder problemen hebben gehad. Voor anderen dan voor jezelf kan je dan zeggen: Moge je gelukkig zijn. Moge je gezond zijn. Moge je veilig zijn. Moge je vredig en op je gemak zijn.

Na het voltooien van het proces van de visualisatie kan de meditatie worden beëindigd door de liefdevolle energie die in de beoefening werd gecultiveerd naar zijn omgeving, stad en de hele wereld te sturen.

9) Tonglen Meditatie (Geven en Ontvangen) 

Tonglen Meditatie is een andere boeddhistische meditatietechniek die zich richt op het cultiveren van liefdevolle vriendelijkheid en mededogen jegens iedereen. Meer specifiek is Tonglen, wat ‘geven en nemen’ betekent, een toepassing die diepgeworteld is in de Tibetaans-boeddhistische meditatiefilosofie, en die tot doel heeft om het mededogen naar anderen te vergroten en de gehechtheid aan het eigen zelf te verminderen. Veel menselijk lijden wordt volgens boeddhistische leringen veroorzaakt door ons onvermogen om de realiteit van niet-zelf te herkennen, wat de oorzaak is van waarom we handelen vanuit het egoïstische, egocentrische ‘ik’. Door Tonglen meditatie te beoefenen, kunnen individuen beginnen te handelen vanuit een meer levenbevestigende en onzelfzuchtige levenshouding.

Meditatie instructie

Hoewel er varianten zijn van Metta-meditatie die van mediterenden niet vereisen om anderen te visualiseren, zal elke vorm van Tonglen meditatie de beoefenaren opdragen om hun visualiserende vermogens volledig te gebruiken. Om deze en andere redenen wordt Tonglen-meditatie wel beschouwd als een geavanceerde Metta-meditatietechniek. Een van de meest effectieve manieren om Tonglen te beoefenen is jezelf te visualiseren vanuit het egocentrische referentiepunt van het ego naast een groep mensen die lijdt. Misschien wil je een groep arme kinderen visualiseren die de basisbehoeften van voedsel en water missen, basisbehoeften die wij vaak als vanzelfsprekend beschouwen. Als je eenmaal dit beeld in je hoofd hebt, kun je je zelfzuchtige zelf, en de groep kinderen -vanuit het perspectief van een externe waarnemer- gaan observeren. Wanneer je deze twee beelden in je opneemt kun je analytisch gaan contempleren over de omstandigheden van de mensen waar je aan denkt, en kun je gaan ervaren hoe levensbevestigend het is om voor anderen te willen zorgen.

Daarnaast zijn er specifieke Tonglen oefeningen die mediterenden door een visualisatieproces leiden dat vergelijkbaar is met het proces dat wordt aangeduid als de Metta-meditatietechniek. En zijn nog andere toepassingen die de ademhaling, samen met visualisatie gebruiken om de pijn en het lijden van anderen in te ademen en liefdevolle vriendelijkheid en mededogen naar hen ‘uitademt’.

10) Chakra Meditatie 

Oude hindoeïstische en Ayurvedische teksten vertellen ons dat de ‘chakra’s’, die de vorm hebben van een ‘wiel of schijf’, de subtiele energiecentra in ons lichaam zijn waar prana, of ‘levenskrachtenergie’, doorheen stroomt. Als een van deze centra wordt geblokkeerd, kunnen mensen niet op het hoogste niveau presteren en worden ze vatbaar voor kwalen en ziekte. Chakra-meditatie wordt daarom gebruikt om de chakra’s te reinigen en te deblokkeren, op een manier waardoor energie weer vrij door deze kanalen kan stromen. Er wordt gezegd dat er veel chakra’s in het hele lichaam zijn, maar de zeven die op de wervelkolom uitkomen worden als de belangrijkste beschouwd. Bij het beoefenen van chakra-meditatie is het belangrijk dat mediterenden een goed begrip hebben van de kleuren die bij elk centrum horen, omdat ze nauw gerelateerd zijn aan iemands huidige fysieke, emotionele en spirituele toestand.

De zeven primaire chakra centra zijn:

Kruin Chakra (paars) vertegenwoordigt ons vermogen om te handelen vanuit een volledig verbonden spirituele plek.

Derde Oog Chakra (donkerblauw) vertegenwoordigt ons vermogen om de onderling verbonden aard van de wereld te zien, en helpt ons een goed levensdoel te behouden.

Keel Chakra (blauw) vertegenwoordigt ons vermogen om volledig en authentiek te communiceren.

Hartchakra (groen)  vertegenwoordigt ons vermogen om lief te hebben en contact te maken met anderen.

Zonnevlecht Chakra (geel)  vertegenwoordigt ons vermogen tot zelfbeheersing en helpt ons betekenis te geven aan het leven.

Heiligbeen Chakra (oranje)  vertegenwoordigt ons vermogen om anderen, nieuwe ervaringen en de wereld als geheel te accepteren.

Wortel Chakra (rood)  vertegenwoordigt onze gevoelens van geaard en veilig zijn.

Meditatie instructie

Zoals veel van de meditatietechnieken die tot nu toe zijn besproken, zijn er verschillende manieren waarop je chakra-meditatie kunt beoefenen. Terwijl gevorderde chakra-mediterenden van een chakra meteen kunnen waarnemen of die geblokkeerd is, zullen degenen die nieuw zijn in de beoefening met alle chakra’s langs moeten gaan. Om een ​​basisvorm van chakra-meditatie te beoefenen, kan je enkele minutenlang een positieve stroom door elk chakra visualiseren, te beginnen bij de wortelchakra, en naar de kruinchakra toe werkend. Bij het visualiseren van energie die door de individuele chakra’s stroomt, worden mediterenden geïnstrueerd om zich de levendige kleuren voor te stellen die bij elk chakra horen. Van deze eenvoudige vorm van chakra-meditatie wordt gezegd dat ze deze verschillende energiecentra reinigt en opent.

Een techniek kiezen die bij je past

Er zijn veel factoren waar je rekening mee moet houden bij het kiezen van een meditatietechniek.

Voor degenen die nog geen meditatie ervaring hebben zijn er verschillende factoren waarmee je rekening moet houden bij het kiezen van een techniek die bij je past. Afhankelijk van je levensomstandigheden, je religieuze overtuigingen en de hoeveelheid vrije tijd die je hebt, zullen er bepaalde toepassingen zijn die je het beste dienen. Naast de technieken die hier zijn besproken zijn er andere technieken die mediterenden vergelijkbare mogelijkheden bieden om contact te maken met hun diepste zelf, en om de mate van tevredenheid over het leven te vergroten.

Terwijl meer gecompliceerde meditatievormen zoals Kundalini en Kriya Yoga de lessen en supervisie van een leraar vereisen, kunnen de tien technieken die we hier hebben onderzocht gewoon in je eentje bij je thuis worden toegepast. Ongeacht welke techniek je kiest, kan regelmatige oefening ons leven, en de levens van anderen om ons heen, drastisch verbeteren. We sluiten deze verkenning van tien beroemde meditatietechnieken af met een citaat van de Tibetaanse meditatiemeester Sogyal Rinpoche . Hij vertelt ons:

“De gave om te leren mediteren is het grootste geschenk

dat je jezelf  in dit leven kunt geven”.

 

bron (Patrick Zeis)

Vertaling: Hansjelle Dijkstra

Als goeroes vrienden worden door Richard Lang

Richard Lang zag wie hij werkelijk was tijdens een workshop met de Engelse filosoof Douglas Harding in 1970. Sinds die tijd heeft hij zijn leven toegewijd aan Zien en het delen van deze eenvoudige toegankelijke Weg, De Hoofdloze Weg, met anderen. Hij heeft verschillende boeken gepubliceerd waaronder Celebrating Who We Are en een grafische biografie van Douglas Harding die The Man With No Head heet. Richard geeft wereldwijd workshops waarin hij Zien deelt met behulp van de Hoofdloze Weg-experimenten. Zijn hoop is dat ‘zien wie je werkelijk bent’ beschikbaar wordt in de wereld: “Het is ieders geboorterecht.” Meer info op www.headless.org

– Als Zien eenmaal is gedeeld, is iedereen zowel beginner als expert

– Er is niet één manier van denken of voelen over het Zelf die de juiste is

Wat is het doel van een spirituele goeroe of leraar? Ik neem aan dat een waarachtige spirituele leraar zich bewust is van wie hij of zij werkelijk is – het Zelf, het ene Bewustzijn binnenin, de Levensgeest, God, de Leegte of hoe je het verder ook wilt noemen. Ik neem eveneens aan dat het doel van de leraar is ervoor te zorgen dat zijn of haar leerlingen zich ook bewust worden van wie ze werkelijk zijn. En ten slotte neem ik aan dat de leraar wil dat zijn of haar leerlingen zo snel mogelijk zien wie ze werkelijk zijn.

Diagram 1 geeft de relatie weer tussen leraar en leerlingen voordat de leerlingen zich bewust zijn geworden van hun Ware Zelf. Het laat zien dat de leraar iets heeft dat bij de leerlingen ontbreekt. De leerlingen kijken naar de leraar in de hoop dat hij of zij hen kan helpen om het doel van de Verlichting te bereiken. Hun aandacht gaat automatisch uit naar de leraar, want ze hopen vooral van hem of haar te leren en niet van iemand anders. Dat is een hiërarchische structuur. De relatie tussen leraar en leerlingen is van nature niet gelijkwaardig. De structuur is er een met één centraal punt.

DIAGRAM 1

Diagram twee laat de relatie tussen de leraar en de leerlingen zien nadat de leerlingen hebben gezien wie ze werkelijk zijn.

DIAGRAM 2

De vroegere leraar is niet te onderscheiden van de vroegere leerlingen, want ze zijn zich nu allemaal evenzeer bewust van hun Ware Zelf. Dat is een relatie tussen gelijken. Die is niet-hiërarchisch en heeft vele centra. Iedere persoon is zich ervan bewust dat hij of zij het Ene is en dat alle anderen ook het Ene zijn. Als nu iemand je leraar is, is iedereen je leraar, want je herkent dat iedereen een unieke uitdrukkingsvorm van het Ene is. En nu hebben niet alleen de vroegere leerlingen hun doel bereikt, de  vroegere leraar heeft dat ook, want het was waarschijnlijk zijn of haar bedoeling om te leven in een samenleving waarin iedereen zich bewust is van wie hij of zij werkelijk is. In mijn ogen beperkt de rol van de leraar zich tot het begeleiden van mensen naar het Zelf. Als de leraar de leerling eenmaal het Zelf heeft laten zien, is de taak van de leraar volbracht en kan hij of zij uit die rol stappen – en lekker meedoen met het feestje! De relatie heeft zich ontwikkeld van leraar-leerling tot vriend-vriend.

Welk diagram – en dus welke gemeenschap – lijkt meer energie te hebben? Het lijkt me duidelijk dat een niet-hiërarchische gemeenschap met meerdere centra dynamischer en beter in evenwicht en stabieler is. Die biedt meer mogelijkheden voor creatieve interactie tussen zijn leden, en daardoor voor de persoonlijke groei van ieder lid.

Extreem tijdelijk

Ik neem soms de rol van spirituele leraar op me omdat ik workshops geef over de Hoofdloze Weg. Ik begeleid mensen naar hun Ware Zelf met behulp van ‘experimenten’ uit de Hoofdloze Weg. Voordat ik mensen introduceer tot de experimenten, heb ik in zekere zin iets wat zij niet hebben. Ik ben me bewust van mijn Ware Zelf, en zij niet. Maar die stand van zaken is extreem tijdelijk, want het kost misschien een minuut, of minder, om iemand zijn of haar Ware Zelf te laten zien. Dat is de kracht van de experimenten. Ze zijn effectief en snel.

Wijs bijvoorbeeld maar eens naar je eigen gezicht. Zie je daar je gezicht? Natuurlijk niet. Wat zie je dan wel? De wereld? Dat is de ervaring van je Ware Zelf. Kijk eens naar iemand anders. Sta je van aangezicht tot aangezicht of van aangezicht tot geen-aangezicht met hem of haar? Van aangezicht tot geen-aangezicht natuurlijk. Dat is het. We ruilen van gezicht. Ik zit in jou en jij zit in mij! Als je je omdraait, draai jij je dan om of draait de wereld  zich om? Nu zie je dat je het onbeweeglijke centrum van de draaiende wereld bent! Vanaf het moment dat het Gezien wordt, is iedereen in een workshop gelijk in die zin dat iedereen nu naar believen volledige toegang heeft tot zijn Ware Zelf. Meer valt er niet te zien, meer valt er niet te halen. Je bent Thuis. Gefeliciteerd. Je bent ‘klaar om te gaan’!

Vragen en twijfels

Omdat deze manier van tegen jezelf aankijken ten diepste verschilt van de gebruikelijke, sociale kijk op jezelf, hebben mensen die zich kortgeleden bewust zijn geworden van hun Ware Natuur natuurlijk vaak vragen en twijfels. In een workshop van de Hoofdloze Weg is de ex-leraar – die nu overgestapt is op de rol van groepskatalysator – waarschijnlijk prima in staat om op die vragen en twijfels te reageren. Dat komt doordat hij of zij al een tijdje heeft geleefd met de ervaring van het Zien en een en ander tot op zekere hoogte al heeft doordacht. Maar de katalysator zal reageren als iemand die in de Kern niet anders is dan wie dan ook.

Zien wie je werkelijk bent is zien dat je in wezen niets bent. De een kan het Niets niet helderder of dieper ervaren dan de ander. Iedere begeleiding die de vroegere leraar kan bieden, wordt nu gegeven als vriend, als gelijke, niet als iemand die iets wezenlijks bezit dat bij anderen ontbreekt. En vaak genoeg reageert iemand die nieuw is in het Zien beter op de vraag of de twijfel van een ander dan de katalysator zou kunnen doen. Sterker nog, als het Zien eenmaal gedeeld is, is het duidelijk dat iedereen zowel beginner als expert is. Omdat je Niets bent, Geen-Ding, vergaar je in je Kern nooit enige kennis of status. Telkens als je die gezichtsloze Leegte ziet, zie je dat je niets weet, niets hebt, niets bent. Toch is juist dat het enige wat je paradoxaal genoeg juist wel weet, het enige wat je werkelijk hebt, het enige wat je werkelijk bent. Je Ware Zelf is het enige ‘ding’ waar je werkelijk bekend en intiem mee bent, waar je absoluut op kunt vertrouwen en met gezag over kunt spreken.

Darshan

Soms komen mensen een tijdje bij een leraar voor zijn of haar ‘darshan’. Dat is een Indiaas woord dat aangeeft dat het bewustzijn van het Zelf van de leraar wordt overgedragen op anderen. Het Zien van de leraar wordt non-verbaal overgedragen op de leerling. In zekere zin is dat een kwestie van eenrichtingsverkeer. De leraar zendt het Zelf uit, de leerling ontvangt. Als ik zie wie ik werkelijk ben, zend ik mijn gezichtsloze Openheid uit naar anderen. Als ik bij iemand ben die zich niet bewust is van zijn of haar gezichtsloze Ware Zelf, is het niet vreemd als die persoon mijn Openheid op de een of andere manier aanvoelt. Je kunt die niet voor jezelf houden. Maar wat gebeurt er in een niet-hiërarchische gemeenschap van zieners waarin iedereen zich ervan bewust is dat hij geen gezicht heeft, dat hij de ruimte is waarin ieder ander kan verschijnen? Dan word je door iedereen aan alle kanten aan je gezichtsloze Ware Zelf herinnerd. Nu geeft en ontvangt iedereen ‘darshan’. Die ‘darshan’ gaat viraal! Hij is hoogst besmettelijk.

Gemeenschap van Zieners

Voordat het Zelf ervaren wordt, stellen mensen zich vaak voor dat bewustzijn van het Zelf iets te maken heeft met een specifiek inzicht in het Zelf, of met een bepaalde manier van voelen of met bepaald gedrag. Maar als je het Zelf ervaart, kom je tot het besef dat het een non-verbale, niet-conceptuele, niet-emotionele ervaring is die losstaat van welk inzicht, gevoel of gedrag dan ook. In een gemeenschap van zieners groeit uit die ervaring – die gedeelde ervaring van Stilte, van Geen-Geest, van fundamentele Neutraliteit en Geen-actie – een besef dat er niet één manier van denken of voelen over het Zelf is die de juiste is. De reactie van iedere persoon is uniek en waardevol. Als een gemeenschap van zieners rijper wordt, ontstaat er geleidelijk aan een ondogmatische, tolerante, empathische en mededogende manier van met elkaar omgaan. Er kan nog steeds sprake zijn van spanningen en meningsverschillen (dat zal zeker het geval zijn!) – dit is geen recept voor utopia – maar zolang je Ziet, zie je dat er geen spanningen of meningsverschillen in de Kern aanwezig zijn. Dat bewustzijn dat er in de Kern niets is om het oneens over te zijn, dat je leeg bent voor de ander, dat je de ander bent, maakt het verschil als er meningsverschillen op het menselijk vlak ontstaan.

Klaar met de baan!

Ik denk dat de kans groot is dat er een wereldwijde gemeenschap van zieners aan het ontstaan is, dat we naar een nieuwe soort samenleving op weg zijn waarin bewustzijn van wie we werkelijk zijn de norm is, niet de uitzondering. Dat is nog niet eerder gebeurd. We moeten nog veel leren. We leven in opwindende tijden. Als het waar is dat we ons als soort bezig zijn te ontwikkelen van zelfbewust naar Zelfbewust, terwijl we een gezond bewustzijn van onze afzonderlijke, individuele zelven behouden, zullen er steeds meer leraren bij het Arbeidsbureau te vinden zijn omdat ze klaar zijn met hun baan! Mogen alle spirituele leraren hun baan zo snel mogelijk kwijtraken, zodat ze mee kunnen doen aan het feest van de vrienden die Zien! We draaien fantastische muziek!

Met toestemming overgenomen uit tijdschrift InZicht.

Zie ook voor nabestellingen van nummers: https://www.inzicht.org/

(vertaling Han van den Boogaard)

Dogens Shoji, ‘Geboorte en dood’. Inleiding

Eerste deel van een teisho uitgesproken door Maurice Genko Knegtel Roshi, tijdens de stille zen zondag op 17 december 2017, als afscheid van Lazuli te Utrecht, dat tien jaar lang onderdak bood aan de Zen Cirkel Utrecht. De transcriptie is gemaakt door Eerwaarde Ben Claessens.

Afscheid nemen, bevat het bijzondere van een naderend moment, waarvan je weet dat het komt en waarop iets definitief stopt. In de aanloop naar een naderend afscheid, krijgt alles een aparte glans, een unieke waarde. Een diep besef van het gegeven dat dingen ophouden. Boeddhisme kent niet echt een woord voor vergankelijkheid. Het Sanskrietwoord  is anitya – geen duur. Dat is iets anders dan dat iets vergaat. Geen duur, het is onbepaald, tijdelijkheid in de meest concrete vorm. Het is er en zo is het er niet. Geen komen, geen gaan. We zijn ondergedompeld in een oceaan waarin iets verschijnt en weer verdwijnt en dat eindeloos zo door. We weten niet waar het vandaan komt en waar het heen gaat, we kunnen nergens de vinger opleggen, we kunnen niets vast houden.

Daar wijdt Dogen over uit in Uji, tijd-zijn. De afgelopen maanden hebben we in de  Zen Cirkel Utrecht deze tekst van Dogen besproken. Een monumentale en lastige tekst. Ongrijpbaar. De tekst laat zich pas ontsluiten als je het terugbrengt naar de ervaring van anitya, geen duur. De ervaring van hier en nu, fysiek aanwezig zijn. Uji stelt tegelijkertijd dat er helemaal niets weggaat. Deze plek blijft bij ons. Net zo goed als de personen van wie we afscheid nemen of die ons ontvallen, in zeker zin helemaal niet weg zijn. Op het moment dat je gaat zitten en je fysiek aanwezig bent, kan het zijn dat deze of gene persoon van wie je afscheid hebt genomen in jezelf verschijnt. Niet in de vorm dat je hem of haar een hand kan geven, maar wel in de vorm van een zeer intieme en levendige nabijheid. Als Uji iets duidelijk wil maken, dan is het dat datgene wat we fysiek zijn, vooraf gaat aan het onderscheid dat we maken over wat wel of niet reëel is. Het gaat vooraf aan wat waar is en wat niet waar is. Er is niet iets dat verloren gaat en er is ook niet iets dat behouden blijft.

De tekst Shoji, geboorte en dood, wordt in de meeste wetenschappelijke tekstverzamelingen van Dogens werk in de tijd vóór Uji geplaatst. Dogen werd in 1200 geboren, hij ging naar China in 1223, verkreeg in 1225 zijn ontwaken en keerde in 1227 terug naar Japan. Hij is de eerste die een Chinese ch’an-lijn op Japans grondgebied overdraagt. Hij schreef in de periode daarna de richtlijnen van zazen, de  Fukan zazengi. In 1233 schreef hij de Genjo  koan, een van de mijlpalen in het Japanse boeddhisme, over het uitdrukken van je eigen natuur, een monumentaal werk met beroemde zinnen als

‘De Boeddha dharma bestuderen is jezelf bestuderen

Jezelf bestuderen is jezelf vergeten

Jezelf vergeten is ontwaken in alles wat zich voordoet

Ontwaken in alles wat zich voordoet is het wegvallen van jouw

lichaam en geest en dat van alle anderen

Het wegvallen van jouw lichaam en geest en dat van alle anderen,

laat geen spoor achter in dit spoorloze bestaan. ’

In 1240 schrijft hij Uji, een nieuwe mijlpaal. Al zijn teksten zijn van een datum en locatie voorzien en eventueel ook voor wie de tekst geschreven is. Maar Shoji is ongedateerd. Deze tekst was tot aan 1690 niet eens bekend. Hij behoorde met 27 andere teksten tot de geheime Shobogenzo. De Shobogenzo, ‘de schatkamer van het ware Dharma-oog’, is het levenswerk van Dogen. Hij begon er in 1227 mee en schreef eraan tot aan zijn dood. Het bevat 96 hoofdstukken. Shoji behoort tot een andere Shobogenzo die men bij toeval vond, in een geheime schatkamer van Eihiji, tijdens een renovatie. In die bibliotheek lagen 28 teksten die niet in de oorspronkelijke Shobogenzo waren opgenomen.

Shoji bevat de taal van Dogen, heel precies, geen woord teveel of te weinig. De tekst is niet zo maar toegankelijk, het is geen vrijetijdsliteratuur. Je moet er voor en mee gaan zitten. Als student filosofie maakte ik kennis met Dogen. Ik vond het vreemde teksten met veel tegenstrijdigheden. Ik dacht vaak: maak nou eens je punt! Kom tot een conclusie! Waar heb  je het eigenlijk over? Je zoekt in zijn teksten naar een ingang maar je komt binnen. In Amerika, in Bar Harbor, bij mijn leraar Genpo Roshi, las ik Dogen als meditatie. Ik nam in de vroege ochtend een zin mee in de meditatie en ging erop ‘zitten’. In een volgend dagdeel nam ik een volgende zin. En zo heb ik in twee periodes van 90 dagen die tekst tot me genomen, erop gekauwd, hem verteerd en langzaam maar zeker daagde er iets. Ze noemden me daar ‘De jongen die Dogen leest om te relaxen’. Maar het was voor mij de enige manier om toegang tot de tekst te krijgen.

Een nieuwe Zen Cirkel onder leiding van Maurice Genko Knegtel Roshi start op maandagavond 24 september, 19.30 uur, in het Graalhuis in Utrecht. Informatie en opgave via https://izen.nl/zen-meditatie/

Zeven ervaringen die je het gevoel kunnen geven dat je ziel door een donkere nacht dwaalt

“Er is bijna geen passie zonder strijd”

– Albert Camus

Als we op het punt staan om ons te verenigen met de oneindige golflengte van de tijdloze trilling dan kan onze oude frequentie ons in een stagnatiecrisis storten. Met vallen en opstaan  probeert die zich af te stemmen op  het kosmische orkest.

Dan hebben we de neiging om te twijfelen aan alles waarvan we dachten dat het waar was. In het slechtste, (meest gunstige), scenario hebben we de neiging om in een existentiële crisis terecht te komen, of betreden we de Donkere Nacht van de Ziel. Maar als het ons lukt om door deze donkere tijd heen te komen, en dat wat ons teneer drukte te overwinnen, dan zullen we ons opnieuw kunnen openen, zelfs meer dan tevoren.

Dit kan ons op onze spirituele reis herhaaldelijk overkomen. En elke keer kunnen we ons nieuwe niveaus van wijsheid eigen maken. Lees hier over zeven ervaringen die je kunnen overvallen in de donkere nacht van de ziel.

1) Je ervaart ego-dood

“Ik kon niet langer met mezelf leven. En er kwam een vraag in me op waar ik het antwoord niet op wist: ‘Wie is die ‘ik’ die niet met zichzelf kan leven? Wat is het zelf?” Ik voelde me een leegte ingetrokken. Ik wist toen niet dat wat er echt gebeurde het door mijn geest gemaakte zelf was, met zijn zwaarte en zijn problemen. Een zelf dat leeft tussen het onbevredigende verleden en de angstige toekomst in. Deze constructie stortte in. Loste op in het niets.

– Eckhart Tolle

Je werkelijkheidsgevoel of je wereldbeeld is verbrijzeld. Je bent de illusoire aspecten van het ego gaan begrijpen, en je zit in een proces waarin je gehechtheden kunt loslaten. Je maakt een heroriëntatie door, een her-identificatie van de grenzen tussen jezelf en de kosmos.

Zoals Stanislas Grof schreef: “Ego-Dood betekent een onomkeerbaar einde van iemands filosofische identificatie met dat wat Allan Watts noemde ‘het ingekapseld ego’.”

Dit wordt ook wel ‘Night of Pan’ (Engelstalige Wikipedia) genoemd: de mystieke staat waarin een ego een kleine dood sterft, in de verwachting om als ziel te worden herboren. In mythologische termen is dit een reis naar de Onderwereld, waar moeilijke opdrachten moeten worden volbracht voordat de held terug kan keren naar de “echte” wereld. (Vertaler: wie zich wil verdiepen in strijd die “de held” moet leveren, vindt fascinerende er mythologische beschrijvingen van in de boeken van Joseph Campbell).

2) Pas als je alleen bent zal je beseffen dat je nooit alleen bent

“Het vermogen om alleen te zijn is het vermogen om lief te hebben. Dit klinkt misschien als een paradox, maar dat is het niet. Het is een existentiële waarheid: alleen mensen die in staat zijn om alleen te zijn, zijn tot liefde in staat, om te delen, om naar de diepste kern van een persoon te gaan – zonder die ander te bezitten, zonder van die ander afhankelijk te worden, zonder die ander te reduceren tot een ding, en zonder aan die ander verslaafd te raken.

Ze gunnen die ander absolute vrijheid, omdat ze weten dat als die ander vertrekt, hij of zij net zo gelukkig zal zijn als nu. Hun geluk kan niet door de ander worden weggenomen, omdat dat geluk hen ook niet door die ander is geschonken”.

-Osho

Je voelt je soms eenzaam en geïsoleerd in de wereld, maar je merkt dat de dingen juist begrijpelijker en samenhangender worden als je alleen bent. Je beseft het ultieme belang van eenzaamheid en mediatie. Je gaat ontdekken dat alleen zijn en zwijgen een heel belangrijk deel uitmaakt van het individualiseren van het ego en het ontplooien van de ziel.

Ieder van ons is een microkosmos binnen een macrokosmos, met kleine sterren in een groter universum, als waterdruppels in machtige kosmische oceaan.

Dit is de grote les over eenzaamheid: we kunnen net zomin de microkosmos  als losstaand beschouwen van de macrokosmos, als de mens als los van de natuur. Beide zijn nodig om het geheel in een holistisch perspectief te plaatsen.

Het is de ondragelijke pijn van eenzaamheid die Kafka beschreef: “Deze ontzagwekkende wereld die ik in me heb. Hoe kan ik mezelf en deze wereld daarvan bevrijden, zonder mezelf in stukken te scheuren. Ik scheur mezelf liever in duizend stukken dan samen met deze wereld te worden begraven.”

3) Je bent anders naar je sterfelijkheid gaan kijken

“Dankzij vergankelijkheid

is alles mogelijk”

– Thich Nhat Hanh

Je bent buitengewoon introspectief geworden. Het gewicht van de tijd zit als een reus op je schouders. Maar je begint te leren hoe je die dynamiek kunt omkeren, en iemand kunt worden die over het vermogen beschikt om in plaats daarvan zelf op de schouders te staan van reuzen.

Je gaat het verstrijken van de tijd meer waarderen: je herinnering aan het verleden, kijkt beschouwelijk naar het heden en onbevangen naar de toekomst. Alles samen is het een gigantische telescopische projectie van je derde oog, dat gericht is op de intrinsieke waarde van sterfelijkheid, en hoe dat betekenis verleent op een manier die niet voor onsterfelijkheid is weggelegd.

4) Het doel van je leven heeft een nieuwe betekenis gekregen

“Vraag niet wat de wereld nodig heeft. Vraag wat jou tot leven doet komen, en ga dat doen. Omdat wat deze wereld nodig heeft mensen zijn die tot leven zijn gekomen.”  

 -Howard Thurman

Je beseft dat de zin van het leven alles is waarvan jij vindt dat het je leven zin geeft. Maar dit is een enorme verantwoordelijkheid die bijna neerkomt op een existentiële crisis. De adem stokt je in je keel.

Je bent nu plotseling verplicht om betekenis te geven aan een verder betekenisloos leven. Het is aan jou, en aan jou alleen, om de held in je eigen verhaal te zijn.

Het is aan jou, en aan jou alleen, om voorbij te gaan aan de kunstmatige scheiding die je hebt gecreëerd tussen jou en de wereld. De berg van betekenisloosheid waar je tot nu toe op hebt gestaan wacht op de vlag van je eigen unieke betekenis die je daar nu in gaat steken.

Het pad naar je eigen betekenis is ontmoedigend, maar het is een pad dat alleen jij kunt lopen.

5) Je bent je meer bewust van de betekenis van je leven

“Vraag telkens als je in de verleiding komt om op dezelfde oude manier te reageren, of je een gevangene van het verleden wilt zijn of een pionier van de toekomst.”

 – Deepak Chopra

Je begrijpt dat vrijheid voorop staat. Maar jezelf vrij willen maken is niet gemakkelijk. Vrijheid is iets dat je doet, niet wat je bent. Vrijheid is geen vast gegeven. Het vergt inspanning, moed en vastberadenheid, meestal tegenover degenen die jou zouden kunnen dwingen om hun wijze van leven te leiden.

Je ziet hoe de inerte, beschaafde mens aan de angst voor de vrijheid is ontsnapt, om te vervallen tot preoccupatie en paranoia.

Je ziet hoe de inerte stijl van leven kan leiden tot nihilisme en tirannie (extremisme).  Je ziet hoe moedig handelen in het aangezicht van inertie een krachtige manier is om de zogenaamde tiran binnen in je te dwarsbomen.

Je wordt langzaam zelf een vrijheid. En hoewel het verschrikkelijk pijn doet, besef je dat het beter is om een onbevredigd vrij mens te zijn dan een tevreden slaaf.

6) Je ervaart anomie en cognitieve dissonantie

“Het is het vermogen van de geest om datgene af te breken

wat het geweten weigert te assimileren.”

 – William Faulkner

Anomie is een uitdrukking die werd gepopulariseerd door de Franse socioloog Émile Durkheim. Het is een aandoening die voortkomt uit een gebrek aan moraliteit en sociale ethiek in de eigen cultuur. Je hebt de pijn van deze toestand ervaren, en je bent bezig die te omarmen en los te laten om je eigen waardengevoel te ontdekken.

Op dezelfde manier is je oude wereldbeeld overtroefd door het nieuwe wereldbeeld dat te weeg is gebracht door de individuatie van je ego en de actualisatie van je ziel. Dit staat bekend als cognitieve dissonantie. Het is een verontrustend gevoel om twee wereldvisies binnen in je te laten botsen. Maar daar werk je je doorheen, en uiteindelijk zul je sterker uit deze strijd tevoren komen.

7) Je beseft dat je vermogen om uit elkaar te vallen en weer samen te vallen je werkelijke kracht is

“Plotseling ben je uit elkaar getrokken om tot leven te komen. En leven betekent pijn, leven is lijden, het leven is een gruwel, maar goeie god, je leeft en het is spectaculair”.

– Joseph Campbell

Je beseft dat dat een gezonde vernietiging mogelijk en zelfs noodzakelijk is. Zoals de hindoe godin Never Not Broken, (Engelstalige site), leer je het vermogen om samen te komen en weer uit elkaar te vallen, telkens opnieuw.

Inderdaad, je ontdekt dat je kracht juist voortkomt uit je vermogen om de Donkere Nacht van de Ziel te ervaren en daar weer uit te komen, met littekens die vlammen als eretekenen.

Je bent constant in de greep van Metanoia*.

Je hebt de vuurproef doorstaan. Je kunt wisselvalligheid aan. Je kracht komt voort uit het vermogen om je aan te passen en om je uit elkaar vallen te overleven en terug te komen, van heelheid en terugvallen, naar een nog sterkere vorm.

©  Bron                                                                                                                 * betekenis Metanoia

Vertaling: Hansjelle Dijkstra

Volle bloed maan en maansverduistering 27 juli 2018 in waterman

Het wordt een zeer bijzondere maansverduistering omdat het ook een bloedmaan is. De verduistering zal zichtbaar zijn zowel vanuit Nederland als vanuit België en het blijkt de langste maansverduistering te zijn van deze eeuw. Maar heel bijzonder wordt het als je naar het uur kijkt, de volle maan bereikt namelijk haar volheid op exact 22;22u

Het getal 22

Het is een meestergetal, verbonden met wilskracht, moed en het vormgeven in de materie (het scheppen). Om te scheppen heb je inderdaad een duidelijke wens nodig waarop jij de kracht van je wil richt. Je hebt discipline nodig om moed te houden en je hebt creativiteit nodig om groots te denken. Het getal 22 is het getal van meesterschap door evenwicht en harmonie. Twee= ziel en mind werken samen en vinden hun spiegelbeeld terug in de materie. Dit is de essentie van schepping. Het getal 22:22 verwijst naar een bewust scheppen want je weet dat wat je nu schept, de structuur is voor morgen.

Verduistering op 22

De uitdaging van deze verduistering ligt in het blootleggen van je minderwaardigheidscomplexen. De bloedmaan wil dat je je bewust bent van hoe jij jezelf opoffert vanuit minderwaarheidswaanzin. Jij, iedereen, is van jongsaf aan meesterlijk in het pogen hetzelf minder waardig te maken.

Deze maan benadrukt met het dubbele meestergetal 22 dat het tijd is om BEWUST te leren leven in de 4de dimensie. De 4de dimensie of de dimensie van het hart, is een nog onbegrepen concept. De 3de dimensie was het verhaal van angst en gebrek, de 4de dimensie leert je dat materie enkel kan bestaan vanuit antimaterie (gedachten en wilskracht) Binnen de 4de dimensie leer je te handelen vanuit je hart in plaats vanuit angst en gebrek. Wat je nu mag leren begrijpen is dat de materie zich voegt naar jou , terwijl in de 3de dimensie de mens zich voegde naar de materie. Jouw scheppend denken is de kracht die de materie vormgeeft.

Kijk eens bij jezelf hoe jij jezelf offert? Wat is je excuus om niet te doen wat je graag zou willen doen, om niet te doen waar je gevoel je toe oproept? Welke drijfveer heb jij om uit je eigen verhaal te stappen en de ander op de eerste plaats te stellen? Welke excuus houdt je geketend aan angst en onzekerheid?

Bloed maan, verduistert in waterman

De rode gloed krijgt de maan omdat ze nog indirect zonlicht oppikt. Symbolisch toont ze je dat je ego je laat bloeden. Je ego laat je dingen van jezelf offeren. En met de zon in leeuw, wordt het klaar en duidelijk dat je jezelf opoffert vanuit drama. Leeuwen die uit balans zijn , zijn één en al dramatiek en drama. De zon in leeuw toont dat we ons meesterschap offeren op het altaar van drama.

Waterman energie draait rond vrijheid, humaniteit en het handelen vanuit en voor het hoogste goed. De verduistering schept de ideale baarmoeder om ongestoord bewust te worden van je ego en hoe jij je eigen vrijheid en handelen voor het hoogste goed, opoffert voor een valse vorm van zekerheid en controle.

Neem je tijd om bij jezelf na te gaan hoe:

  • – eerlijk en trouw jij bent aan je eigen gevoel en via welke excuses jij jezelf laat bloeden (opoffert)
  • – flexibel, origineel en vindingrijk jij bent en onder welke plichten en vormen van controle jij jezelf verstart en verstikt
  • – onafhankelijk en slim jij bent en waarom jij je nog afhankelijk maakt van iets buiten jezelf
  • De waterman energie heeft een sterke wil en overtuiging, vanuit de eigen waarheid. Maar is eerlijk en sterk genoeg om de mening bij te sturen als blijkt dat de visie tekort schoot.

Hoe sterk sta jij al in je eigen schoenen? Moet jij nog je visie verdedigen of voel je je al vrij en krachtig genoeg om, je ego los te laten en om te groeien vanuit de wisselwerking met de ander.

Waterman en originaliteit

Hoe kan je origineel zijn? Dat doe je door je gevoel te volgen. Je gevoel is altijd glashelder maar wordt opgeofferd ten voordele van logica en ratio. Logica is altijd oude koek, het verleden. De waterman wil je leren stromen, en net als water de gemakkelijkste weg te kiezen. Als je leert leven en handelen (je mannetje staan) vanuit je gevoel (water is het symbool voor gevoel) dan kom je in de waterman energie. Zoals je ziet laat de waterman het water van hoog naar beneden stromen wat verwijst naar het feit dat je gevoel verbonden is het hoger, je ziel. Je ziel communiceert met jou via je lichaam door je te laten voelen wat voor JOU juist en goed voelt. Dus wat voor jou goed voelt kan voor mij juist omgekeerd zijn.

De zon werpt haar licht op de maan, vanuit de overzijde in leeuw. Zon in leeuw, het schitteren via drama en tranendal wordt hier in balans gebracht met het leven vanuit vrijheid en zijn. Kijk eens welke drama’s jij nog voedt in je leven? Kijk eens hoe jij jezelf interessant probeert te maken met pijn en lijden.

Leeuw uit balans leeft vanuit emoties in plaats van uit gevoel. Waterman wil je leren uit de verslaving van je emoties te stappen en je leven veel eenvoudiger te maken. Voelen is : dat voelt goed en geeft me energie of niet = doodeenvoudig een ja of nee. Emoties, beslaan een heel scala aan drama bijv. mijn man/ vader is een narcist of ik ben een betweter en moet mijn leven beteren of ja maar ik ben ziek en kan niet…..Hoe zou je leven eruitzien zonder al deze drama’s? Ben je bang dat je leven dan saai wordt? Kan jij je inbeelden dat je vrij bent om te proeven en te experimenteren?

Aan jou nu de keus of je jezelf blijft offeren op het altaar van emoties en drama of je eindelijk wil kiezen voor vrijheid en het leven en handelen voor je eigen hoogste goed. Als je leert handelen voor je eigen hoogste goed, betekent dat automatisch dat jij ook op die manier met de ander zal omgaan. Houden van jezelf is automatisch houden van de ander 22 jij en ik zijn dezelfde. Jij en ik zijn zowel hemel als aarde en samen vormen we de materie 2+2= 4 het cijfer van de materie en 4de dimensie.

Mars retrograde conjunct met de maan

Tot 28 aug loopt mars retrograde en  zorgt voor een zeker ingetogenheid. Wat nodig zal zijn want je zal nu in situaties gebracht worden waarbij jij zal menen te ervaren, dat jij jezelf niet krachtig en direct mag uiten. Wees je ervan bewust dat dit een denkbeeld is. Bekijk de dingen neutraal zonder oordeel en je zal merken dat je ervaring of beleving veranderd. Je oude patroon van zelfsabotage wil de kosmos nu blootleggen. Veel kans dat je nu uitgedaagd zal worden om voor jezelf op te komen, vanuit een eerlijk en authentiek stem te geven aan jezelf. Het is je recht en taak om jezelf krachtig en direct te uiten vanuit je gevoel.

Je kan overweldigt worden door twijfel en dit alles omdat je zou leren eerst te voelen in plaats van eerst na te denken. Mars laat je handelen asap aansluiten op je gevoel, het spontaan en authentiek reageren. Maar dankzij de retrograde stand, zal dit gebeuren vanuit een spontane macht (je ziel) ipv uit onmacht.

Merk je dat je er nu heel veel twijfels en frustraties naar boven komen , maak het jezelf dan gemakkelijk. Stel jezelf volgende vraag: “ Wat schenkt me vrijheid? Ik hoop dat je al ontdekt hebt dat enkel geluk je vrijheid schenkt. Maar wat is geluk? Je goed voelen. Wat is je goed voelen? Je vervult weten van levensvreugde.

Nu dit zo duidelijk is, wordt het heel eenvoudig om je twijfels op te lossen. Doe wat je vreugde en energie oplevert en je twijfels verdwijnen als sneeuw voor de zon. Hoe ontdek je wat je vreugde en energie oplevert? Tja door te voelen hé en voelen is heel simpel, voelt goed of niet = zwart of wit.

Wonen en goed in je vel zitten

Met de vorige nieuwe maan in kreeft werden er zaadjes gepland en twijfels uitvergroot inzake gezin en wonen. Dat proces komt nu naar een punt waarop je geconfronteerd wordt met het eindelijk durven in alle vrijheid voor jezelf te wensen wat je echt wil hebben.

Maan staat nu ook dicht bij de zwarte maan, waardoor je blinde vlekken (je eigen drama) voelbaar worden. Maan maakt een uitdagend aspect met uranus dus je blinde vlekken kunnen je krachtig overvallen. Je zal zeker ruim de kans krijgen om ermee in contact te komen maar dit betekend dat je uit je valse comfortzone zal worden gekegeld. Met andere woorden, je krijgt hier een prachtige kans om uit te breken, het persoonlijke drama los te laten en om in alle vrijheid ja te zeggen tegen je ziel.

Probeer mee te werken want dit hele proces zal zeer belangrijk zijn naar je toekomst toe, omdat de zon conjuct staat met de noordelijke maansknoop (jouw lotsbestemming). En aangezien dat in leeuw is, verwijst het naar het feit dat jij nu de koning of centrum van je eigen leven mag worden. De as maan waterman-zon leeuw = Vrij om je hoger zelf gestalte te geven of te kronen tot koning.

Venus conjunct vertex 7de huis

Het is belangrijk om voor jezelf nu uit te maken wat je een goed gevoel geeft en wat bij jou past en wat niet. Wanneer je leert terug dichter bij jezelf te gaan leven, zal dat automatisch zijn impact hebben om relaties. Relaties zullen veel meer aanvullend en voedend worden. Tweeling zielen zullen hierdoor in staat gesteld worden om samen te komen. De vertex staat voor het bewustworden van jezelf. Samen met venus gaat het hier over eigenliefde en het handelen vanuit liefde naar jezelf.

De leeuwenpoort op 8-8

Deze zal ervoor zorgen dat ego en drama (de oude overlevingspatronen) het moeilijker en moeilijker zullen krijgen. Nieuwe codes van zelfbevrijding en vernieuwing worden dan weer collectief ingebracht. Andere vormen van samenleving vanuit broederschap (de waterman invloed) en vanuit het eigen bewustzijn zullen versterkt worden.

Isabelle Lambrecht
http://www.zichtbaar.be

12 juweeltjes van de Dalai Lama deel 2

Als iemand niet naar je glimlacht, wees dan vrijgevig, en bied hem jouw glimlach aan. Niemand heeft meer behoefte aan een glimlach dan mensen die niet naar een ander kunnen glimlachen.

Vandaag is het de juiste dag om lief te hebben, te geloven, en te doen. En vooral om te leven.

Het belangrijkste doel in ons leven is anderen te helpen. En als je hen niet kunt helpen, doe hen dan tenminste geen pijn.

Als je praat herhaal je alleen maar iets dat je al weet. Maar als je luistert leer je misschien iets nieuws.

Maak je geen zorgen als iets niet kan worden opgelost, Als het niet kan worden opgelost, voegt het niets toe er je zorgen over maken.

We kunnen al het andere afwijzen: religie, een ideologie, en alle ontvangen wijsheid. Maar we kunnen niet ontsnappen aan de noodzaak van liefde en compassie. Dat is ware religie. Daar heb je geen tempel, moskee, kerk of synagoge voor nodig, En ook geen ingewikkelde filosofie, doctrine of dogma. Ons eigen hart, onze eigen geest, zijn de tempel. De passende doctrine is compassie. Liefde voor anderen en respect voor hun rechten en waardigheid, ongeacht wie of wat ze zijn: uiteindelijk zijn zij alles wat we nodig hebben.

Volg de 3 R’s: Respect voor jezelf, Respect voor anderen, Responsibility (verantwoordelijkheidsgevoel) voor al je activiteiten.

Zegeningen komen niet van buitenaf, maar van binnenuit. Welke zegeningen we ook ontvangen, ze zijn het gevolg van onze eigen inspanning en onze positieve acties.

Op deze planeet zijn we allemaal een soort toeristen. Niemand van ons kan hier voor altijd blijven wonen. Het langste verblijf is ongeveer honderd jaar. We zullen tijdens ons verblijf moeten proberen om een goed hart te hebben, en om iets positiefs en iets nuttigs te doen. Of we nu een paar jaar leven of een hele eeuw, het zou spijtig en verdrietig zijn als we die tijd zouden doorbrengen met het verergeren van problemen die schadelijk zijn voor andere mensen, dieren en het milieu. Het allerbelangrijkste is een goed mens te zijn.

Als je denkt dat alles de schuld van anderen is, zal je veel te lijden krijgen. Als je je bewust wordt van het feit dat alles uit jouzelf voortkomt, leer je zowel vrede als vreugde kennen.

Waar geluk komt voort uit een gevoel van innerlijke vrede en tevredenheid. Je kunt dit bereiken door het ontwikkelen van altruïsme, liefde en compassie, en door het uitbannen van woede, egoïsme, en hebzucht.

Wijsheidcitaten in de Upanishads over het Zelf

In India wordt een verscheidenheid aan oude spirituele geschriften gekoesterd door volgelingen van het Hindoe geloof. Hoewel de Veda’s worden beschouwd als de grondtekst van ‘s werelds oudste religie, en van inspirerende heldendichten als de Ramayana en de Mahabarata, komen de Upanishads vanwege hun transcendente  wijsheid het dichtst bij de harten van Hindoes.

In deze iconische verzameling teksten maakt de lezer kennis met wat de Engelse auteur Aldous Huxley beschrijft als Perennial Philosophy, de bron van elk religieus geloof. Men gaat ervan uit dat de Upanishads, wat ‘neer zitten bij’ betekent, een verwijzing is naar een student die geestelijke kennis van een leraar ontvangt. Ze zijn geschreven tussen 800 en 500 voor Christus, toen er een belangrijke maatschappelijke transformatie in India plaatsvond.

Tot dit moment in de geschiedenis van India bepaalde de traditionele Vedische religieuze orde maatschappelijke rollen. Brahmanen, een priesterschapskaste, waren de enigen die mochten deelnemen aan bepaalde spirituele oefeningen. Dit veranderde echter toen zogenaamde ‘gewone mensen’ hun aandacht verlegden van wereldse doelen naar spirituele aspiraties. Ze transformeerden tot de wijzen die in de Upanishads worden genoemd. Om deze redenen worden de heilige geschriften ook Vedanta genoemd, een van de zes basisuitgangspunten van het Hindoeïsme, en ze verwijzen naar ‘het einde’ of ‘het laatste hoofdstuk’ van de Veda’s.

Omdat er meer dan 200 op zichzelf staande Upanishads zijn die op verschillende tijdstippen door verschillende onbekende auteurs zijn samengesteld, waarvan er een stuk of tien het belangrijkst zijn, verschillen de woordkeus en de theologische leer van uiteenlopende Upanishads van elkaar.

Maar toch, zoals je hier zult kunnen ontdekken door de volgende wijsheidcitaten uit de Upanishads te onderzoeken, komt er een aantal gemeenschappelijke thema’s duidelijk uit naar voren. De begeleiding van de leraar is er altijd op gericht om leerlingen te helpen om zich hun Atman te realiseren. Of ‘de ziel van puur bewustzijn’, dat deel uitmaakt van Brahman. Van het ene eeuwige Zelf dat ons allen met elkaar verbindt.

“Je bent dat wat je diepe, bezielende verlangen is. Zoals je verlangen is, is je wil. Zoals je wil is, zijn je daden. Zoals je daden zijn, is je bestemming.”

“Hij die alle wezens in zijn Zelf herkent, en zijn Zelf in alle wezens, zal geen lijden kennen; want als je in alle schepselen je ware Zelf herkent, verdwijnen je jaloezie, verdriet en haat. “

“Dromen zijn echt tot zolang ze duren. Geldt hetzelfde voor onze levens? “

“Tijd, aard, noodzaak, de elementen, energie, intelligentie – Geen van deze kan de Eerste Oorzaak zijn. Het zijn invloeden waarvan het enige doel is om het Zelf op te tillen boven plezier en pijn. In de diepten van hun meditatie zien wijzen binnenin zichzelf de Geliefde die in het hart van elk schepsel woont. “

“Het Zelf is overal. Helder is het Zelf, ondeelbaar, onaangeraakt door de zonde. Immanent en transcendent. Hij is het die de kosmos samenhoudt. “

“Zoals hetzelfde vuur verschillende vormen aanneemt als het voorwerpen in zich opneemt die qua vorm verschillen, neemt het Zelf de vorm aan van elk schepsel in wie hij aanwezig is.”

“Het weten dat de zintuigen gescheiden zijn van het Zelf, en dat de zintuiglijke ervaring vluchtig is, maakt ons niet treurig.”

“Het Zelf, zuiver bewustzijn, straalt als het licht in het hart en wordt omringd door de zintuigen. Het lijkt te denken, het lijkt te bewegen. Het Zelf echter slaapt noch ontwaakt, noch droomt.”

“Als alle verlangens die in het hart opwellen worden verworpen, wordt het sterfelijke onsterfelijk. Als alle verstrengelingen die het hart in hun greep houden worden losgelaten, worden stervelingen onsterfelijk. Hier in dit leven.”

“Zij die het Zelf realiseren krijgen toegang tot de vrede die een volledige zelfbeheersing en een volmaakt geduld met zich meebrengen. Ze zien zichzelf in iedereen en iedereen in zichzelf. Het kwaad kan hen niet overwinnen omdat ze alle kwaad al hebben overwonnen. Zonde kan hen niet verslinden omdat ze alle zonden al hebben verslonden. Vrij van het kwaad, vrij van zonde en twijfel leven ze in het koninkrijk van Brahman. “

Hij die rijk is aan kennis van het Zelf, begeert geen externe macht of bezit

“Er is maar één manier om het Zelf te kennen, en dat is om dat Zelf te realiseren. De onwetenden denken dat het Zelf gekend kan worden door het intellect. Maar verlichten weten dat hij voorbijgaat aan de dualiteit van kenner en het gekende. “

“Hij is overal, hoewel we hem niet zien. Maar beminde, het Zelf is overal in alle dingen.  Er is niets dat niet van hem afkomstig is. Van al wat bestaat is hij het innerlijkste Zelf. Hij is de waarheid. Hij is het allerhoogste Zelf.”

“Men kan zeggen dat de geest twee kanten heeft, zuivere en onzuivere. Gedreven door de zintuigen wordt de geest onzuiver; maar met de zinnen onder controle, wordt de geest zuiver. Het is de geest die ons bevrijdt of tot slaaf maakt. Gedreven door de zonde raken we gebonden; als we de zintuigen in onze macht hebben worden we vrij. Zij die op zoek zijn naar vrijheid moeten hun zintuigen in bedwang houden”.

“Zoals de zon het oog van de wereld is, en niet kan worden aangetast door wat in onze ogen defecten zijn, noch door ogenschijnlijke objecten, kan het ene Zelf, dat in alles woont, niet worden aangetast door de kwaden van de wereld. Want Zelf overstijgt alles! “

Het Zelf, dat in alles woont, zal niet worden aangetast door de kwaden van de wereld

“Het Zelf is de bron van blijvende vreugde. Onze harten zijn vervuld van vreugde door Zelf verankerd te zien in de diepten van ons bewustzijn. Als Zelf er niet was, wie zou dan ademen, wie zou dan leven? Hij is het die elk hart met vreugde vervult. ‘

“Er is geen vreugde in het eindige; er is alleen vreugde in het Oneindige. “

“Het Zelf is in alles. In alle goden, in de vijf elementen, aarde, lucht, vuur, water en ruimte; in alle schepselen, groot of klein, voortgekomen uit eieren, uit baarmoeders, uit hitte, uit de scheuten van planten, paarden, koeien, olifanten, mannen en vrouwen; het Zelf is in alle wezens die kunnen lopen, in alle wezens die vliegen en in alles dat wandelt noch vliegt. ”

“Het Zelf is verborgen in de harten van iedereen, zoals boter schuilgaat in room. Realiseer het Zelf in de diepten van je meditatie. De Heer van Liefde is de allerhoogste realiteit, en het doel van alle kennis. “

“Zoals het web uit de spin tevoorschijn komt, en zoals planten uit de Aarde ontspringen, zoals het haar uit een lichaam groeit, zeggen de wijzen, komt dit universum voort uit het onsterfelijke Zelf, de bron van leven.”

bron

© Patrick Zeis

 

Vertaling: Hansjelle Dijkstra

Vrouwen

Er is al geruime tijd wat gaande rondom ‘vrouwelijke energie’ en sinds de #metoo ontploffing zoek ik naar de juiste woorden. Gisteren kwam weer een puzzelstukje.

Vrouwelijke en mannelijke energie is in een eeuwige dans verstrengeld. Met elkaar op zoek naar een dynamisch evenwicht. Waarbij je vrouwelijke energie kunt beschrijven met kwaliteiten die lijken op o.a. die van water; verbindend, contactzoekend, aanpassend, magnetisch, stromend en in essentie richtingloos. En mannelijke energie met woorden als stevig, focus, duidelijk, begrenzing, bescherming en steunend. Het beschrijven van deze twee kwaliteiten is eindeloos omdat de hele schepping bestaat uit deze twee essenties.

Uiteraard biedt ieder mens ruimte aan beide type energieën in zichzelf. Echter, ben je een man, dan voel je je vaak het prettigst wanneer je je vrij voelt om je mannelijke energie uit te drukken. Schaamteloos je eigen kracht en focus aanwenden. Om zo, in de reflectie daarvan in de buitenwereld, je eigen innerlijke waarde, gevoel voor schoonheid, liefde en wijsheid te herkennen. ‘Bevruchten’ is dan ook een ‘mannelijke’ kwaliteit, letterlijk en symbolisch. Om dit vrij van schaamte en schuld te kunnen doen, helpt het om jezelf later weer te kunnen opladen, ontladen en ontspannen. Je  moet je focus kunnen laten gaan in een ‘bodem’ of ‘thuis’. Een toestand of plek waarin je mag uitrusten en opnieuw kracht kunt opbouwen. Zonder deze ‘vrouwelijke voeding’ wordt het mannelijke niet aangevuld en verhard het of wordt het inflexibel.

Andersom geldt voor veel vrouwen dat ze zich prettig en veilig zouden willen kunnen voelen tijdens het tonen van hun vrouwelijke kant; in staat tot overgave, ontvangen van adoratie, bieden van koestering en het toelaten van intimiteit voorbij hun eigen grens. Om dat te laten gebeuren hebben ze behoefte aan een betrouwbare, innerlijke mannelijke kant die ingrijpt wanneer het onveilig wordt, of wanneer een situatie niet langer wederkerig is. Als de innerlijke mannelijke kant dit (nog) niet kan bieden, zijn er genoeg mannen die deze taak al te graag op zich nemen. Maar zoals veel mannen uit ervaring weten; het luistert nogal nauw hoe ver een vrouw je toelaat. Hoe ver ze opengaat. Daaraan kun je als man je vaardigheid aflezen om te herkennen wat zich afspeelt in en tussen jou en de ander. En ja… daarvoor moet je je eigen vrouwelijke kant kunnen inschakelen.

Door de golf aan #metoo ontboezemingen wordt duidelijk dat er zowel aan de mannelijke als vrouwelijke kant veel pijn, verwijten en onbegrip leven. Veel mannen weten niet hoe ze nog voldoende toegang kunnen krijgen tot de diep vrouwelijke kwaliteiten van overgave, acceptatie en intimiteit, niet in zichzelf en daardoor ook niet bij de ander. Vrouwen zijn vergeten hoe ze zelf te alle tijden verantwoordelijkheid kunnen en zouden moeten nemen voor het beschermen van hun innerlijke kwaliteiten. Ze zullen altijd kwetsbaar zijn wanneer ze dat niet voor zichzelf doen. Die beschermende taak kunnen we, zowel mannen als vrouwen, niet alleen bij de ander of de maatschappij neerleggen.

Wanneer ‘het mannelijke’ de meer kwetsbare kwaliteiten van ‘het vrouwelijke’ ten volle herkent, bevordert en op waarde schat, is er geen drempel om voldoende toegang ertoe te krijgen. Zoveel je wil. ‘Het mannelijke’ is in essentie zelfs in staat om ‘het vrouwelijke’ veilig voorbij haar eigen grenzen te begeleiden. De meeste vrouwen maken bewust of onbewust altijd een snelle inschatting of de man in kwestie daartoe in staat is; in elke situatie en elke keer opnieuw. Dus ja, als man word je inderdaad steeds opnieuw beoordeeld en vaak afgewezen.

Maar… wat nou als de toename van openlijk getoonde vrouwelijke energie doorzet? Wat nou als ‘de vrouw’, collectief en mondiaal, vergeten vrouwelijke kwaliteiten in ere herstelt en deze weer leert ‘bemensen’. Deze met trots en waardigheid gaat uitdragen en haar handelen weer laat sturen door deze vrouwelijke kwaliteiten.

De magie, het weten van de vrouw, is sinds jaar en dag een aspect van het leven waar we maar weinig van terugzien in dit tijdperk. Het is een kant van vrouwen waarmee ze de vloer aanvegen met de gemiddelde man. Het is een kant van vrouwen waarmee ze in bijvoorbeeld het oude Egypte grove uitbuiting van mannen konden laten plaatsvinden. Maar het is ook de helende, genezende kant van vrouwen. Het laten smelten van het leed, het weghuilen van de trauma’s, het opschonen van de schade. Het tot ontploffing brengen van onwaarheden. Steeds opnieuw alles herstellen. Keer op keer. Onvermoeibaar sussen en troosten, verleiden en afleiden. De waarheid achter illusies zien en het herkennen van diepe verbindingen en patronen.  Voorsorteren en voorkomen. De informatie herkennen die niet zichtbaar is voor het blote oog.

Als deze vrouw terugkeert in de maatschappij, wordt zij de kat die met de muis speelt.

Wanneer de rivier weer volraakt met de kwaliteit van water, de vrouw weer onbeperkt vrouw wordt, dan kunnen er wel eens overstromingen aankomen die we nu niet voor mogelijk houden. Dan kan het vermogen van de huidige generaties mannen om dammen en kades te bouwen voor deze rivieren ontoereikend blijken. Dan kan een harmonisch evenwicht tussen beide polen opnieuw uitblijven. Het water zal dan aan alle kanten, uit alle gaten, onbeteugeld de bevrijding opzoeken. Het water zal de blokkades uitlachen, links en rechts overspoelen en negeren. Dat water zal hoe dan ook zijn weg vervolgen.

Het lijkt me daarom aan te raden dat iedere man zich gaat verdiepen in de vrouwelijke kwaliteiten die mondiaal op grote schaal aan het ontwaken zijn. Ik kan alleen voor mezelf spreken maar de godinnen uit de Griekse mythologie lijken er heilig bij!

BronL https://aukjevandevorstenbosch.com/ 

Boeddha’s basics 9: juiste inspanning, aandacht en aanwezigheid

De laatste drie oefeningen van het achtvoudige pad zijn tezamen te beoefenen in de formele, geritualiseerde zitmeditatie (zie hieronder) en elk individueel, op de plek waar je bent, in de dingen die je doet.

‘Juiste inspanning’ (samyagvyayana)

Een van de oorzaken van duhkha, het aanlopen van de as van het wiel van mijn leven, is het energetisch vastzetten van mijn energie in een object van weerstand of verlangen. De beoefening van ‘juiste inspanning’ is het energetisch afstemmen op de energie die me draagt in een situatie. Hiertoe zal ik mijn verkramping rond het object van mijn weerstand of verlangen moeten loslaten, minder doen, minder inspanning leveren, om vervolgens af te stemmen op het resoneren met de energie in de situatie. Dit afstemmen is te vergelijken met het stemmen van de snaren van een sitar, zoals de historische Boeddha eens heeft gezegd. Eerst stem je de snaar te strak, je doet te veel. Dan stem je hem losser, je doet te weinig en dan klinkt de snaar ook niet. Vervolgens blijf je stemmen, totdat de snaar precies resoneert met de andere snaren van de sitar. Uiteindelijk betekent de juiste inspanning geen inspanning, maar een gedragen worden door de energieën binnen een situatie, precies zoals de Chinese wijze Lau-tse dit verwoordde in het achtenveertigste hoofdstuk van zijn befaamde Tau Te Tsjing:

‘Wie studie beoefent, wordt dagelijks meer. Wie de Weg beoefent, wordt dagelijks minder. Van minder wordt het minder, tot het komt tot daadloosheid (wu-wei). Door daadloosheid is er niets dat niet wordt gedaan.’ Ik word gehandeld…

‘Juiste aandacht’ (samyaksmrti)

Een andere manier om de vastgezette energie op een object van weerstand of verlangen los te laten en terug te keren tot mezelf, tot mijn integrale existentie, fysiek en mentaal, is om mijn aandacht te richten op bijvoorbeeld mijn ademhaling en deze aandachtig te volgen, adem in, adem uit… Er wordt gezegd dat dit de meditatieoefening van de Boeddha was, toen hij met gekruiste benen zeven dagen lang onder een oude ficusboom te Bodh Gaya zat, voor zijn ontwaken. We kunnen deze oefening in juiste aandacht vanzelfsprekend ook in elke andere activiteit dan het zitten in meditatie verrichten. We kunnen wandelen in aandacht, de ene voet aandachtig voor de andere plaatsend, zoals de Vietnamese zen leraar Tich Nhat Hanh dit onderwees. We kunnen aandacht hebben voor de dagelijkse handelingen die we verrichten, het met aandacht thee of koffie drinken, de beker aandachtig naar mijn mond brengend, met aandacht proeven en slikken, de beker weer aandachtig terugzetten op de tafel, et cetera. Moeilijker is het om aandachtig de emotie te volgen die opkomt in de situatie waarin ik me bevind, van het oprijzen, naar het tot volle wasdom komen en weer verdampen. Of het met aandacht volgen van een gedachte die oprijst, zich ontvouwt en weer verdwijnt. Het zijn allemaal oefeningen in ‘mindfulness’ die we op de plek waar we ons bevinden, in de handeling die we daar verrichten, in praktijk kunnen brengen. Deze oefeningen in mindfulness gaan terug op de aloude vipassyana meditatie die door de historische Boeddha aan zijn leerlingen is onderwezen:

‘Een ijverige monnik die de dingen helder begrijpt en oplettend is, leeft terwijl hij de handelingen van zijn lichaam waarneemt, en de hebzucht en afkeer ten aanzien van de wereld van het lichaam overwonnen heeft; terwijl hij zijn gevoelens waarneemt, en de hebzucht en afkeer ten aanzien van de wereld van de gevoelens overwonnen heeft; terwijl hij de activiteiten van zijn geest waarneemt, en de hebzucht en afkeer ten aanzien van de wereld van zijn geest overwonnen heeft; terwijl hij de mentale objecten waarneemt, en de hebzucht en afkeer ten aanzien van de wereld van mentale objecten heeft overwonnen.’ Sattipatthana-sutta, Majjhima Nikaya 10. ‘Overwonnen hebben’ is in concreto energetisch losgelaten hebben.

‘Juiste aanwezigheid’ (samyaksamadhi)

‘Zorg ervoor dat je kleding los en netjes zit. Plaats je rechterhand op je linkervoet en je linkerhand op je rechterhand terwijl je duimtoppen elkaar zachtjes raken. Plaats je handen in deze positie voor je lichaam zodat beide duimtoppen zich ter hoogte van je navel bevinden. Strek je lichaam en zit rechtop. Leun niet naar links of rechts, nijg niet naar voren of naar achteren. Je oren moeten op een lijn liggen met je schouders en je neus op een lijn met je navel. Laat je tong tegen je gehemelte rusten en adem door je neus. Je mond moet gesloten zijn met je tanden zachtjes tegen elkaar. Je ogen moeten geopend zijn, niet te wijd maar ook niet te nauw. Nadat je lichaam en geest op deze wijze in orde hebt gebracht, adem je in en weer helemaal uit.

Zit stevig in intimiteit en denk niet-denkende. Hoe je niet-denkende denkt? Zonder te denken. Dit is de kunst van zitten in zen. Zitten in zen is niet leren te concentreren. Het is de werkelijkheidspoort van groot gemak en vreugde. Het is het onbezoedelde beoefenen-ontwaken. ‘ Fukanzazengi, Dogen Zenji

Het bovenstaande citaat betreft de formele beoefening van geritualiseerde zit meditatie, zazen of shikantaza, ‘alleen maar zitten’. Het is de moeilijkste vorm van meditatie, juist omdat er helemaal niets is om te doen en niets is waarop ik me kan richten. Er is enkel het zittende lichaam waarnaar ik kan terugkeren, als ik mijn vastgezette energie op het object van mijn verzet of verlangen heb losgelaten. Tegelijkertijd is het ook de gemakkelijkste en meest directe meditatieoefening: alleen maar zitten en zijn, zonder meer, zonder minder. Ik word gezeten, in mijn lichaam borrelen spontaan gedachten op zonder dat ik denk en ik weet me gedragen door de energieën in de situatie. Hier ben ik terug bij mezelf, bij sukha, het moeiteloos en vreugdevol stromen van mijn zijn. Hier vind ik nirvana, de onverstoorbare vrijheid van geest, waarin niets wordt uitgesloten.

Om zo naar mezelf terug te gaan, naar mijn aanwezigheid in de situatie en de situatie in mij, zal ik echt in mijn lijf moeten zijn, zowel tijdens de formele meditatie als in mijn dagelijkse activiteit. Ik zal moeten leven vanuit mijn buik, ademend naar mijn onderbuik toe, gedragen door mijn hara, tien centimeter onder mijn navel. Ik zal mijn ledematen moeten voelen, staande op mijn voeten, zittend op mijn zitbeentjes, grijpend met mijn handen, tastend met mijn vingers. Wat ik hoor, wat ik zie, wat ik voel, wat ik proef, brengt me terug naar mezelf, naar mijn integrale existentie, mijn incarnatie, waar het Ongeborene mijn individuele bestaan met schittering en vreugde vervult. Dit lijf is mijn toevlucht, maar dit lijf is niet van mij. Het is een instrument in de handen van alle krachten en condities van de situatie waarin ik me thans bevindt, om daarin precies datgene te doen dat klopt.

Boeddha’s basics 8: juiste gedrag en juiste levenswijze

‘Alles wat hem over zen werd gevraagd beantwoordde meester Gutei

eenvoudig met het opsteken van een vinger. Eens vroeg een bezoeker

aan Gutei’s jonge bediende: ‘Waaruit bestaat de leer van je meester?’

Toen stak de knaap eveneens een vinger op. Toen Gutei dit hoorde,

sneed hij de jongen met een mes zijn vinger af. Huilend van pijn liep de

jongen weg. Gutei riep hem na. Toen de jongen zijn hoofd omdraaide,

stak Gutei een vinger op. Toen werd de jongen plotseling verlicht.

Toen Gutei op sterven lag zei hij tot de verzamelde monniken:

‘Deze één-vinger-zen heeft Tenryu aan mij doorgegeven. Ik heb hem

mijn hele leven gebruikt maar niet alles eruit gehaald wat erin zit.’ Na

deze woorden trad hij het nirvana binnen.’

Mumonkan, ‘De Poortloze Poort’, casus nr. 3.

 

Door middel van mijn spreken en handelen drukt het Ongeborene zich uit in de wereld. En het doet dit in elke handeling, hoe onbeduidend ook en op mijn hoogst individuele wijze. In mijn spreken en handelen komen het onpersoonlijke absolute (het Ongeborene) en het persoonlijke relatieve (mijn eigenheid) samen. In feite spreekt en handelt het Ongeborene altijd door me heen, ook als ik denk dat ‘ik’ dat ben. Als ik sterk bevangen ben door de gedachte dat ik het doe, beperkt dat evenwel het vrije functioneren van het Ongeborene. Dan stroomt mijn energie niet meer vrijelijk en ben ik geboeid door de gedachten aan ik, mij, mijn. Dan is er duhkha, het wringt, wrijft, knelt in mijn kern, de as van het wiel van mijn leven loopt aan, het stokt. Eigenlijk kan ik de dingen alleen op mijn botte wilskracht doen, ze ontstaan niet organisch vanuit de situatie waarin ik me bevind, noch zijn ze daarop afgestemd.

Dus, ofschoon het Ongeborene altijd door me heen werkt in mijn spreken en handelen, kan ik in mijn spreken en handelen stokken of stromen ervaren. Wanneer mijn handelen bedacht, berekenend of gekunsteld is, zoals in de bovenstaande koan, werkt het Ongeborene zonder twijfel door me heen, maar beperkt, gemankeerd. De oefening in het juiste handelen nodigt me uit om telkens weer terug te gaan naar mezelf, mijn lichaam en de situatie waarin het zich bevindt en contact te maken met wat zich in mijn handelen tot uitdrukking brengt. Daar werkt de Eeuwige in de eindige wereld.

Het ‘juiste gedrag’ betekent niet moreel ‘goed handelen’, het is geen ethisch imperatief. Vergelijk de bovenstaande koan, het afsnijden van een vinger is ethisch niet goed te noemen. Maar het gedrag is afgestemd op de situatie, het rijst op in intimiteit met de situatie en betreft wat in de situatie ondersteunend en ‘juist’ is om te doen, in dit geval om de leerling zijn leven terug te geven.

Bij de beoefening van de juiste levenswijze moet ik blijven checken, of wat ik doe en met wie ik ben nog klopt, of ze een adequate uitdrukking zijn van wie ik ben. Bij tijd en wijle stel ik mezelf de vraag: klopt het wel dat ik dit heb te doen, dat ik met deze mensen samen ben, op deze plek, in deze fase van mijn leven? Ik kan nooit zelfverzekerd achterover leunen en ervan uitgaan dat ik er ben. Ik ben er, altijd, en arriveer voortdurend op een plek en met een werkzaamheid die nooit vastligt, maar zich onophoudelijk ontvouwt vanuit mijn werkzame handen.

Hoe weet ik dat het klopt wat ik doe? Ik weet het, zoals ik weet of het koud of warm is en zoals ik weet of de soep te zout of te flauw is. Dit weten is een intiem, ongedeeld en onmiddellijk weten, ze is een expressie van mijn essentie op dat moment.